Dziś jest czwartek, sto czterdziesty siódmy dzień roku. Wschód słońca o godz. 4.26, zachód o 20.39. Imieniny obchodzą: Magdalena, Małgorzata, Jan, Juliusz, Fryderyk oraz Oliwer.

# # #

294 lata temu w Warszawie otwarty został dla publiczności Ogród Saski.

126 lat temu w Nasutowie koło Lublina urodził się Karol Ziemski, "Wachnowski", generał WP, oficer Komendy Głównej AK; w czasie Powstania Warszawskiego dowódca Grupy "Północ", broniącej Starego Miasta.

107 lat temu w Warszawie urodził się Bohdan Arct, pilot myśliwski; w czasie II wojny światowej w Polskich Siłach Powietrznych w Wielkiej Brytanii, m.in. dowódca eskadry "B" w Dywizjonie 303; autor wielu publikacji historycznych i wspomnień.

81 lat temu w niemieckim obozie koncentracyjnym Sachsenhausen zamordowany został Bolesław Roja, oficer Legionów Polskich, dowódca III Brygady (1917); generał WP, uczestnik walk z Ukraińcami w obronie Lwowa i wojny polsko-bolszewickiej; w 1922 r. przeniesiony w stan spoczynku; poseł na Sejm z ramienia Stronnictwa Chłopskiego (1928-1929).

61 lat temu Polskie Radio nadało pierwszy odcinek słuchowiska "W Jezioranach".

40 lat temu film "Człowiek z żelaza" w reżyserii Andrzeja Wajdy zdobył główną nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes.

38 lat temu żaglowiec "Dar Pomorza" został przekształcony w statek-muzeum.

32 lata temu na przełęczy Lho-La pod Everestem (8850 m) w lawinie zginęli polscy himalaiści: Zygmunt Andrzej Heinrich, Wacław Otręba, Mirosław Dąsal i Mirosław Gardzielewski, następnego dnia w wyniku odniesionych obrażeń zmarł Eugeniusz Chrobak.

31 lat temu odbyły się pierwsze w powojennej Polsce wolne wybory samorządowe.

17 lat temu w Warszawie otwarto Centrum Olimpijskie.

10 lat temu w Brisbane w Australii zmarła Małgorzata Dydek, jedna z najlepszych polskich koszykarek.

# # #

Dziś w południe premier Mateusz Morawiecki, minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński oraz sekretarz stanu w MSWiA Paweł Szefernaker wezmą udział w uroczystości z okazji Dnia Samorządu Terytorialnego. Podczas uroczystości, która odbędzie się w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, w sali im. Anny Walentynowicz, przewidziano wystąpienie szefa rządu. Dzień Samorządu Terytorialnego obchodzony jest 27 maja; uchwalony został przez Sejm RP w 2000 roku.

par/

# # #

Sąd Rejonowy Warszawa-Mokotów zajmie się dziś rozpoznaniem wniosków prokuratury o tymczasowe aresztowanie trzech kontrolerów lotów pełniących w kwietniu 2010 r. służbę na lotnisku w Smoleńsku. Chodzi o płk. Pawła P., mjr. Wiktora R. oraz ppłk. Nikołaja K. Rozpoznawanie dwóch z tych wniosków - dotyczących P. oraz R. - stołeczny sąd rozpoczął w styczniu tego roku; wówczas odroczył posiedzenia do 27 maja. Tym razem sąd zajmie się też rozpoznaniem trzeciego wniosku aresztowego - w sprawie ppłk. Nikołaja K., który wydawał polecenia kierownikowi lotów.

O wystąpieniu do sądu z wnioskiem o tymczasowe aresztowanie trzech rosyjskich kontrolerów Prokuratura Krajowa informowała we wrześniu ubiegłego roku. To pierwszy krok do wydania międzynarodowego listu gończego. Po ewentualnym wydaniu przez sąd postanowienia o tymczasowym aresztowaniu kontrolerów śledczy będą mogli podjąć działania zmierzające do ich zatrzymania.

Zarzuty wobec rosyjskich kontrolerów lotów ze smoleńskiego lotniska sformułowano w 2015 r. W 2017 r. prokuratura zmieniła zarzuty wobec Pawła P. i Wiktora R. – z nieumyślnego spowodowania katastrofy i sprowadzenia jej niebezpieczeństwa na działanie umyślne. Prokuratorzy przyjęli, że podejrzani – zezwalając na zniżanie się samolotu i warunkowe próbne podejście do lądowania – przewidywali, iż może dojść do katastrofy i się na nią godzili. Wtedy też po raz pierwszy zarzuty sformułowano wobec Nikołaja K.

10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu Tu-154, wiozącego delegację na uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej, zginęło 96 osób, w tym prezydent Lech Kaczyński i jego małżonka Maria, najwyżsi dowódcy wojska i ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski.

mja/ sno/

# # #

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów od północy samoloty użytkowane przez przewoźników lotniczych z Białorusi nie mogą wlecieć w polską przestrzeń powietrzną. Zakaz wlotu nie dotyczy samolotów biorących udział w akcji humanitarnej.

W środę Polskie Linie Lotnicze "LOT" przekazały, że wszystkie połączenia LOT z Mińskiem zostały wstrzymane, a dla lotów nad Białorusią wyznaczono alternatywne trasy.

Zakaz wlotu w polską przestrzeń powietrzną ma związek z poniedziałkowymi ustaleniami szefów unijnych państw i rządów wobec reżimu białoruskiego. Podjęto wówczas decyzję m.in. o wprowadzeniu zakazu przelotów przez przestrzeń powietrzną UE dla białoruskich linii lotniczych i uniemożliwieniu im dostępu do portów lotniczych UE.

Reakcja unijnych państw to konsekwencja niedzielnego przymusowego lądowania samolotu Ryanair w Mińsku, który leciał z Aten do Wilna. Pretekstem było rzekome zagrożenie bombowe, które według niezależnych białoruskich mediów było prowokacją służb. W kierunku maszyny białoruskie siły zbrojne wysłały myśliwiec MiG-29. Po wylądowaniu samolotu linii Ryanair zatrzymany został opozycyjny dziennikarz, bloger i aktywista Raman Pratasiewicz, a także jego partnerka Sofia Sapiega, obywatelka Rosji. Władze Białorusi ścigały Pratasiewicza listem gończym.

mick/

# # #

Dziś przed południem Senat wznawia przerwane 13 maja posiedzenie, aby zająć się ustawą wyrażającą zgodę na ratyfikację przez prezydenta RP decyzji o zwiększeniu zasobów własnych UE; izba zdecyduje, czy wprowadzić do niej preambułę. Połączone senackie Komisje: Budżetu i Finansów Publicznych oraz Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej odrzuciły wniosek zgłoszony przez PiS o przyjęcie ustawy bez poprawek; większość senatorów poparła wniosek klubów Koalicji Obywatelskiej i KP-PSL o dodanie do ustawy preambuły.

"W trosce o przyszłość i pomyślność naszej ojczyzny władze RP deklarują, że środki z Funduszu Odbudowy będą służyć modernizacji państwa, rozwojowi i innowacyjności gospodarki, usprawnieniu ochrony zdrowia, wzmocnieniu systemu edukacji, ochronie środowiska i klimatu. Władze RP zobowiązują się, że środki z tego funduszu będą wydatkowane w oparciu o zasady sprawiedliwości, transparentności i praworządności z zagwarantowaniem równego traktowania podmiotów zainteresowanych realizacją projektów” - zapisano w preambule.

Jak wynika z rozmów przeprowadzonych przez PAP za wprowadzeniem do ustawy ratyfikacyjnej preambuły są senatorowie KO, PSL, Lewicy i senatorowie niezależni: Wadim Tyszkiewicz i Krzysztof Kwiatkowski, oraz senator niezrzeszony Stanisław Gawłowski. Przeciw preambule zamierzają głosować senatorowie PiS.

Senatorowie zajmą się też prawdopodobnie przyjętym w środę przez połączone senackie komisje spraw zagranicznych i UE oraz ustawodawczą projektem opinii ws. zasad wykorzystania środków z unijnego Funduszu Odbudowy. Wskazano w nim oczekiwania dotyczące wykorzystania tych środków, które miałyby znaleźć odzwierciedlenie w KPO

Sejm uchwalił ustawę wyrażającą zgodę na ratyfikację przez prezydenta RP decyzji o zwiększeniu zasobów własnych UE 4 maja. Ratyfikacja tej decyzji przez wszystkie państwa członkowskie jest niezbędna m.in. do uruchomienia Funduszu Odbudowy. Polska z unijnego budżetu na lata 2021-2027 i Funduszu Odbudowy ma otrzymać łącznie 770 mld zł w ciągu kilku lat. Podstawą do wypłaty środków z Funduszu Odbudowy jest Krajowy Plan Odbudowy, który został przez polski rząd wysłany do Komisji Europejskiej 3 maja.

par/

Newsroom PAP