Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2022-08-15, 07:00 Autor: PAP

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarium historyczne na dziś [www.pixabay.com]
Kalendarium historyczne na dziś [www.pixabay.com]
15 sierpnia..
1135 - W Merseburgu doszło do spotkania Bolesława Krzywoustego z cesarzem Lotarem III.

1257 - W Krakowie zmarł Jacek Odrowąż, dominikanin, założyciel wielu klasztorów dominikańskich, m.in. w Krakowie, Wrocławiu, Gdańsku i Sandomierzu; kanonizowany przez papieża Klemensa VIII w 1594 r.

1317 - Władysław Łokietek wydał przywilej lokacyjny dla Lublina; Lublin prawa miejskie na prawie magdeburskim uzyskał prawdopodobnie już w czasach Bolesława Wstydliwego około 1257 r., jednak akt lokacyjny z tego okresu nie zachował się.

1534 - Powstanie zakonu jezuitów: W Paryżu Ignacy Loyola wraz z grupą towarzyszy studiujących na Sorbonie złożył ślub ubóstwa i czystości, zobowiązując się do ewangelizacji Ziemi Świętej; Towarzystwo Jezusowe zatwierdził w 1540 r. papież Paweł III.

1568 - W Rzymie zmarł Stanisław Kostka, jezuita, święty Kościoła katolickiego, patron Polski.

1605 - W Baranowie urodził się Wacław Leszczyński, arcybiskup gnieźnieński, prymas Polski w latach 1658-1666.

1604 – Dymitr Samozwaniec wyruszył w wyprawę na Moskwę na czele 2,5 tys. żołnierzy polskich, do których przyłączyło się następnie 2 tysiące Kozaków dońskich.

1649 - Powstanie Chmielnickiego: Idące na odsiecz oblężonemu Zbarażowi wojska koronne pod dowództwem króla Jana II Kazimierza zostały zaskoczone pod Zborowem przez liczniejsze wojska kozackie i tatarskie; dwudniowa bitwa zakończyła się pertraktacjami, w wyniku których chan tatarski Islam III Girej po zawarciu traktatu pokojowego wycofał się z walki, a Bohdan Chmielnicki podpisał w Zborowie ugodę z Rzeczpospolitą.

1882 - W Cieszynie zmarł Karol Miarka, pisarz, działacz społeczny na Górnym Śląsku.

1893 - W Starej Kamiennej na Podlasiu urodził się Nikodem Sulik, generał WP; dowódca 5. Kresowej Dywizji Piechoty 2. Korpusu Polskiego, walczącej m.in. pod Monte Cassino.

1898 - W Żmerynce na Podolu urodził się Jan Brzechwa, właściwie Jan Wiktor Lesman, poeta, satyryk, autor utworów dla dzieci.

1906 - W kilkunastu miastach Królestwa Polskiego członkowie Organizacji Bojowej PPS przeprowadzili serię zamachów na funkcjonariuszy rosyjskiej policji, żandarmerii oraz agentów Ochrany.

1917 - W Lozannie powstał Komitet Narodowy Polski z Romanem Dmowskim na czele, przeniesiony następnie do Paryża i uznany przez państwa Ententy za oficjalną reprezentację narodu polskiego.

1919 - Oddziały Grenzschutz-Ost spacyfikowały manifestację strajkujących górników przed kopalnią w Mysłowicach; od kul zginęło 10 osób, wielu zostało rannych.

1920 - Bitwa Warszawska: Zacięte walki wojsk polskich z Armią Czerwoną m.in. pod Radzyminem, Zielonką i Ossowem oraz w rejonie Modlina, nad Wkrą i pod Nasielskiem.

1920 - W Warszawie urodził się Janusz Nasfeter, reżyser filmowy, scenarzysta; autor filmów "Ranny w lesie", "Zbrodniarz i panna", "Niekochana".

1920 - W Miechowie urodził się Tadeusz Płużański, filozof, uczestnik kampanii polskiej 1939 r., żołnierz niepodległościowego podziemia, więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof; po zakończeniu wojny członek Zrzeszenia Wolność i Niepodległość; aresztowany przez UB w 1947 r. i skazany na karę śmierci; wyrok zamieniono na dożywocie.

1921 - W Tarnawie-Górze urodził się August Kowalczyk, aktor, reżyser; wystąpił m.in. w serialach "Chłopi", "Janosik", "Znak orła", "Polskie drogi", "Tajemnica Enigmy" i "Stawka większa niż życie"; w czasie wojny więzień KL Auschwitz, z którego uciekł, żołnierz AK; wieloletni wiceprezes Zarządu Głównego Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem.

1927 - W Krakowie urodził się Witold Gruca, tancerz i choreograf.

1929 - W Równem na Wołyniu urodziła się Anna Walentynowicz, działaczka Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża; w 1980 r. członek Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej, a następnie Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ "Solidarność"; internowana w stanie wojennym; zginęła 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem.

1935 - W Grudziądzu urodził się Waldemar Baszanowski, dwukrotny mistrz olimpijski w podnoszeniu ciężarów: w Tokio (1964) i Meksyku (1968); pięciokrotny mistrz świata i sześciokrotny mistrz Europy.

1935 - W Gdańsku zmarła Stanisława Przybyszewska, autorka dramatów historycznych związanych z historią rewolucji francuskiej, m.in. "Sprawy Dantona"; malarka.

1937 - Początek największego strajku chłopskiego w okresie międzywojennym, który objął głównie Małopolskę; w starciach z policją zginęło 41 osób, około 4 tys. zostało aresztowanych.

1938 - W Warszawie urodził się Janusz A. Zajdel, pisarz, prekursor nurtu socjologicznego w polskiej literaturze science-fiction.

1942 - Rozkaz Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego nakazujący wszystkim podziemnym organizacjom wojskowym działającym na terenie okupowanej Polski podporządkowanie się Komendantowi Głównemu Armii Krajowej.

1944 - W Lublinie podczas pierwszego posiedzenia Krajowa Rada Narodowa upoważniła PKWN do wydawania dekretów.

1950 - Urodził się John Porter, walijski muzyk, kompozytor, autor tekstów, od 1976 r. mieszkający na stałe w Polsce; współpracował m.in. z Maanamem, Maciejem Zembatym, tworzył muzykę z własnym zespołem Porter Band.

1955 - W Warszawie zakończył się V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów.

1955 - W Opolu urodziła się Ewa Wencel, aktorka warszawskiego Teatru Kwadrat, scenarzystka, znana m.in. z seriali "Mamuśki" i "Czas honoru".

1966 - W Harrison w stanie Nowy Jork zmarł Jan Kiepura, światowej sławy śpiewak operowy - tenor, aktor, wystąpił m.in. w filmach "Kocham wszystkie kobiety", "O czym się nie myśli", "Neapol, śpiewające miasto" i "Zdobyć cię muszę".

1973 - W Londynie zmarł gen. Marian Kukiel, historyk wojskowości, minister obrony narodowej w rządzie RP na uchodźstwie (1942-1949); w latach 1946-1973 dyrektor Instytutu Historycznego im. Gen. Sikorskiego.

1975 - Premiera filmu "Znikąd donikąd" w reżyserii Kazimierza Kutza.

1980 - Po wybuchu strajku w Stoczni Gdańskiej protesty rozszerzyły się na inne zakłady Trójmiasta, objęły także Elbląg i Szczecin. W południe władze przerwały łączność telefoniczną Wybrzeża z resztą Polski. I sekretarz KC PZPR Edward Gierek przerwał urlop na Krymie i powrócił do kraju.

1988 - W kopalni "Manifest Lipcowy" w Jastrzębiu rozpoczął się strajk, który zapoczątkował falę protestów w całej Polsce. Górnicy obok postulatów ekonomicznych postawili żądanie legalizacji NSZZ "Solidarność" i po kilku dniach utworzyli Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (MKS).

2013 - W Nicei zmarł Sławomir Mrożek, dramatopisarz, prozaik, satyryk, eseista, rysownik; autor dramatów "Policja", "Indyk", "Tango", "Emigranci", "Portret", "Pieszo", "Miłość na Krymie", zbiorów opowiadań "Półpancerze praktyczne", "Słoń", "Wesele w Atomicach", a także autobiograficznej książki "Baltazar".

2014 - W Warszawie w wieku 101 lat zmarł Jan Ekier, pianista, kompozytor, pedagog, chopinolog.

2020 – W Warszawie zmarł Henryk Wujec, działacz opozycji antykomunistycznej, członek KOR, działacz "Solidarności", więzień polityczny, po 1989 roku wieloletni poseł środowiska Unii Wolności, doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego. W 2014 r. był współzałożycielem Komitetu Obywatelskiego Solidarności z Ukrainą.

Zobacz także

2024-04-21, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 21 kwietnia » więcej 2024-04-20, godz. 21:32 Słuchowisko Teatru Polskiego Radia o getcie warszawskim Na 81. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim Teatr Polskiego Radia i Teatr Żydowski przygotowały wspólne słuchowisko. To radiowy spektakl "Zdążyć… » więcej 2024-04-20, godz. 20:50 Nowe brytyjskie muzeum opowiada historię polskich lotników Zdjęcia, mapy, ordery, dzienniki, ekwipunek, opisy w dwóch językach i nagrania wideo - to wszystko opowiada historię polskich lotników, służących podczas… » więcej 2024-04-20, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 20 kwietnia » więcej 2024-04-19, godz. 19:45 Uroczystość w hołdzie powstańcom getta warszawskiego W Warszawie uczczono żydowskich bojowników, którzy 19 kwietnia 1943 roku rozpoczęli powstanie w getcie. Akcja kierowana przez żydowskie podziemne formacje… » więcej 2024-04-19, godz. 13:00 Do polskich kin wchodzi "Przysięga Ireny" - historia Polki Ireny Gut, która z narażeniem życia ratowała Żydów W rocznicę powstania w getcie warszawskim, do polskich kin wchodzi „Przysięga Ireny”. To oparta na faktach historia polskiej pielęgniarki Ireny Gut-Opdyke… » więcej 2024-04-19, godz. 11:00 100 lat temu urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych 100 lat temu, 19 kwietnia 1924 roku, urodził się Tadeusz Smreczyński, lekarz, były więzień niemieckich obozów koncentracyjnych. Świadek historii i działacz… » więcej 2024-04-19, godz. 09:00 81. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim 81 lat temu - 19 kwietnia 1943 roku - w warszawskim getcie wybuchło powstanie kierowane przez żydowskie podziemne formacje zbrojne. Stanowiło odpowiedź na… » więcej 2024-04-19, godz. 02:21 Kalendarium historyczne 19 kwietnia » więcej 2024-04-18, godz. 16:15 Na Zamku Królewskim obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków Spotkania i debaty w kręgu osób zaangażowanych w prace na rzecz ratowania dziedzictwa kulturowe. Na Zamku Królewskim w Warszawie odbywają się obchody Międzynarodowego… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »