„Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji była wielokrotnie nowelizowana. Obecna nowelizacja związana jest z obowiązkiem implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/1808 z 14 listopada 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2010/13/UE w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) ze względu na zmianę sytuacji na rynku” – czytamy w BIP KPRM.

Dyrektywa wprowadza zmiany przepisów dotyczących dwóch rodzajów usług (programów telewizyjnych oraz audiowizualnych usług medialnych na żądanie), a także wprowadza nowe regulacje dotyczące funkcjonowania przedsiębiorców dotąd nie objętych jej postanowieniami – dostawców platform udostępniania wideo.

Ponadto ustawa implementująca dyrektywę 2018/1808 zakłada nowelizację ustawy z 30 czerwca 2005 r. o kinematografii. Celem tej nowelizacji jest poszerzenie katalogu podmiotów zobowiązanych do dokonywania wpłat na rzecz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

Celem projektu – jak podkreślono w BIP KPRM - jest w szczególności rozwiązanie kwestii: wprowadzenia regulacji dotyczących prowadzenia działalności w zakresie dostarczania platform udostępniania wideo; modyfikacja reguł umieszczania przekazów handlowych w usługach medialnych; modyfikacja regulacji dotyczących ochrony konsumentów, a w szczególności małoletnich, jak również modyfikacja zasad promowania i wspierania twórczości europejskiej przez dostawców usług medialnych.

Do kwestii wymagających rozwiązania zaliczono także: modyfikację reguł dotyczących stosowania udogodnień dla niepełnosprawnych w audiowizualnych usługach medialnych na żądanie; modyfikację obowiązków informacyjnych dostawców usług medialnych; modyfikację zasad ustalania jurysdykcji względem dostawców usług medialnych oraz wprowadzenie wykazu audiowizualnych usług medialnych na żądanie, służącego ustalaniu podmiotów podlegających polskiej jurysdykcji, a także modyfikację przepisów dotyczących kompetencji i funkcjonowania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Projekt ustawy ma na celu modyfikację zasad ustalania jurysdykcji względem dostawców usług medialnych oraz wprowadzenie wykazu audiowizualnych usług medialnych na żądanie, służącego ustalaniu podmiotów podlegających polskiej jurysdykcji.

„Projekt nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji zakłada niewielką modyfikację kryteriów ustalania jurysdykcji wobec dostawców usług medialnych. Proponowane zmiany dotyczą dwóch elementów, tj. doprecyzowania pojęcia +decyzje redakcyjne+, a także doprecyzowania jacy pracownicy są istotni. (…) Ponadto w celu poprawienia mechanizmów kontroli dostawców audiowizualnych usług medialnych na żądanie przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, projektowana ustawa proponuje wprowadzenie wykazu audiowizualnych usług medialnych na żądanie, do którego dostawcy musieliby zgłaszać swoje usługi” – wskazano w BIP KPRM.

Zmiana zakłada także modyfikację przepisów dotyczących kompetencji i funkcjonowania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Przewiduje wprowadzenie regulacji mających na celu pełne dostosowanie do art. 30 ust. 3 i 5 dyrektywy 2018/1808. Obecna ustawa o radiofonii i telewizji wskazuje w jakim trybie mogą być odwołani członkowskie KRRiT – konieczne jest odrzucenie sprawozdania przez Sejm i Senat, a następnie potwierdzenie wygaśnięcia kadencji przez Prezydenta RP.

„Uchwały Sejmu i Senatu, a także ewentualne postanowienie Prezydenta RP nie wymagają jednak uzasadnienia – w celu dostosowania do brzmienia dyrektywy 2018/1808 proponuje się więc nałożenie obowiązku uzasadniania działań podejmowanych w tym zakresie (...) Ponadto projektowana ustawa poszerza kompetencje KRRiT wynikające z art. 6 oraz art. 10 o możliwość podejmowania działań wobec platform udostępniania wideo” – napisano w dokumencie.

Projekt przewiduje również modyfikację obowiązków informacyjnych dostawców usług medialnych. Proponuje się m.in. wprowadzenie regulacji, na podstawie której nadawca, a także podmiot dostarczający audiowizualną usługę medialną na żądanie będzie musiał zapewniać łatwy, bezpośredni i stały dostęp do nazwisk osób wchodzących w skład jego organów.

Zmiana ma na celu także modyfikację reguł umieszczania przekazów handlowych w usługach medialnych. Projektowana ustawa zakłada pełne wdrożenie art. 23 ust. 1 dyrektywy 2018/1808 do polskiego porządku prawnego. Przewiduje podział doby na trzy przedziały czasowe: 06.00-18.00 – 20 proc. tego czasu może być przeznaczone na reklamę, tj. nie może ona przekroczyć 144 minut; 18.00-24.00 – 20 proc. tego czasu może być przeznaczone na reklamę, tj. nie może przekroczyć 72 minut oraz 24.00-6.00 – brak ograniczeń ilościowych w zakresie nadawania reklamy.

„Istotną zmianą w zakresie emisji przekazów handlowych jest odejście od generalnego zakazu lokowania produktu i wprowadzenie dopuszczalności lokowania produktu jako zasady, od której przewidziane są wyjątki. Z wyjątkiem audycji informacyjnych i audycji dotyczących bieżących wydarzeń, audycji dotyczących spraw konsumenckich, audycji religijnych oraz audycji dla dzieci” - podkreślono.

Na mocy nowelizacji ulegnie też zmianie art. 16b ust. 1 pkt 1 ustawy o radiofonii i telewizji, który ustanawia generalny zakaz nadawania przekazów handlowych wyrobów i rekwizytów tytoniowych, produktów imitujących wyroby lub rekwizyty tytoniowe, a także symboli związanych z używaniem tytoniu. Przedmiotowy zakaz nadawania przekazów handlowych określony w art. 16b ust. 1 pkt 1 został rozszerzony również na papierosy elektroniczne i pojemniki zapasowe.

Projekt zakłada także modyfikację regulacji dotyczących ochrony konsumentów, a w szczególności małoletnich. Nowelizacja art. 18 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji rozszerza zakaz udostępniania audycji lub innych przekazów zawierających treści nawołujących nie tylko do nienawiści i dyskryminacji ze względu na rasę, niepełnosprawność, płeć, wyznanie lub narodowość, ale również do przemocy w stosunku do ww. grup. Takie samo rozwiązanie wprowadza się w art. 47h tej ustawy dotyczącym działalności podmiotów dostarczających audiowizualną usługę medialną na żądanie.

Zmiana przewiduje też modyfikację zasad promowania i wspierania twórczości europejskiej przez dostawców usług medialnych. Dyrektywa 2018/1808 w art. 13 ust. 7 nakłada obowiązek na podmioty dostarczające audiowizualne usługi medialne na żądanie, aby 30 proc. katalogu stanowiły utwory europejskie. Ponadto projektowana ustawa dokonuje zmiany ustawy o kinematografii przez rozszerzenie obowiązków wnoszenia wkładu finansowego i nałożenie obowiązku dokonywania wpłat na rzecz PISF na nadawców programów telewizyjnych posiadających siedzibę w innym państwie członkowskim UE, osiągających przychody w Polsce.

Projekt ma na celu również modyfikację reguł dotyczących stosowania udogodnień dla niepełnosprawnych w audiowizualnych usługach medialnych na żądanie. Zakłada nałożenie na dostawców audiowizualnych usług na żądanie konkretnych obowiązków, tj. procentowego udziału w katalogu audycji z udogodnieniami, z zastosowaniem niskiego progu wyjściowego i dwu-trzyletnich okresów zwiększania tego poziomu. Zaproponowane podejście przyczynić się ma do zwiększenia atrakcyjności audiowizualnych usług medialnych na żądanie dla osób z niepełnosprawnością narządu wzroku lub narządu słuchu, a także w większym stopniu zagwarantować realizację ich praw dostępu do kultury.

Zmiana zakłada także wprowadzenie regulacji dotyczących prowadzenia działalności w zakresie dostarczania platform udostępniania wideo. Proponuje się aby szczegółowe regulacje dotyczące działalności platform udostępniania wideo, podlegających jurysdykcji polskiej zostały zamieszczone w oddzielnym rozdziale, tj. rozdziale 6b ustawy o radiofonii i telewizji. Zgodnie z dyrektywą 2018/1808 dostawcy platform udostępniania wideo co do zasady nie ponoszą odpowiedzialności za treści umieszczane przez użytkowników platform udostępniania wideo. Projektowane art. 47l i 47m mają zatem na celu podkreślenie braku odpowiedzialności za treści umieszczane przez użytkowników platform, a także zagwarantowanie niezależności dostawców platform udostępniania wideo.

Przepisy dotyczące platform udostępniania wideo, tak jak przepisy dotyczące treści programów oraz audiowizualnych usług medialnych na żądanie zobowiązywać będą dostawców platform do stosowania odpowiednich środków mających na celu ochronę odbiorców (w tym małoletnich) przed określonymi szkodliwymi treściami. Projektowane przepisy zakazywać będą umieszczania treści nawołujących do przemocy i popełniania określonych w ustawie przestępstw. Zakazane także będzie umieszczania treści zagrażających prawidłowemu rozwojowi małoletnich bez stosowania odpowiednich zabezpieczeń technicznych.

Jeżeli treści umieszczane przez użytkownika będą naruszały przepisy prawa lub regulaminu, do którego stosowania użytkownik jest zobowiązany na mocy ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną dostawca platformy będzie upoważniony do wezwania użytkownika do usunięcia naruszeń. W razie braku doprowadzenia treści do stanu zgodnego z prawem, dostawca platformy będzie miał prawo do zablokowania dostępu do tych treści innym użytkownikom.

Dostawca platformy udostępniania wideo będzie ponosił odpowiedzialność wyłącznie za niedopełnienie obowiązków nakładanych przez ustawę. W przypadku ich naruszenia karę finansową będzie mogła nałożyć KRRiT. Dostawca platformy nie będzie ponosił odpowiedzialności za treści naruszające prawo, jednak jeśli nie usunie takich treści, pomimo posiadania informacji, że są naruszają one przepisy prawa, KRRiT będzie mogła nałożyć na niego karę finansową. (PAP)

akn/ pat/