Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-04-03, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
3 kwietnia
1634 - W Łuczy koło Jabłonowa na Pokuciu urodził się Stanisław Jan Jabłonowski, hetman wielki koronny, uczestnik wojny polsko-szwedzkiej (1655-1660), bitwy chocimskiej (1673) i odsieczy wiedeńskiej (1683).

1702 - We Lwowie zmarł hetman wielki koronny Stanisław Jan Jabłonowski, hetman wielki koronny, uczestnik wojny polsko-szwedzkiej (1655-1660), bitwy chocimskiej (1673) i odsieczy wiedeńskiej (1683).

1804 - W Rzeczycy zmarł Jędrzej Kitowicz, ksiądz, pamiętnikarz, historyk, uczestnik konfederacji barskiej, autor "Opisu obyczajów za panowania Augusta III".

1824 - W Zakopanem urodził się Maciej Sieczka, jeden z pierwszych przewodników tatrzańskich, autor wielu pierwszych wejść na tatrzańskie szczyt, m.in. na Świnicę, Mnicha i Mięguszowiecki Szczyt.

1849 - W Paryżu zmarł Juliusz Słowacki - poeta, dramaturg, jeden z najwybitniejszych twórców polskiego romantyzmu; autor m.in. dramatów "Kordian", "Balladyna", "Sen srebrny Salomei", "Mazepa", "Samuel Zborowski", a także poematów "Beniowski", "Anhelli", "Król-Duch".

1886 - W Warszawie urodził się Władysław Tatarkiewicz - historyk filozofii i sztuki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; jego najważniejsze dzieła to "Historia filozofii", "Historia estetyki", traktat "O szczęściu".

1886 - Urodził się Stefan Okrzeja, działacz socjalistyczny, współtwórca Organizacji Bojowej PPS; w 1905 r. aresztowany podczas zamachu na oberpolicmajstra Karla Nolkena; stracony na stokach warszawskiej Cytadeli.

1887 - W Hołowli na Wołyniu urodził się Stefan Frankowski, komandor, w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowódca Morskiej Obrony Wybrzeża.

1889 - W Mirowie koło Częstochowy urodził się Marian Januszajtis-Żegota, organizator Polskich Drużyn Strzeleckich, żołnierz Legionów Polskich, generał Wojska Polskiego; uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, w czasie kampanii 1939 r. dowódca Korpusu Ochotniczego Obrony Lwowa.

1896 - W Pradze urodził się Józef Czapski, malarz, krytyk sztuki, pisarz, współzałożyciel i współredaktor paryskiej "Kultury"; uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. i kampanii polskiej 1939 r.; więzień sowieckich łagrów (1939-41); żołnierz Armii Polskiej w ZSRS tworzonej przez gen. Władysława Andersa i II Korpusu Polskiego; autor książki "Na nieludzkiej ziemi".

1911 - W Wierzchowni koło Grudziądza urodziła się Stanisława Walasiewicz, lekkoatletka, sprinterka, mistrzyni olimpijska z Los Angeles (1932) i wicemistrzyni olimpijska z Berlina (1936); wielokrotna rekordzistka świata i medalistka mistrzostw Europy.

1915 - W Warszawie zmarł Icchok Lejb Perec, poeta, prozaik, dramaturg, tworzący w języku jidysz, działacz społeczny, prawnik; autor "Opowiadań chasydzkich" i "Opowiadań ludowych", dramatów "Nocą na starym rynku" i "Złoty łańcuch", a także książki "Moje wspomnienia".

1925 - W Nicei zmarł Jan Reszke, śpiewak operowy, gwiazda Metropolitan Opera.

1927 - Inauguracja pierwszego sezonu rozgrywek piłkarskich o mistrzostwo Polski w systemie ligowym - Liga Piłki Nożnej; wcześniej w latach 1920-1926 mecze rozgrywano w formule pucharowej.

1935 - W Warszawie zmarł gen. Daniel Konarzewski, prawnik, archeolog, pułkownik armii rosyjskiej, następnie w I Korpusie Polskim w Rosji (1917-18); od 1918 r. w Wojsku Polskim; w czasie wojny polsko-bolszewickiej dowódca Wielkopolskiej Grupy Operacyjnej.

1935 - W Krakowie zmarł Wacław Sobieski, historyk, prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1937 - W Bielsku-Białej urodziła się Aleksandra Zawieruszanka, aktorka, znana z filmów "Mąż swojej żony", "Walkower", "Z tamtej strony tęczy", "Rzeczpospolita babska"; przez ponad 30 lat występowała na scenie Teatru Narodowego w Warszawie.

1939 - W Warszawie zmarł Walery Sławek, jeden z najbliższych współpracowników Józefa Piłsudskiego, współtwórca Organizacji Bojowej PPS, żołnierz Legionów Polskich, członek Komendy Naczelnej POW, oficer WP, twórca BBWR, trzykrotny premier i marszałek Sejmu.

1939 - Naczelne dowództwo niemieckich sił zbrojnych przedstawiło Hitlerowi projekt dyrektywy w sprawie gotowości bojowej armii na lata 1939-40; jej część, tzw. Wariant Biały (Fall Weiss) dotyczył ewentualnego ataku na Polskę; dokument został podpisany 11 kwietnia 1939 r.

1940 - Zbrodnia katyńska: NKWD rozpoczęło likwidację obozu w Kozielsku, a w kolejnych dniach - obozów w Ostaszkowie (4 kwietnia) i Starobielsku (5 kwietnia); z Kozielska 4 404 jeńców przewieziono do Katynia i zamordowano strzałami w tył głowy; 3 896 jeńców ze Starobielska zabito w pomieszczeniach NKWD w Charkowie, a ich ciała pogrzebano na przedmieściach miasta w Piatichatkach; 6 287 jeńców z Ostaszkowa rozstrzelano w gmachu NKWD w Kalininie, obecnie Twer, a pochowano w miejscowości Miednoje.

1941 - W Radomiu Niemcy utworzyli getto dla ludności żydowskiej.

1942 - W Teheranie powstała Delegatura Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej Polskiego Rządu, której celem było niesienie pomocy m.in. polskim uchodźcom z ZSRS, którzy ewakuowali się wraz z Armią Polską na Wschodzie.

1942 - W Warszawie urodził się Marek Perepeczko, aktor, odtwórca roli Janosika w filmie Jerzego Passendorfera, wystąpił także w "Polowaniu na muchy", "Panu Wołodyjowskim", "Brzezinie", "Weselu" i "Panu Tadeuszu" Andrzeja Wajdy.

1946 - W Pleszewie urodziła się Hanna Suchocka, premier RP w latach 1992-93, minister sprawiedliwości (1997-2000); ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej i Zakonie Kawalerów Maltańskich w latach 2001-13, I wiceprzewodnicząca Komisji Weneckiej w latach 2015-16.

1948 - Podczas wspólnego posiedzenia KC PPR i CKW PPS w sprawie zjednoczenia, podjęto decyzję o budowie Domu Zjednoczonej Partii Klasy Robotniczej Wspólny Dom.

1950 - W Lublinie urodził się Romuald Lipko, kompozytor, multiinstrumentalista, współzałożyciel zespołu Budka Suflera; autor przebojów Anny Jantar "Nic nie może wiecznie trwać" i Zdzisławy Sośnickiej "Aleja gwiazd".

1980 – Sejm PRL powołał rząd Edwarda Babiucha.

1981 - W Warszawie ukazał się pierwszy numer "Tygodnika Solidarność" (w nakładzie 500 tys. egzemplarzy), niezależnego czasopisma społeczno-polityczno-gospodarczego, którego redaktorem naczelnym został Tadeusz Mazowiecki.

1981 - W Krakowie rozpoczął obrady I Ogólnokrajowy Zjazd Niezależnego Zrzeszenia Studentów, który wybrał władze organizacji; przewodniczącym Krajowej Komisji Koordynacyjnej został Jarosław Guzy.

1981 - W Brześciu nad Bugiem gen. Wojciech Jaruzelski i Stanisław Kania spotkali się z sowieckimi przywódcami.

1983 - W Warszawie zmarł Aleksander Ścibor-Rylski, pisarz, autor m.in. książek "Węgiel", "Pierścionek z końskiego włosia", scenarzysta (m.in. "Trąd", "Człowiek z marmuru", "Człowiek z żelaza", "Lalka"), reżyser filmów: "Ich dzień powszedni", "Jutro Meksyk", "Wilcze echa", "Morderca zostawia ślad".

1989 - Podczas negocjacji w Magdalence osiągnięto porozumienie w sprawie kompetencji prezydenta PRL oraz relacji pomiędzy Sejmem i Senatem; uzgodniono także kwestię podziałów mandatów w przyszłym Sejmie.

1995 - W Naprawie zmarł Bogusław Zych, szermierz, florecista, wielokrotny mistrz Polski, drużynowy brązowy medalista Igrzysk Olimpijskich w Moskwie, mistrz świata, brązowy medalista mistrzostw Europy.

2005 - W Gdańsku zmarł Aleksy Antkiewicz, pierwszy polski medalista olimpijski w boksie - na igrzyskach w Londynie (1948) zdobył brązowy medal; wicemistrz olimpijski z Helsinek (1952); mistrz Europy (1953).

2011 - W Brukseli zmarł Marian Pankowski, pisarz, poeta, tłumacz, dramaturg, autor m.in. dramatu "Teatrowanie nad świętym barszczem", powieści "Rudolf", "Putto" i "W stronę miłości"; więzień niemieckich obozów Auschwitz, Gross-Rosen.

2019 - W Warszawie zmarł Jerzy Wójcik, operator filmowy, współtwórca polskiej szkoły filmowej, autor zdjęć do najsłynniejszych polskich filmów lat 50, 60 i 70, między innymi "Popiołu i diamentu" (1958) Andrzeja Wajdy, "Matki Joanna od Aniołów" (1961) i "Faraona" (1966) Jerzego Kawalerowicza, "Westerplatte" (1967) Stanisława Różewicza i "Potopu" (1973) Jerzego Hoffmana.

Zobacz także

2024-05-13, godz. 19:50 32 lata temu w Himalajach zginęła Wanda Rutkiewicz, wybitna himalaistka 32 lata temu, 13 maja 1992 roku, na Kanczendzondze w Himalajach, podczas próby wejścia na swój 9. ośmiotysięcznik, zginęła Wanda Rutkiewicz. Wybitna himalaistka… » więcej 2024-05-13, godz. 15:09 Muzeum Powstania Warszawskiego: Zmarł Zbigniew Leo, pseudonim Byk W wieku 99 lat zmarł powstaniec warszawski, Zbigniew Leo, pseudonim Byk- informuje Muzeum Powstania Warszawskiego. » więcej 2024-05-13, godz. 14:52 Ryngraf podarowany Marii Pileckiej w Muzeum na Rakowieckiej Ryngraf podarowany przez rotmistrza Witolda Pileckiego swojej żonie po powrocie z Włoch można obejrzeć na wystawie w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów… » więcej 2024-05-13, godz. 09:00 43. rocznica zamachu na papieża Jana Pawła II 43 lata temu, 13 maja 1981 roku, doszło do zamachu na papieża Jana Pawła II. Podczas audiencji generalnej na placu św. Piotra w Rzymie o godzinie 17.19 turecki… » więcej 2024-05-13, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 13 maja » więcej 2024-05-12, godz. 16:08 „Pozostał krzyż w lesie” – premiera odcinka cyklu filmowego „Nie tylko Ulmowie” Film „Pozostał krzyż w lesie” przedstawia historię rodziny Olesiejuków z Kolonii Chominna niedaleko Białej Podlaskiej. Jak dziesiątki tysięcy innych… » więcej 2024-05-12, godz. 09:00 54. rocznica śmierci generała Władysława Andersa 54 lata temu, 12 maja 1970 roku, zmarł generał Władysław Anders, podczas wojny obronnej 1939 roku więzień sowiecki, następnie twórca i dowódca Armii Polskiej… » więcej 2024-05-12, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 12 maja » więcej 2024-05-11, godz. 18:23 80. rocznica rozpoczęcia zwycięskiej fazy walk o Monte Cassino Mija 80 lat od rozpoczęcia zwycięskiej fazy bitwy o Monte Cassino we Włoszech. W nocy z 11 na 12 maja 1944 roku wojska alianckie przystąpiły do decydującego… » więcej 2024-05-11, godz. 09:00 Opole - obchody 80. rocznicy Bitwy o Monte Cassino. Plan uroczystości Poranna msza święta za poległych i o 12:00 apel pamięci przed Pomnikiem Bojownikom o Polskość Śląska Opolskiego. Między innymi tak dzisiaj (11.05) w Opolu… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »