Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2023-02-04, 07:00 Autor: PAP

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
4 lutego
1339 - W Warszawie przed trybunałem papieskim rozpoczął się proces polsko-krzyżacki dotyczący spornych terytoriów.

1454 - Związek Pruski wypowiedział posłuszeństwo Zakonowi Krzyżackiemu.

1505 - W Żurawnie pod Haliczem urodził się Mikołaj Rej, pisarz, humanista, wyznawca kalwinizmu, poseł na sejm, autor "Żywota człowieka poczciwego", "Krótkiej rozprawy między trzema osobami: Panem, Wójtem a Plebanem"; część źródeł jako datę urodzin Reja podaje 28 stycznia.

1515 - W Nieświeżu urodził się Mikołaj Radziwiłł zwany "Czarnym", magnat litewski, marszałek wielki i kanclerz wielki litewski, wojewoda wileński, wyznawca i propagator arianizmu, twórca potęgi rodu Radziwiłłów.

1746 - W Mereczowszczyźnie na Polesiu urodził się Tadeusz Kościuszko, uczestnik wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, generał, Naczelnik Sił Zbrojnych Narodowych w powstaniu w 1794 r.

1866 - W Warszawie urodził się Władysław Podkowiński, malarz, autor m.in. obrazu "Szał uniesień".

1889 - W Dębowej Górze koło Skierniewic urodził się Ryszard Bolesławski, reżyser teatralny i filmowy, aktor; w latach 30. realizował filmy w Hollywood, współpracując z największymi gwiazdami. Do jego najbardziej znanych dzieł należą "Cud nad Wisłą", "Ostatnia cesarzowa", "Nędznicy".

1918 - Rada Regencyjna powołała Radę Stanu Królestwa Polskiego.

1921 - Sejm RP ustanowił Order Odrodzenia Polski (Polonia Restituta), a Order Orła Białego odnowił jako najwyższe odznaczenie państwowe.

1927 - W Warszawie zmarł Józef Pius Dziekoński, architekt, projektant wielu neogotyckich kościołów m.in. Bazyliki Katedralnej Opieki NMP w Radomiu i Bazyliki Katedralnej św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika w Warszawie.

1929 – Polska ratyfikowała protokół genewski o zakazie stosowania broni chemicznej.

1933 - W Warszawie urodziła się Maria Chwalibóg, aktorka teatralna i filmowa, znana z filmów "Matka Joanna od aniołów" i "Kobieta samotna".

1938 - W Krakowie zmarł Karol Hubert Rostworowski, dramatopisarz, poeta, publicysta; zwolennik Obozu Wielkiej Polski i Stronnictwa Narodowego; autor sztuk teatralnych "Judasz z Kariothu" i "Niespodzianka".

1938 - Na Wileńszczyźnie urodził się Zygmunt Malanowicz, aktor znany z filmów "Nóż w wodzie", "Polowanie na muchy", "Jarosław Dąbrowski", "Tulipany".

1943 - W Płungianach na Żmudzi urodziła się Wanda Rutkiewicz, alpinistka, która jako trzecia kobieta i pierwsza Europejka stanęła na wierzchołku najwyższego szczytu świata - Mount Everest; zdobyła osiem z 14 ośmiotysięczników.

1944 - W Kałęczewie k. Łodzi urodził się Stefan Niesiołowski, entomolog, działacz opozycji antykomunistycznej; współzałożyciel organizacji Ruch (1965); w 1971 r. skazany na siedem lat więzienia za "czynienie przygotowań do obalenia ustroju socjalistycznego przemocą"; od 1977 r. członek ROPCiO; od 1980 r. w NSZZ "Solidarność"; internowany w stanie wojennym; działacz podziemnej "S"; współzałożyciel ZChN (1989); poseł, senator; polityk Platformy Obywatelskiej.

1945 - W Jałcie rozpoczęła się konferencja "Wielkiej Trójki", w której wzięli udział Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt i Józef Stalin; w wyniku zawartego porozumienia Polska po wojnie znalazła się w strefie wpływów Związku Sowieckiego, o co zabiegał Józef Stalin; Rząd RP na Uchodźstwie uznał ten fakt za zdradę ze strony dotychczasowych aliantów.

1945 - W Krakowie ukazał się pierwszy numer "Dziennika Polskiego".

1949 - Sejm uchwalił ustawę o Funduszu Wczasów Pracowniczych (FWP).

1950 - W Giżycku zmarł Jan Bułhak, artysta fotograf, teoretyk, krytyk i publicysta, określanym mianem "ojca polskiej fotografii".

1952 - W Warszawie urodził się Andrzej Strzelecki, reżyser, aktor, satyryk, wieloletni dyrektor teatru Rampa.

1956 - W Paryżu zmarł Ksawery Tartakower, szachista polski pochodzenia żydowskiego, sześciokrotny reprezentant Polski na olimpiadach szachowych, członek "złotej" drużyny polskiej na olimpiadzie w 1930 roku; od II wojny światowej pozostawał na emigracji.

1968 - W Chorzowie urodził się Grzegorz Jarzyna, reżyser teatralny i operowy, związany z TR Warszawa; reżyseruje w oparciu o teksty klasyczne, które poddaje reinterpretacji ("Bzik tropikalny" wg Witkacego, "Magnetyzm serca" na podstawie "Ślubów panieńskich" Aleksandra Fredry); autor adaptacji wielkich powieści europejskich ("Doktor Faustus" Tomasza Manna, "Książę Myszkin" wg "Idioty" Fiodora Dostojewskiego), a także głośnych tekstów współczesnych ("Niezidentyfikowane szczątki ludzkie" Brada Frasera, "4.48 Psychosis" Sary Kane), jak również oper ("Gracz" Prokofiewa, "Dziecko i czary" Maurice'a Ravela oraz "Karzeł" Aleksandra Zemlinsky'ego); jest autorem sztuk teatralnych: "Medea Project" i "Areteia" oraz librett do oper Zygmunta Krauzego "Iwona, księżniczka Burgunda" i "Pułapka".

1970 - W Warszawie zmarł Janusz Warnecki (właśc. Jan Kozłowski), aktor teatralny i filmowy, reżyser, profesor warszawskiej PWST, znany z filmów "Zejście do piekła", "Mistrz".

2008 - W Warszawie zmarł Stefan Meller, historyk, dyplomata; ambasador RP we Francji i Rosji, minister spraw zagranicznych (2005-2006); wykładowca historii, prorektor Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie.

2009 - W Warszawie zmarł Witold Zalewski, pisarz, autor powieści socrealistycznych "Traktory zdobędą wiosnę", "Urodzaj", dziennikarz, kierownik literacki Zespołu Filmowego "Tor".

2018 – W Warszawie zmarł Wojciech Pokora, aktor, pamiętny Żorż Ponimirski w serialu "Kariera Nikodema Dyzmy" oraz docent Zenobiusz Furman w serialu "Alternatywy 4".

2022 – W Pekinie rozpoczęły się XXIV Zimowe Igrzyska Olimpijskie. W ich trakcie Polacy zdobyli jeden brązowy medal.

2022 – W Warszawie zmarł prof. Jerzy Osiatyński, ekonomista, były minister finansów (1992-1993) i doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego, członek Rady Polityki Pieniężnej (2013-2019).

Zobacz także

2023-05-25, godz. 08:00 Siedmioro Polaków pośmiertnie uhonorowanych tytułem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" Karolina Bobryk, Maria i Jan Cieślak, Mieczysław Lucerski, Julia i Julian Stemporowscy oraz Leokadia Szalińska zostali pośmiertnie uhonorowani tytułem "Sprawiedliwy… » więcej 2023-05-25, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 25 maja » więcej 2023-05-24, godz. 14:00 W Muzeum Niepodległości wystawa "Radzymin - w obronie Odrodzonej" W Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej można już oglądać wystawę poświęconą wojnie 1920 roku oraz obronieniu świeżo odzyskanej niepodległości. Wystawa… » więcej 2023-05-24, godz. 12:00 Wilno: odsłonięto tablicę poświęconą "ojcu polskiej chemii" Na wileńskim gmachu Ministerstwa Oświaty Nauki i Sportu odsłonięta została pamiątkowa tablica poświęcona Jędrzejowi Śniadeckiemu. Naukowiec nazywany… » więcej 2023-05-24, godz. 10:00 92 lata temu oddano do użytku stację nadawczą Polskiego Radia w Łazach pod Raszynem 92 lata temu, 24 maja 1931 roku, oddano do użytku stację nadawczą Polskiego Radia w Łazach pod Raszynem. Gdy powstawała, była nadajnikiem o największej… » więcej 2023-05-24, godz. 08:30 Dzisiaj (24.05) w Wilnie odbędzie się konferencja IPN, której będzie towarzyszyć prezentacja publikacji poświęconej… W Domu Kultury Polskiej w Wilnie dzisiaj rozpocznie się dwudniowa konferencja naukowa organizowana przez Instytut Pamięci Narodowej zatytułowana "Echa Zbrodni… » więcej 2023-05-24, godz. 08:00 46 lat temu rozpoczęła się pierwsza głodówka zorganizowana przez KOR To był pierwszy publiczny protest głodowy w PRL. 46 lat temu - 24 maja 1977 roku - w warszawskim kościele Świętego Marcina rozpoczęła się głodówka protestacyjna… » więcej 2023-05-24, godz. 08:00 Kalendarium historyczne na dziś 24 maja » więcej 2023-05-23, godz. 16:00 100 lat temu urodził się Przemysław Bystrzycki, pisarz, żołnierz Armii Polskiej na Wschodzie, cichociemny 100 lat temu, 23 maja 1923 roku urodził się Przemysław Bystrzycki, pisarz, dziennikarz, żołnierz Armii Polskiej na Wschodzie, cichociemny. Autor wielu książek… » więcej 2023-05-23, godz. 14:15 140 lat temu zmarł Cyprian Kamil Norwid 140 lat temu - 23 maja 1883 roku - zmarł Cyprian Kamil Norwid, poeta, prozaik, rzeźbiarz, malarz i filozof. Autor między innymi wiersza „Bema pamięci żałobny… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »