Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 17. rocznica śmierci Stanisława Lema
2023-03-27, 10:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł

17. rocznica śmierci Stanisława Lema

Książki Stanisława Lema w różnych językach. [fot. ing. David Rimeš/wikimedia/domena publiczna]
Książki Stanisława Lema w różnych językach. [fot. ing. David Rimeš/wikimedia/domena publiczna]
17 lat temu - 27 marca 2006 roku - zmarł Stanisław Lem, pisarz, filozof, futurolog, autor książek science-fiction, jeden z najpopularniejszych i najbardziej cenionych na świecie polskich twórców. Jego powieści i opowiadania przetłumaczono na ponad 40 języków, a ich łączny nakład osiągnął 30 milionów egzemplarzy.
Wciąż są wznawiane, tłumaczone, kupowane i czytane. "Solaris", "Cyberiada" czy "Bajki robotów" do dziś inspirują pisarzy oraz twórców kina i teatru, a motywy z twórczości pisarza są obecne w kulturze masowej, na przykład w grach komputerowych.

Pisarz jest uważany za odnowiciela powieści fantastyczno-naukowej. Poszerzył jej tematykę o problemy humanistyki, a także refleksje nad skutkami rozwoju nauki i techniki.

Główną część jego dorobku stanowią dzieła z dziedziny filozofii i futurologii. Są poświęcone rozważaniom na temat technologii i natury inteligencji, a także trudnościom w przekazywaniu informacji i we wzajemnym zrozumieniu się istot inteligentnych. Wiele rozważań pisarz poświęcił też miejscu człowieka we wszechświecie.

Stanisław Lem był człowiekiem wszechstronnym o niespotykanej wiedzy z zakresu nauk ścisłych i filozofii. Był zawsze na bieżąco z najnowszymi tendencjami w nauce czy technologii i bardzo starannie je analizował. Jego twórczość była zawsze gruntownie przemyślana.

"Muszę oczywiście dbać o to, aby poziom racjonalności tych wszystkich koncepcji był możliwie jak najwyższy. Inaczej robi się z tego jakieś bagno pełne nonsensu" - mówił w wywiadzie dla Polskiego Radia w 1975 roku.

Pisarz wyprzedzał swoją epokę - przewidział nadejście ery informacji, internetu, rzeczywistości wirtualnej oraz inżynierii genetycznej. W centrum swojej twórczości stawiał jednak nie technologię, cyfryzację czy innowacje, ale człowieka.

Pisał o zagrożeniach dla ludzkiej psychiki, które niosą ze sobą te zjawiska, otwarcie wyrażał zaniepokojenie sposobem, w jaki współczesna cywilizacja korzysta z najnowszych osiągnięć nauki i techniki. Sam nie używał komputera i nie korzystał z internetu.

Napisana w 1961 roku powieść "Solaris", będąca próbą opisania kontaktu człowieka z nieznaną inteligencją, została dwukrotnie przeniesiona na ekran. Pierwszej adaptacji dokonał rosyjski reżyser Andriej Tarkowski, drugiej Steven Soderbergh w Hollywood. W jednym z wywiadów pisarz przyznał, że ta powieść mu się - jak to ujął - "zdarzyła".
"Są pewne rzeczy, które potrafiłem w pewnym okresie życia napisać. Na przykład 'Solaris', wcześniej jeszcze nie potrafiłbym, teraz już nie potrafiłbym" - wyjaśnił.

Inne znane powieści Stanisława Lema to między innymi "Opowieści o pilocie Pirxie", "Cyberiada", "Prowokacja". Jest też autorem zbiorów esejów, felietonów i publicystyki literackiej jak: "Summa technologiae", "Filozofia przypadku", "Fantastyka i futurologia".

Osiągnięcia pisarza przyniosły mu doktoraty honoris causa wielu uczelni, honorowe obywatelstwo miasta Krakowa, austriacką nagrodę państwową im. Franza Kafki, nagrodę Fundacji Kultury Polskiej Złote Berło, Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis", a także najwyższe polskie odznaczenie państwowe - Order Orła Białego.

Zobacz także

2024-04-20, godz. 21:32 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia o getcie warszawskim Na 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Teatr Polskiego Radia i Teatr Żydowski przygotowały wspólne słuchowisko. To radiowy spektakl "Zdążyć… » więcej 2024-04-20, godz. 20:50 Nowe brytyjskie muzeum opowiada historię polskich lotników Zdjęcia, mapy, ordery, dzienniki, ekwipunek, opisy w dwóch językach i nagrania wideo - to wszystko opowiada historię polskich lotników, służących podczas… » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 kwietnia » więcej 2024-04-19, godz. 19:45 Uroczystość w hołdzie powstańcom getta warszawskiego W Warszawie uczczono żydowskich bojowników, którzy 19 kwietnia 1943 roku rozpoczęli powstanie w getcie. Akcja kierowana przez żydowskie podziemne formacje… » więcej 2024-04-19, godz. 13:00 Do polskich kin wchodzi "Przysięga Ireny" - historia Polki Ireny Gut, która z narażeniem życia ratowała Żydów W rocznicę powstania w getcie warszawskim, do polskich kin wchodzi „Przysięga Ireny”. To oparta na faktach historia polskiej pielęgniarki Ireny Gut-Opdyke… » więcej 2024-04-19, godz. 11:00 100 lat temu urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych 100 lat temu, 19 kwietnia 1924 roku, urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych. Świadek historii i działacz… » więcej 2024-04-19, godz. 09:00 81. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim 81 lat temu - 19 kwietnia 1943 roku - w warszawskim getcie wybuchło powstanie kierowane przez żydowskie podziemne formacje zbrojne. Stanowiło odpowiedź na… » więcej 2024-04-19, godz. 02:21 Kalendarium historyczne 19 kwietnia » więcej 2024-04-18, godz. 16:15 Na Zamku Królewskim obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków Spotkania i debaty w kręgu osób zaangażowanych w prace na rzecz ratowania dziedzictwa kulturowe. Na Zamku Królewskim w Warszawie odbywają się obchody Międzynarodowego… » więcej 2024-04-18, godz. 16:00 Sylwia Chutnik o bojowniczkach z warszawskiego getta 19 kwietnia minie 81. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim - największego zbrojnego zrywu Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszego… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »