Jak przypominają w informacji prasowej przesłanej PAP, zanieczyszczenie powietrza, mimo że mówimy o nim głównie zimą, występuje także w okresie letnim. Dotyczy to zwłaszcza miast, gdzie natężony ruch samochodowy i wysokie temperatury sprzyjają zbieraniu się w powietrzu szkodliwych substancji.

„Na jakość powietrza latem wpływają przede wszystkim spaliny emitowane przez samochody. Tlenki azotu i węglowodory, które znajdują się wśród substancji w nich zawartych, utrzymują się w powietrzu dzięki wysokiej temperaturze. Gdy mieszanka spalin wchodzi w reakcję ze światłem słonecznym, powstaje wówczas trujący gaz – ozon. Ta letnia odmiana smogu nazywana jest smogiem fotochemicznym albo też smogiem typu Los Angeles” – tłumaczy cytowana w informacji prasowej Barbara Leśniczak z Państwowego Instytutu Badawczego NASK. Jak dodaje, w upalny, bezwietrzny wakacyjny dzień w mieście, zwłaszcza przy dużych ulicach, jego natężenie jest bardzo wysokie.

Jak wynika z danych Eurostatu za 2018 rok, Polska znajduje się na 5. miejscu w Europie pod względem liczby samochodów osobowych przypadających na 1000 mieszkańców. Jednocześnie posiadamy najwięcej starych aut. Ponad 35 proc. wszystkich samochodów zarejestrowanych w Polsce ma co najmniej 20 lat. Liczba i wiek aut przekładają się natomiast na ich spalanie, wpływ na środowisko i co za tym idzie – jakość powietrza.

Według raportu International Council on Clean Transportation, w dużych polskich miastach, takich jak Warszawa lub Kraków, za 75 proc. emisji dwutlenku azotu odpowiada ruch samochodowy.

Zanieczyszczenie powietrza ma ogromne konsekwencje zdrowotne. Zdaniem ekspertów obniżenie poziomu zanieczyszczeń zgodnie z wytycznymi WHO wydłużyłby życie mieszkańców Warszawy o 1,2 roku. Wśród szczególnie narażonych na te konsekwencje znajdują się dzieci, które jednocześnie w najmniejszym stopniu przyczyniają się do powstawania zanieczyszczenia.

Celem ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Pomóżmy dzieciom oddychać lepiej” jest uświadomienie wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie dzieci i edukowanie, jak ten wpływ ograniczać.

Można to robić na wiele sposobów. „Po pierwsze, warto monitorować stan powietrza przez cały rok, zwłaszcza w mieście. Pozwoli nam to podejmować świadome decyzje co do naszej aktywności, uwzględniające jakość powietrza w danym momencie. Po drugie, w ciepłe i bezwietrzne dni powinniśmy unikać miejsc, gdzie ruch samochodowy jest natężony. Zamiast atrakcji w centrum miasta lepiej wybrać spacer w parku lub wycieczkę za miasto. Kiedy nie mamy wyjścia, a wskaźniki są szczególnie alarmujące, mamy do dyspozycji maseczki antysmogowe” – wyjaśnia Leśniczak.

W jej opinii powinniśmy też wtedy pamiętać o odpowiedniej higienie dróg oddechowych, w tym o codziennym oczyszczaniu nosa, aby dodatkowo go nie obciążać i ułatwić mu filtrowanie powietrza. „Oprócz tego starajmy się ograniczać powstawanie zanieczyszczeń. Lato to świetna pora, aby przerzucić się na rower jako główny środek transportu po mieście” – podpowiada Leśniczak.

W ramach kampanii „Pomóżmy dzieciom oddychać lepiej” do kilkudziesięciu placówek edukacyjnych w całej Polsce mają trafić oczyszczacze powietrza. Przy wyborze szkół, które otrzymają oczyszczacze powietrza, inicjatorzy akcji kierowali się danymi zbieranymi przez mierniki zanieczyszczenia powietrza. Wytypowane zostały placówki znajdujące się w miejscach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia pyłami PM2.5 oraz PM10.

Ponieważ najmłodsze dzieci są szczególnie narażone na konsekwencje zdrowotne oddychania zanieczyszczonym powietrzem, spośród placówek znajdujących się w najbardziej zanieczyszczonych miejscach w Polsce wybrane zostały te, które posiadają zerówki bądź przedszkola.

Dodatkowym kryterium było zaangażowanie szkół w program Edukacyjna Sieć Antysmogowa realizowany przez Państwowy Instytut Badawczy NASK i podejmowanie działań upowszechniających wiedzę na temat zdrowego powietrza. (PAP)

jjj/ ekr/