Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 78 lat temu Niemcy zamordowali bł. ks. Józefa Stanka…
2022-09-23, 11:00 Autor: Magdalena Gronek / PAP

78 lat temu Niemcy zamordowali bł. ks. Józefa Stanka, uczestnika Powstania Warszawskiego.

ks. Józef Stanek [http://mtrojnar.rzeszow.opoka.org.pl/swieci/jozef_stanek/zycie.html]
ks. Józef Stanek [http://mtrojnar.rzeszow.opoka.org.pl/swieci/jozef_stanek/zycie.html]
78 lat temu Niemcy zamordowali bł. ks. Józefa Stanka, uczestnika Powstania Warszawskiego. W rocznicę jego męczeńskiej śmierci kard. Kazimierz Nycz będzie przewodniczył mszy św. w kościele M.B. Częstochowskiej na Powiślu, gdzie poświeci ławeczkę jego imienia ufundowaną przez Instytut Pamięci Narodowej.
  • Ks. bp Edward Materski:
"(...) Ksiądz Józef Stanek odprawiał Mszę Św., inne nabożeństwa, spowiadał, udzielał sakramentu chorych. Służbę kapłańską pełnił w piwnicach, bramach, niskopołożonych mieszkaniach... Budował gorliwością i pragnieniem dotarcia do wszystkich, którzy potrzebowali kapłana. Cechowała przy tym księdza Józefa odwaga połączona z roztropnością.
Pozostał w pamięci jako kapłan pełen poświęcenia, który gorliwie i odważnie, z narażeniem, życia i gotowością do największej ofiary, szukał ludzi, którym mógłby usłużyć".
  • Ks. J. Warszawski, kapelan powstańczy, ps. "Ojciec Paweł":
"(...) Księdza Stanka przypędzili do nas. Gdy go zobaczyła karna kompania hitlerowska, nie przestawała zanosić się od szyderczych ryków. Zabiegali mu drogę i huzia pięściami prać go po twarzy. Tłukli i walili, dopóki nie dobiegł do naszych szeregów. Kilku szczególnie brutalnych... szarpiąc i ciągnąc wypchnęli księdza Józefa. I powiedli pod niedalekie ruiny. I tak właśnie zginął - przez powieszenie - in odium fidei et vindictae".
  • W. Zabłocki, ps. "Derkacz", żołnierz 4 Komp. AK, Zgrupowania "Kryska":
"Jestem ocalony. Przyglądam się swemu wybawcy. Nie ma wątpliwości - to kapelan, który jeszcze niedawno odprawiał nabożeństwo dla żołnierzy - ks. Stanek... Odrobiną wody zwilża mi wargi i daje pić. Pociesza, dodaje otuchy. Kapelan w miarę swych nader skromnych możliwości opiekuje się wszystkimi. Jego miła, spokojna twarz i kojące słowa pociechy towarzyszą nam jeszcze przez kilka godzin".
  • Stanisława Żórawska, mieszkanka Czerniakowa w czasie Powstania Warszawskiego:
"(...) ksiądz kapelan Stanek wszystkim spędzonym na tę egzekucję ludziom (jeńcom - powstańcom i ludności cywilnej) udzielił jeszcze spod szubienicy z pętlą na szyi błogosławieństwa... Żegnał wszystkich przyglądających się tej tragedii znakiem krzyża".

[źródło: http://mtrojnar.rzeszow.opoka.org.pl/swieci/jozef_stanek/zycie.htmbrewiarz]
23 września 1944 r. Niemcy powiesili na zapleczu magazynu przy ulicy Solec (podobno na jego kapłańskiej stule) bł. ks. Józefa Stanka pseudonim "Rudy". Szubienicą była wystająca z muru żelazna belka. Zamordowano go na oczach ludności cywilnej opuszczającej płonącą Warszawę, którą Niemcy pędzili do niewoli, obozów koncentracyjnych i obozów zagłady.


W 78. rocznicę tego wydarzenia, metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz o godz. 18.00, w kościele Matki Bożej Częstochowskiej na Powiślu odprawi mszę św. za wstawiennictwem bł. ks. Józefa Stanka w intencji powstańców poległych na Powiślu w 1944 roku i pobłogosławi ławeczkę memoratywną, ufundowaną przez Instytut Pamięci Narodowej, dedykowaną kapelanowi Powstania Warszawskiego - poinformowało biuro prasowe archidiecezji warszawskiej.


Tego samego dnia w parafii pw. św. Wincentego Pallottiego w Warszawie, gdzie znajdują się relikwie błogosławionego ks. Józefa Stanka mszy św. o godz. 18.00 będzie przewodniczył bp Romuald Kamiński. Uroczystość uświetni Chór Wojska Polskiego - poinformowali księża pallotyni.


W czasie Powstania Warszawskiego pallotyn, ks. Józef Stanek pseudonim "Rudy" był kapelanem Zgrupowania AK "Kryska", które walczyło w okolicy ul. Czerniakowskiej na Powiślu. Odprawiał msze św. polowe i spowiadał, odwiedzał polowe szpitale, niosąc duchową pomoc i nadzieję walczącym i rannym. Nosił rannych, docierając do najbardziej wysuniętych pozycji powstańczych. Pomagał walczącym żołnierzom i ludności cywilnej odkopywać zasypanych.


Mimo że miał możliwość uratowania życia, przeprawiając się pontonem na drugi brzeg Wisły, nie skorzystał z propozycji. Chciał dzielić los żołnierzy i ludności cywilnej, która została na lewym brzegu rzeki.


23 września 1944 r. Niemcy wysłali na tereny bronione przez "Kryskę" parlamentariuszy (przedstawicieli ludności cywilnej) z wezwaniem do poddania się i całkowitej kapitulacji. W pertraktacjach wziął udział ks. Józef Stanek "Rudy". Jednak rozmowy nie dały rezultatów. Powstańcy nie przyjęli niemieckich warunków i ks. Józef Stanek został zatrzymany przez Niemców, jako zakładnik.


Nie chcąc, aby broń dostała się w ręce hitlerowców i służyła zabijaniu Polaków, duchowny polecił powstańcom, na własną odpowiedzialność, niszczyć broń przed poddaniem się. Każdego schwytanego powstańca z bronią w ręku Niemcy rozstrzeliwali.


Został powieszony na zapleczu magazynu przy ulicy Solec. W 1945 r. jego szczątki ekshumowano i złożono w zbiorowej mogile przy ul. Solec w Warszawie (ogółem, w dwóch mogiłach, pochowano 278 pomordowanych). Rok później przeniesiono je na Powązki. W kieszeni jego sutanny znajdował się kapłański brewiarz. W 1987 r. jego szczątki spoczęły w kwaterze zgrupowania AK "Kryska" na tym cmentarzu.


Beatyfikacji ks. Józefa Stanka dokonał 13 czerwca 1999 r. w Warszawie papież Jan Paweł II. Zakonnik znalazł się w grupie 108 polskich męczenników za wiarę.


W 2000 r. relikwie bł. ks. Józefa Stanka zostały przeniesione do dolnego kościoła Chrystusa Króla w parafii pw. św. Wincentego Pallottiego w Warszawie. Cztery lata później ks. Józefa ustanowiono patronem kaplicy w nowo otwartym Muzeum Powstania Warszawskiego.

Zobacz także

2024-05-09, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 9 maja » więcej 2024-05-08, godz. 19:41 Prof. G. Berendt o zakończeniu II wojny światowej Profesor historyk Grzegorz Berendt przypomina, że zakończenie II wojny światowej nie przyniosło Polsce wolności i suwerenności. 79 lat temu, 8 maja 1945… » więcej 2024-05-08, godz. 18:38 69 lat temu zmarł Kazimierz Wajda, słynny Szczepcio z "Wesołej Lwowskiej Fali" 69 lat temu, 8 maja 1955 roku, zmarł Kazimierz Wajda, aktor radiowy i filmowy, niezwykle popularny przed II wojną światową. W słynnej audycji Polskiego Radia… » więcej 2024-05-08, godz. 18:34 Mija 5. rocznica śmierci Zofii Pociłowskiej-Kann, rzeźbiarki, poetki, więźniarki Ravensbrück 5 lat temu, 8 maja 2019 roku, zmarła Zofia Pociłowska-Kann, rzeźbiarka, poetka, była więźniarka Pawiaka i niemieckiego obozu koncentracyjnego Ravensbrück… » więcej 2024-05-08, godz. 11:00 IPN zaprezentuje publikację poświęconą losom rodzin Polaków zamordowanych w operacji antypolskiej NKWD Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej zaprezentuje dziś publikację poświęconą losom rodzin Polaków zamordowanych w ramach operacji antypolskiej NKWD. Spotkanie… » więcej 2024-05-08, godz. 09:00 Dzień Zwycięstwa 8 maja jest obchodzony Narodowy Dzień Zwycięstwa upamiętniający zakończenie II wojny światowej w Europie. Tego dnia, w 1945 roku, został podpisany akt bezwarunkowej… » więcej 2024-05-08, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 8 maja » więcej 2024-05-07, godz. 13:00 20 lat temu zginął Waldemar Milewicz, dziennikarz telewizyjny i korespondent wojenny 20 lat temu - 7 maja 2004 roku - w Iraku zginął Waldemar Milewicz, dziennikarz telewizyjny, reporter, korespondent wojenny. Relacjonował wydarzenia z terenów… » więcej 2024-05-07, godz. 11:00 47 lat temu zginął Stanisław Pyjas, student i opozycjonista 47 lat temu, 7 maja 1977 roku, zginął Stanisław Pyjas, 23-letni student Uniwersytetu Jagiellońskiego, działacz opozycyjny w okresie PRL, współpracownik… » więcej 2024-05-07, godz. 09:00 Marsz Żywych w Oświęcimiu "Marsz Żywych" po raz kolejny przeszedł przez teren byłego niemieckiego, nazistowskiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Celem wydarzenia jest upamiętnienie… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »