Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 19.03.2021
2021-03-19, 12:04 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 19.03.2021

Posłuchajmy jak wspomina tamten dzień cytowany tu już Jan Nowak – członek komisji plebiscytowej w Tarnowskich Górach, autor poczytnych pamiętników z okresu powstań śląskich: „W poszczególnych lokalach wyborczych zasiadały od godz. 8 rano komisje mężów zaufania a na stole leżały kartki wyborcze. Każdy wstępujący, po skontrolowaniu przy stole jego nazwiska i uprawnienia do głosowania w spisie otrzymywał 2 kartki wyborcze i 1 kopertę. Jedna kartka nosiła napis "Polska - Polen" a druga "Deutschland - Niemcy".
Głosowanie odbywało się w wydzielonym pomieszczeniu, gdzie płonęła świeca. Jedną z kartek należało spalić, a drugą włożyć do koperty i po wyjściu zza zasłony wrzucić do wyborczej urny.
W większości okręgów frekwencja była bardzo wysoka. Mimo, że lokale wyborcze były czynne do godz. 19.00 już około 17.00 zaobserwowano ustanie ruchu w lokalach. Przebieg liczenia głosów w Tarnowskich Górach tak relacjonuje Jan Nowak: „Liczyliśmy robiąc kreski na kratkowanym arkuszu, Niemcy..., Niemcy..., Niemcy..., a dopiero każda 5 lub 6 kartka głosiła Polskę. Gorączka mnie brała i pot płynął z czoła, Niemcy zaś z tryumfalnym uśmiechem szeptali "wir haben gesiegt" - myśmy zwyciężyli.

Jednak radość tarnogórskich Niemców była nieco przedwczesna, bo choć wygrali plebiscyt w samych Tarnowskich Górach, to już w otaczającym je powiecie przeważały głosy za Polską. Tak było w większej części obszaru plebiscytowego – w miastach zwyciężali Niemcy, na wsiach Polacy.

Spośród uprawnionych do głosowania 1 220 524 osób nie zagłosowało jedynie 29 678 osób co daje frekwencję na poziomie 97,2 proc. Za Polską oddano 479 359 głosów, za Niemcami 707 605, a unieważniono 3 882 głosy. Oznaczało to oddanie 59,5 proc. głosów za Niemcami i 40,4 za Polską.

Za przyłączeniem do Polski opowiedziały się 674 gminy, natomiast za pozostaniem w Niemczech 624 gminy, w tym wszystkie powiaty miejskie.
Choć wynik plebiscytu miał być tylko dla Komisji Międzysojuszniczej wskazówką co do sposobu rozwiązania spornej kwestii Górnego Śląska, to rezultaty głosowania postawiły sprawę rewindykacji Śląska dla Polski pod znakiem zapytania

Zarówno Niemcy, jak i Włochy oraz Wielka Brytania uznały, że jest to klęska Polski. Choć w obozie polskim wyniki plebiscytu wywołały rozczarowanie i konsternację to Korfanty już w środę 22 marca opublikował odezwę, w której ogłosił zdecydowane zwycięstwo opcji polskiej we wschodniej części obszaru plebiscytowego.

Również strona niemiecka szybko ogłosiła swoje zwycięstwo, a tego samego 22 marca ulicami Opola przemaszerowała niemiecka demonstracja żądająca od Międzysojuszniczej Komisji szybkiej decyzji o pozostawieniu Śląska w Niemczech. Wybuchy radości szybko przekształciły się w agresywną antypolską demonstrację przed siedzibą Powiatowego Komisariatu Plebiscytowego. Porządek na ulicach Opola zaprowadziło dopiero wieczorem francuskie wojsko.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 19.03.2021

Zobacz także

2021-05-05, godz. 10:00 "Na Linii Korfantego" 05.05.2021 Po wybuchu III powstania śląskiego i opanowaniu przez powstańców niemal całego terenu zakreślonego Linią Korfantego nastąpił dwutygodniowy okres względnego… » więcej 2021-05-04, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 04.05.2021 Korzystając z względnego spokoju na poszczególnych frontach III powstania śląskiego w pierwszej połowie maja 1921 r., wzorując się na zakończonym sukcesem… » więcej 2021-04-30, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 30.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego, choć spodziewany przez Niemców i oczywisty dla władz polskich był mimo to zaskoczeniem dla wszystkich. Może tylko poza szefem… » więcej 2021-04-29, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 29.04.2021 Po wybuchu III powstania śląskiego i opanowaniu przez powstańców niemal całego terenu zakreślonego Linią Korfantego nastąpił dwutygodniowy okres względnego… » więcej 2021-04-28, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 28.04.2021 Ważnym polskim ośrodkiem podczas III powstania śląskiego stał się Gorzów Śląski. Miasto to w początkach XX w. przeszło diametralne przeobrażenie. Podczas… » więcej 2021-04-27, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 27.04.2021 Również 4 maja miejscowi powstańcy opanowali położone w środku lasów Borowiany, Knieję i Radawie, które stały się najbardziej wysuniętymi na zachód… » więcej 2021-04-26, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 26.04.2021 W zdobytym przez powstańców 3 maja 1921 roku Nakle wystawiono posterunki i zorganizowano stanowiska obronne. Przydały się one w ciągu kolejnych dni, bowiem… » więcej 2021-04-23, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 23.04.2021 Tego samego dnia, gdy powstańcy po ciężkich walkach zdobyli Zdzieszowice, 9 maja 1921 roku wieczorem, pododdziały dowodzonego przez kapitana Leonarda Krukowskiego… » więcej 2021-04-22, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 22.04.2021 Opowiedzieliśmy już o tym jak wyglądały pierwsze dni III Powstania Śląskiego na terenie działania powstańczych Grup Południe i Wschód. » więcej 2021-04-21, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 21.04.2021 Mieszkańcy podraciborskich Markowic sformowali spontanicznie powstańczą kompanię, która obsadziła front wzdłuż Odry, od Łęgu do Markowic. Swój chrzest… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »