Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 76 lat temu sąd skazał przywódców antykomunistycznej…
2023-02-03, 10:00 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok

76 lat temu sąd skazał przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość

Krzyż zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" [fot. Lowdown, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33377676]
Krzyż zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" [fot. Lowdown, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33377676]
76 lat temu, 3 lutego 1947 roku, zapadł wyrok w procesie przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość. Przed sądem w Warszawie stanęło dziesięcioro działaczy, w tym członkowie I Zarządu Krajowego WiN. Wśród nich był pułkownik Jan Rzepecki, założyciel i pierwszy prezes organizacji.
Był to pierwszy z głośnych procesów pokazowych w okresie stalinizmu, zorganizowany i rozpoczęty na krótko przed sfałszowanymi wyborami do Sejmu Ustawodawczego. Nagłaśniano go jako "proces Rzepeckiego", co miało służyć dyskredytacji działaczy podziemia. Propagandowe relacje z rozpraw pojawiły się w prasie, radiu i Kronice Filmowej.

Oskarżonym postawiono sfabrykowane zarzuty, między innymi organizowania dywersji, przeprowadzania aktów terroru oraz morderstw, rabunków i szpiegostwa. Komunistyczny sąd skazał na śmierć Mariana Gołębiewskiego, Jana Rzepeckiego na 8 lat więzienia, a pozostałych - na kary od 2 do 12 lat. Dwa dni później wszyscy zostali ułaskawieni przez prezydenta Bolesława Bieruta, który złagodził kary lub darował je w całości. Później jednak, niektórych z nich ponownie aresztowano.

Oskarżonymi byli: pułkownik Jan Rzepecki, podpułkownik Jan Szczurek, cichociemny Marian Gołębiewski, szefowa łączności zagranicznej Emilia Malessa - żona Jana Piwnika "Ponurego" oraz Kazimierz Leski, Antoni Sanojca, Tadeusz Jachimek, Henryk Żuk, Józef Rybicki i Ludwik Muzyczka.

Emilia Malessa, wyczerpana psychicznie i fizycznie, w 1949 roku popełniła samobójstwo. Jan Rzepecki został zwolniony w 1947 roku, a Marian Gołębiewski siedział 15 lat w więzieniu. Dopiero w 1993 roku Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego unieważnił wyroki z 1947-go.

W 77. rocznicę powstania organizacji Wolność i Niezawisłość, 2 września 2022 roku, Sejm uczcił pamięć jej członków, minutą ciszy.

Zobacz także

2024-05-02, godz. 13:00 79 lat temu został zdobyty Berlin 79 lat temu, 2 maja 1945 roku, wojska radzieckie wraz z oddziałami 1. i 2. Armii Wojska Polskiego zdobyły Berlin. Polacy zawiesili biało-czerwoną flagę na… » więcej 2024-05-02, godz. 11:00 Dzień Polonii i Polaków za Granicą 2 maja obchodzimy Dzień Polonii i Polaków za Granicą. To święto około 20 milionów osób mieszkających poza granicami kraju i przyznających się do polskich… » więcej 2024-05-02, godz. 10:00 Wojewódzkie Obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej Wojewódzkie Obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej po raz 16. organizuje wieś Moszczanka w gminie Prudnik. W programie są akcenty patriotyczne i rozr… » więcej 2024-05-02, godz. 09:00 Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej W Polsce przypada dziś (2 maja) Dzień Flagi - święto ustanowione uchwałą Sejmu w 2004 roku, by propagować wiedzę o polskiej tożsamości oraz symbolach… » więcej 2024-05-02, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 2 maja » więcej 2024-05-01, godz. 15:00 Bitwa pod Monte Cassino. Wystawa w Muzeum Oręża Polskiego [DŹWIĘK] Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu przygotowało wystawę z okazji - przypadającej w tym roku - 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino. Kluczową rolę w walkach… » więcej 2024-05-01, godz. 11:00 125 lat temu urodził się lotnik Stanisław Skarżyński 125 lat temu, 1 maja 1899 roku, urodził się Stanisław Skarżyński, pilot, który w 1933 roku, jako pierwszy Polak, pokonał Atlantyk. Wsławił się też lotem… » więcej 2024-05-01, godz. 10:30 20 lat temu Polska wstąpiła do Unii Europejskiej 20 lat temu, 1 maja 2004 roku, Polska wraz z dziewięcioma innymi krajami wstąpiła do Unii Europejskiej. Grono członków Wspólnoty powiększyło się wówczas… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Międzynarodowe Święto Pracy Dziś przypada Międzynarodowe Święto Pracy, popularnie nazywane 1 Maja. Data upamiętnia protesty robotników z Chicago w 1886 roku, którzy domagali się wprowadzenia… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 1 maja » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »