Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 15.03.2021
2021-03-15, 12:00 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 15.03.2021

Niewątpliwie Wojciech Korfanty w walce o przynależność państwową Śląska po I wojnie światowej był postacią najważniejszą. Jako członek powstańczego rządu w powstaniu wielkopolskim, po jego zakończeniu nie oglądając się na stanowisko władz Rzeczpospolitej w dużym uproszczeniu możemy powiedzieć, że niejako przeniósł kompetencje i instytucje rządu powstania wielkopolskiego na Śląsk.
Wojciech Korfanty urodził się 20 kwietnia 1873 roku w Sadzawce, koło Siemianowic Śląskich. Już podczas nauki w katowickim gimnazjum za negatywną wypowiedź o niemieckim kanclerzu Bismarku został relegowany ze szkoły. Z tego powodu egzamin maturalny zdał eksternistycznie w grudniu 1895 roku i zaraz potem rozpoczął studia, które ukończył w roku 1901. W tym okresie rozpoczął w szeregach Ligi Narodowej współpracę z Romanem Dmowskim. Równocześnie został redaktorem naczelnym gazety „Górnoślązak”. W latach 1903 -1912, a także w roku 1918 był posłem do niemieckiego parlamentu. W Reichstagu należał do Klubu Polskiego, w którego szeregach walczył m.in. z obowiązującym na Górnym Śląsku zakazem używania języka polskiego. Zakaz taki nie istniał na pozostałym terytorium państwa pruskiego, ale na Śląsku był narzędziem lokalnych władz w walce z żywiołem polskim.

Najsłynniejszym przemówieniem Korfantego w Reichstagu było przemówienie wygłoszone 25 października 1918, w którym stanowczo zażądał przyłączenia do państwa polskiego wszystkich ziem polskich zaboru pruskiego ale także Górnego Śląska. Wystąpienie to wywołało wśród pruskich parlamentarzystów szok i konsternację.

Już w początkach grudnia 1918 roku pojawił się w Wielkopolsce, gdzie jako delegat śląski wziął udział w obradach Polskiego Sejmu Dzielnicowego, na który zjechało się 1100 przedstawicieli polskich organizacji działających na terenie państwa pruskiego oraz delegaci poszczególnych dzielnic. Już wkrótce sejm ten wyłonił ze swego grona Naczelną Radę Ludową, a ta z kolei rodzaj rządu Komisariat Naczelnej Rady Ludowej, który mając mandat delegatów na sejm sprawował funkcję rządu powstania wielkopolskiego, a po jego zwycięskim zakończeniu, za sprawą Korfantego nie rozwiązał się lecz przeniósł swą aktywność na pozostałe polskie obszary etniczne pozostające jeszcze w granicach Niemiec.

W kolejnych latach Korfanty pełnił funkcję Polskiego Komisarza Plebiscytowego na Górnym Śląsku, a następnie dyktatora III powstania śląskiego. W wolnej Polsce był posłem na Sejm I i II kadencji, desygnowany na premiera wycofał się po proteście Józefa Piłsudskiego. Od roku 1923 w rządzie Wincentego Witosa pełnił funkcję wicepremiera. Od 1924 roku wydawał czasopisma „Rzeczpospolita” i „Polonia”. W roku 1930 aresztowany i osadzony w twierdzy brzeskiej, Wyłączony z procesu brzeskiego i uwolniony powrócił na Śląsk. Pełnił funkcję senatora III kadencji i posła na sejm śląski. Od 1935 roku na emigracji w Pradze, a potem we Francji. Wrócił do Polski latem 1939 r. deklarując wolę walki z Niemcami.

Jako podejrzany politycznie osadzony został na Pawiaku, a którego wkrótce go zwolniono ze względu na zły stan zdrowia. Wojciech Korfanty zmarł 1 sierpnia 1939 roku w Warszawie. Pochowano go w Katowicach, jego pogrzeb stał się wielką demonstracją antyniemiecką.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 15.03.2021

Zobacz także

2021-05-05, godz. 10:00 "Na Linii Korfantego" 05.05.2021 Po wybuchu III powstania śląskiego i opanowaniu przez powstańców niemal całego terenu zakreślonego Linią Korfantego nastąpił dwutygodniowy okres względnego… » więcej 2021-05-04, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 04.05.2021 Korzystając z względnego spokoju na poszczególnych frontach III powstania śląskiego w pierwszej połowie maja 1921 r., wzorując się na zakończonym sukcesem… » więcej 2021-04-30, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 30.04.2021 Wybuch III powstania śląskiego, choć spodziewany przez Niemców i oczywisty dla władz polskich był mimo to zaskoczeniem dla wszystkich. Może tylko poza szefem… » więcej 2021-04-29, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 29.04.2021 Po wybuchu III powstania śląskiego i opanowaniu przez powstańców niemal całego terenu zakreślonego Linią Korfantego nastąpił dwutygodniowy okres względnego… » więcej 2021-04-28, godz. 10:30 "Na Linii Korfantego" 28.04.2021 Ważnym polskim ośrodkiem podczas III powstania śląskiego stał się Gorzów Śląski. Miasto to w początkach XX w. przeszło diametralne przeobrażenie. Podczas… » więcej 2021-04-27, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 27.04.2021 Również 4 maja miejscowi powstańcy opanowali położone w środku lasów Borowiany, Knieję i Radawie, które stały się najbardziej wysuniętymi na zachód… » więcej 2021-04-26, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 26.04.2021 W zdobytym przez powstańców 3 maja 1921 roku Nakle wystawiono posterunki i zorganizowano stanowiska obronne. Przydały się one w ciągu kolejnych dni, bowiem… » więcej 2021-04-23, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 23.04.2021 Tego samego dnia, gdy powstańcy po ciężkich walkach zdobyli Zdzieszowice, 9 maja 1921 roku wieczorem, pododdziały dowodzonego przez kapitana Leonarda Krukowskiego… » więcej 2021-04-22, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 22.04.2021 Opowiedzieliśmy już o tym jak wyglądały pierwsze dni III Powstania Śląskiego na terenie działania powstańczych Grup Południe i Wschód. » więcej 2021-04-21, godz. 10:45 "Na Linii Korfantego" 21.04.2021 Mieszkańcy podraciborskich Markowic sformowali spontanicznie powstańczą kompanię, która obsadziła front wzdłuż Odry, od Łęgu do Markowic. Swój chrzest… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »