To inicjatywa Instytutu Pamięci Narodowej Delegatury w Opolu z okazji 80. rocznicy "bitwy o Rzym". Prelegenci mówili między innymi o przedstawianiu Monte Cassino w podręcznikach do historii czy kwestiach dowodzenia.

Dr Ksawery Jasiak z opolskiej delegatury IPN zwracał uwagę na dwa ciekawe filmy z perspektywy młodzieży.

- Obecnie trzeba używać nowoczesnych narzędzi dydaktycznych, stąd dwa filmy. Pierwszy to legendarne przemówienie generała Andersa z 1959 roku. Drugi film to wypowiedzi ostatnich weteranów jednostek pancernych, którzy już nie żyją. Jest nawet wypowiedź weterana drugiej strony, czyli weterana wojsk niemieckich.

Generał Anders miał 10 minut na podjęcie decyzji o użyciu 2. Korpusu Polskiego pod Monte Cassino. Prof. Aleksander Woźny, przedstawiciel Komisji Historii Wojen i Wojskowości Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie, zwraca uwagę, że 12 maja Polska odniosła wielkie straty.

- Dopiero po kilku dniach, mianowicie 17 i 18 maja, to drugie uderzenie wszystkimi siłami posiadanymi przez generała Andersa przyniosło skutek. Polska flaga powiewała na Monte Cassino obok flagi brytyjskiej, bo byliśmy podporządkowani strategicznie i operacyjnie dowództwu brytyjskiemu.

Jak dodaje dr Bartosz Jańczak z łódzkiej delegatury IPN, w literaturze anglosaskiej i niemieckiej bitwa o Monte Cassino to jedna z najważniejszych bitew na froncie zachodnim podczas drugiej wojny światowej.

- Przed Polakami wzgórza i klasztoru na Monte Cassino nie udało się zdobyć wojskom amerykańskim, brytyjskim, nowozelandzkim, francuskim i marokańskim, które w tych działaniach bojowych poniosły ogromne straty. 2. Korpus Polski wchodzi do działań wojennych, a dla polskich żołnierzy to stanowi chrzest bojowy. To zadanie było bardzo ważne i potrzebne, ale również bardzo trudne i odpowiedzialne.

W bitwie o Monte Cassino liczba zabitych i rannych po obu stronach sięgnęła około 75 tysięcy. Na jutro (11.05) zaplanowano główne obchody w Opolu. W programie jest między innymi poranna msza święta i o 12:00 apel pamięci przed Pomnikiem Bojownikom o Polskość Śląska Opolskiego.