Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-04, godz. 20:10 Paryż/pływanie - sztafeta 4x100 m st. zmiennym kobiet (wyniki) Wyniki pływackiej sztafety 4x100 m st. zmiennym kobiet: 1. USA 3.49,63 - rekord świata(Regan Smith, Lilly King, Gretchen Walsh, Torri Huske) 2. Australia… » więcej 2024-08-04, godz. 20:10 Paryż/koszykówka 3x3 - Polacy zagrają w barażu o półfinału (korekta) Polacy - dzięki zwycięstwu Holandii nad USA 21:6 - zajęli szóste miejsce w fazie zasadniczej turnieju olimpijskiego w koszykówce 3x3 w Paryżu i o godz. 21.30… » więcej 2024-08-04, godz. 20:10 Paryż/pływanie - rekord świata Amerykanek w sztafecie 4x100m st. zmiennym Amerykańskie pływaczki zdobyły złoty medal igrzysk olimpijskich w Paryżu w sztafecie 4x100 m st. zmiennym, bijąc rekord świata wynikiem 3.49,63. Srebrny… » więcej 2024-08-04, godz. 20:10 Paryż/pływanie - chińska sztafeta 4x100 st. zmiennym zdetronizowała Amerykanów 64-letnia dominacja Amerykanów w sztafecie 4x100 metrów stylem zmiennym zakończyła się w niedzielę na igrzyskach olimpijskich w Paryżu. Ich pogromcami w… » więcej 2024-08-04, godz. 19:50 Paryż/tenis - gra podwójna kobiet (wyniki) Wyniki turnieju gry podwójnej kobiet w tenisie: finałSara Errani, Jasmine Paolini (Włochy, 3) - Mirra Andriejewa, Diana Sznajder (AIN) 2:6, 6:1, 10-7o brązowy… » więcej 2024-08-04, godz. 19:50 Paryż/koszykówka 3x3 - Polacy zagrają w barażu o ćwierćfinał Polacy - dzięki zwycięstwu Holandii nad USA 21:6 - zajęli szóste miejsce w fazie zasadniczej turnieju olimpijskiego w koszykówce 3x3 w Paryżu i o godz. 21.30… » więcej 2024-08-04, godz. 19:50 Paryż/pływanie - 1500 m st. dowolnym mężczyzn (wyniki, aktl.) Wyniki pływackiego wyścigu na 1500 m st. dowolnym mężczyzn: 1. Robert Finke (USA) 14.30,67 - rekord świata 2. Gregorio Paltrinieri (Włochy) 14.34,55… » więcej 2024-08-04, godz. 19:50 Paryż/żeglarstwo – Włosi liderami w katamaranach Nacra 17 Broniący tytułu Włosi Ruggero Tita i Caterina Banti zdecydowanie prowadzą po sześciu wyścigach olimpijskich regat w katamaranach Nacra 17. Polacy w tej konkurencji… » więcej 2024-08-04, godz. 19:30 Szefowie dyplomacji G7: odstąpić od niebezpiecznych inicjatyw na Bliskim Wschodzie Szefowie dyplomacji G7, którzy przeprowadzili w niedzielę zdalną naradę na temat sytuacji na Bliskim Wschodzie, zaapelowali do stron konfliktu, by odstąpiły… » więcej 2024-08-04, godz. 19:30 Paryż/tenis - Włoszki zdobyły złoty medal w deblu Włoskie tenisistki Sara Errani i Jasmine Paolini zdobyły złoty medal olimpijski w deblu. W finale pokonały występujące pod neutralną flagą Rosjanki Mirrę… » więcej
103104105106107108109
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »