Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2022-01-05, 08:00 Autor: PAP

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarium historyczne na dziś [www.pixabay.com]
Kalendarium historyczne na dziś [www.pixabay.com]
5 stycznia..
1173 - Po śmierci księcia Bolesława IV Kędzierzawego nowym księciem zwierzchnim został książę wielkopolski Mieszko III Stary.


1393 – Hospodar mołdawski Roman I złożył hołd lenny królom Polski Jadwidze Andegaweńskiej i Władysławowi II Jagielle.


1818 - W Warszawie zmarł Marcello Bacciarelli, włoski malarz, od 1766 r. przebywający na dworze króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.


1818 - W Sewerynach na Podolu urodził się Ernest Malinowski, inżynier, ekspert budownictwa kolejowego, projektant Transandyjskiej Linii Kolejowej w Peru, do niedawna najwyżej położonej linii kolejowej świata.


1841 - W Kaliszu urodził się Henryk Dobrzycki, lekarz, muzykolog, pionier lecznictwa sanatoryjnego i uzdrowiskowego.


1867 - W Wapowcach urodził się Stanisław Puchalski, marszałek polny cesarsko-królewskiej armii Austro-Węgier; od lutego do października 1916 r. komendant Legionów Polskich; od 1920 r. w rezerwie kadrowej.


1893 - We Lwowie urodził się Michał Karaszewicz-Tokarzewski, żołnierz Legionów Polskich, generał WP; w czasie II wojny światowej Komendant Główny Służby Zwycięstwu Polsce, po powstaniu Związku Walki Zbrojnej komendant obszaru obejmującego okupację sowiecką; jeden z twórców Podziemnego Państwa Polskiego; część źródeł jako datę urodzenia Karaszewicza-Tokarzewskiego podaje 21 grudnia 1892 r.


1895 - W Warszawie zmarł Władysław Podkowiński, malarz, ilustrator, jeden z prekursorów impresjonizmu w polskiej sztuce, jego najbardziej znanym dziełem jest "Szał uniesień" .


1901 - W Krakowie urodził się Adam Ciołkosz, publicysta, historyk, poseł na Sejm II RP, jeden z czołowych działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej.


1914 - W Warszawie urodził się Tadeusz Trepkowski, grafik, plakacista.


1916 - W Czuchowie koło Rybnika urodził się Wilhelm Szewczyk, prozaik, publicysta, redaktor kilku śląskich pism, krytyk literacki, poeta, poseł na Sejm PRL.


1924 - W Drozdowie koło Łomży zmarł ksiądz Kazimierz Lutosławski, działacz harcerski, lekarz, ekonomista, pedagog, publicysta; współorganizator i członek władz Związku Ludowo-Narodowego; poseł na Sejm; bliski współpracownik Romana Dmowskiego.


1925 - W Gdańsku przy placu Heweliusza w Gdańsku otwarto nowy budynek Poczty Polskiej; 1 września 1939 roku był on broniony bohatersko przez pracowników poczty.


1927 - W Warszawie urodził się Władysław Ślesicki, reżyser filmowy, autor m.in. filmu i serialu "W pustyni i w puszczy".


1930 - W Brześciu nad Bugiem urodził się Jan Lebenstein, malarz, grafik; w 1959 r. otrzymał Grand Prix na I Biennale Młodych w Paryżu, gdzie pozostał na stałe; w 1976 roku wyróżniony nagrodą nowojorskiej Fundacji Alfreda Jurzykowskiego, a w 1987 otrzymał Nagrodę im. Jana Cybisa; do kraju wrócił w latach 90.; wystawiał m.in. w Berlinie, Kassel, Nowym Jorku, Oslo, Rzymie, Sao Paulo; jedną z największych kolekcji jego dzieł posiada Muzeum Narodowe we Wrocławiu.


1939 - W Berchtesgaden doszło do spotkania szefa polskiej dyplomacji Józefa Becka z kanclerzem III Rzeszy Adolfem Hitlerem.


1942 - Grupa Inicjatywna polskich komunistów założyła w Warszawie Polską Partię Robotniczą; sekretarzem KC PPR został Marceli Nowotko. Nazwa partii, jej program i obsada personalna ustalone zostały w Moskwie.


1942 - W Warszawie urodziła się Elżbieta Ficowska (z domu Koppel), pisarka, pedagog, działaczka opozycji demokratycznej w PRL; uratowana z warszawskiego getta jako półroczne dziecko, w latach 2002-2006 przewodnicząca Stowarzyszenia Dzieci Holokaustu.


1946 - W Warszawie uruchomiono komunikację trolejbusową.


1946 - W Pożarkach na Wileńszczyźnie urodził się Janusz Laskowski, piosenkarz, kompozytor, wykonawca takich piosenek jak "Żółty jesienny liść", "Beata z Albatrosa", "Kolorowe jarmarki".


1947 - Funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa aresztowali płk. Wincentego Kwiecińskiego, prezesa Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.


1949 - W Tarnobrzegu urodził się Andrzej Mleczko, rysownik, grafik, autor rysunków satyrycznych.


1950 - W Szklarce Przygodzickiej w Wielkopolsce urodził się Krzysztof Wielicki, himalaista, alpinista, taternik; jako pierwszy dokonał zimowych wejść na Mount Everest (1980), Kanczendzongę (1986) i Lhotse (1988); jest piątym człowiekiem, który zdobył Koronę Himalajów i Karakorum.


1952 - Stany Zjednoczone odebrały Polsce klauzulę najwyższego uprzywilejowania w handlu.


1954 - W Poznaniu urodziła się Daria Trafankowska, aktorka teatralna i filmowa, znana m.in. z ról w filmach "Zdjęcia próbne", "Bołdyn", seriali "Polskie drogi" i "Na dobre i na złe".


1956 - W Warszawie zainaugurował działalność Klub Krzywego Koła, krytyczny wobec działań władz PRL-u klub dyskusyjny, należeli do niego m.in. Władysław Bartoszewski, Stefan Kisielewski, Leszek Kołakowski, Maria i Stanisław Ossowscy, Karol Modzelewski, Adam Michnik, Jacek Kuroń.


1965 - Premiera pierwszego odcinka serialu "Barbara i Jan" z Janiną Traczykówną i Janem Kobuszewskim w rolach głównych.


1968 - W Warszawie urodził się Andrzej Gołota, bokser; brązowy medalista igrzysk olimpijskich w Seulu (1988); w zawodowej karierze odniósł 41 zwycięstw, dziewięć walk przegrał, jeden pojedynek zremisował; cztery razy bez powodzenia walczył o mistrzostwo świata w kategorii ciężkiej.


1968 - W Krakowie zmarła Hanna Mortkowicz-Olczakowa, pisarka, poetka, autorka książek dla dzieci i młodzieży.


1979 - USA udzieliły Polsce 300 mln dolarów kredytu na zakup zbóż, pasz, tłuszczów i innych surowców rolnych.


1981 - Selekcjonerem reprezentacji Polski w piłce nożnej został Antoni Piechniczek, funkcję tę pełnił dwukrotnie w latach 1981-1986 oraz 1996-1997; w 1982 r. na mistrzostwach świata w Hiszpanii prowadzona przez niego reprezentacja zajęła trzecie miejsce.


1982 - Stan wojenny: minister nauki, szkolnictwa wyższego i techniki rozwiązał Niezależne Zrzeszenie Studentów (NZS).


1983 - Metropolita gnieźnieński i warszawski arcybiskup Józef Glemp mianowany został kardynałem.


1987 - Premiera filmu "Nad Niemnem" w reżyserii Zbigniewa Kuźmińskiego.


2001 - Premiera filmu "Pieniądze to nie wszystko" w reżyserii Juliusza Machulskiego.


2008 - W Warszawie zmarł Edward Kłosiński, operator filmowy, autor zdjęć do filmów "Barwy ochronne", Człowiek z marmuru", "Pestka" i "Vinci".


2014 - W Rzeszowie zmarł prof. Władysław Serczyk, historyk, znawca dziejów Rosji i Ukrainy.


2017 - W Warszawie zmarł gen. Janusz Brochwicz-Lewiński ps. Gryf, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego, dowódca obrony Pałacyku Michla.

Zobacz także

2024-05-04, godz. 11:00 45 lat temu Margaret Thatcher została pierwszą kobietą premierem w historii Wielkiej Brytanii 45 lat temu, 4 maja 1979 roku, Margaret Thatcher, nazywana "Żelazną Damą", została pierwszą kobietą premierem w historii Wielkiej Brytanii. Była również… » więcej 2024-05-04, godz. 09:00 Ulicami Wilna przejdzie "Parada Polskości" "Parada Polskości" przejdzie po południu czasu lokalnego (początek o godzinie 11.00 czasu obowiązującego w Polsce) ulicami Wilna. Pochód organizuje społeczność… » więcej 2024-05-04, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 4 maja » więcej 2024-05-03, godz. 13:00 80 lat temu żołnierze Kedywu przeprowadzili atak na niemieckie lotnisko w Warszawie 80 lat temu, w nocy z 3 na 4 maja 1944 roku, Oddział Specjalny "Osjan" Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej zniszczył na wojskowym lotnisku na warszawskich… » więcej 2024-05-03, godz. 11:00 Mija 103. rocznica wybuchu III powstania śląskiego 103 lata temu, w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, wybuchło III powstanie śląskie. Tak jak dwa poprzednie zrywy, miało na celu przyłączenie Górnego Śląska… » więcej 2024-05-03, godz. 08:15 Centralne obchody Święta Konstytucji Koncerty, pikniki, wystawy plenerowe i oficjalne uroczystości z udziałem przedstawicieli władz państwowych. Polska uczci dziś (3.05) 233. rocznicę uchwalenia… » więcej 2024-05-03, godz. 08:00 233 lata temu została uchwalona Konstytucja 3 maja Dziś przypada Narodowe Święto Trzeciego Maja, obchodzone w rocznicę uchwalenia przez Sejm Czteroletni w 1791 roku Konstytucji 3 maja. Pierwsza polska ustawa… » więcej 2024-05-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 maja » więcej 2024-05-02, godz. 13:00 79 lat temu został zdobyty Berlin 79 lat temu, 2 maja 1945 roku, wojska radzieckie wraz z oddziałami 1. i 2. Armii Wojska Polskiego zdobyły Berlin. Polacy zawiesili biało-czerwoną flagę na… » więcej 2024-05-02, godz. 11:00 Dzień Polonii i Polaków za Granicą 2 maja obchodzimy Dzień Polonii i Polaków za Granicą. To święto około 20 milionów osób mieszkających poza granicami kraju i przyznających się do polskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »