Jak przypomniał Kaleta, od momentu wejścia w życie przepisów o możliwości niejawnego rozpatrywania spraw przez sądy administracyjne w związku z obostrzeniami epidemicznymi, wszystkie skargi na decyzje komisji weryfikacyjnej są rozstrzygane w taki niejawny sposób.

"Komisja do dziś nie zna nawet treści uzasadnień w sprawach takich, jak ta dotycząca Noakowskiego 16 czy Mokotowskiej 63" - powiedział wiceminister. Podkreślił, że sąd administracyjny przeprowadził posiedzenia niejawne, mimo że w obu tych sprawach komisja wnioskowała o przeprowadzenie rozprawy, a nie niejawnego posiedzenia.

W połowie stycznia br. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję komisji weryfikacyjnej ds. reprywatyzacji w sprawie nieruchomości przy Noakowskiego 16. Jednym z beneficjentów reprywatyzacji tej kamienicy był mąż byłej prezydent stolicy Andrzej Waltz. Z kolei w połowie marca br. WSA uchylił decyzję komisji ws. kamienicy przy ul. Mokotowskiej 63. Połowę praw do tego budynku uzyskała jedna z głównych postaci afery reprywatyzacyjnej Marzena K.

Kaleta już w styczniu wskazywał, że sąd administracyjny w ostatnim czasie orzeka w sprawach reprywatyzacji na posiedzeniach niejawnych bez udziału stron. "W związku z tym nie znamy przyczyn i uzasadnienia decyzji sądu. Dzieje się tak pomimo naszych wielokrotnych wniosków o orzekanie w tych sprawach na rozprawach. Wydawanie orzeczenia bez podania uzasadnienia w tak kluczowej sprawie za zamkniętymi drzwiami nie powinno mieć miejsca" - mówił.

"Jakkolwiek zrozumiałe jest, że sądy administracyjne w warunkach pandemicznych część spraw prostych mogą rozpatrywać niejawnie, niemniej sprawy komisji weryfikacyjnej, to sprawy o doniosłym znaczeniu społecznym, z uwagi na zainteresowanie mieszkańców Warszawy i liczne uczestnictwo w rozprawach przez pandemią organizacji lokatorskich" - wskazał Kaleta w rozmowie z PAP.

Jak zaznaczył, "sama komisja weryfikacyjna działa transparentnie, jej rozprawy i decyzje są publicznie dostępne". "Dlatego nic nie stoi na przeszkodzie, żeby także sądy administracyjne w warunkach sanitarnych publicznie i transparentnie prowadziły rozprawy w związku ze skargami na decyzje komisji. Poprawka pozwoli, że wszyscy zainteresowani będą mogli śledzić rozprawy dzięki transmisjom w internecie, a sądy będą musiały transparentnie prezentować swoje rozstrzygnięcia i ich motywy" - powiedział Kaleta.

Propozycja przepisu, mającego zmienić tę sytuację, pojawiła się w tym tygodniu podczas drugiego czytania projektu nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych ze zwalczaniem koronawirusa.

Spośród ośmiu zgłoszonych wówczas przez klub PiS poprawek większość miała charakter redakcyjny. Jednak jedna z nich - dodana do przepisów mówiących o zasadach posiedzeń w sądach administracyjnych w czasie epidemii - ma zapewnić jawność spraw dotyczących skarg na decyzje komisji weryfikacyjnej.

Zaproponowany przepis głosi, że na wniosek komisji przeprowadzane byłyby rozprawy we wszystkich postępowaniach, w których komisja jest stroną. "W takim przypadku mogą być obecni na sali: strony, ich przedstawiciele ustawowi i pełnomocnicy, prokurator oraz osoby, których udział przewodniczący uzna za niezbędny. Przebieg rozprawy podlega transmisji przy użyciu urządzeń technicznych z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku" - głosi proponowany przepis.

"Jako przewodniczący komisji popieram takie rozwiązanie i cieszę się, że ma ono szansę wejść do porządku prawnego" - powiedział Kaleta.

W środę poprawkę tę pozytywnie zaopiniowała sejmowa komisja nadzwyczajna ds. zmian w kodyfikacjach, "Ta poprawka jest bardzo ważna z uwagi na interes społeczny. (...) Z ubolewaniem przyjmujemy praktykę WSA w Warszawie, który prowadzi postępowania za zamkniętymi drzwiami" - przekonywał Kaleta podczas posiedzenia sejmowej komisji. Jak dodawał, "niedopuszczalne jest, aby w tak ważnych sprawach lokatorzy nie wiedzieli nawet, dlaczego sąd wydał takie a nie inne rozstrzygnięcie".

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego przygotowana w resorcie sprawiedliwości odnosi się przede wszystkim do rozszerzenia elektronicznych licytacji. Ponadto - m.in. w ramach nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych ze zwalczaniem COVID-19 - zawiera ona zmiany dotyczące procedur cywilnych w kwestiach doręczeń oraz modyfikacje dotyczące liczebności składów orzekających poprzez możliwości orzekania w II instancji w składach jednoosobowych.

Pierwsze czytanie tej nowelizacji odbyło się w Sejmie w końcu lutego br. Jak wynika z harmonogramu prac Izby - Sejm ma głosować przyjęcie tych przepisów, w tym zgłoszonych w drugim czytaniu poprawek, już w najbliższy wtorek.(PAP)

autor: Marcin Jabłoński

mja/ jann/