Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-03-22, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
22 marca
1219 - Zmarł Henryk Kietlicz, arcybiskup gnieźnieński od 1199 r.; zwolennik reform gregoriańskich i uniezależnienia Kościoła od władzy świeckiej.

1585 - Urodził się Krzysztof Radziwiłł, od 1615 roku hetman polny litewski, od 1633 wojewoda wileński, od 1635 roku hetman wielki litewski, dowódca wojskowy w czasie wojen szwedzkich 1617-1629 oraz w wojnie smoleńskiej z Rosją.

1609 - W Krakowie urodził się przyszły król Polski Jan II Kazimierz Waza.

1786 - W Warszawie urodził się Joachim Lelewel, historyk, bibliograf, numizmatyk, działacz niepodległościowy, członek Rządu Narodowego w czasie Powstania Listopadowego; "Nauka była zatrudnieniem całego mego życia, jest ona moją drugą ojczyzną" - mawiał o sobie.

1864 - W Wilnie powieszony został przez władze carskie Konstanty "Kastuś" Kalinowski, jeden z przywódców Powstania Styczniowego, komisarz Rządu Narodowego na Litwę.

1887 - Władze carskie aresztowały w Wilnie Józefa Piłsudskiego, a następnie przewiozły go do twierdzy pietropawłowskiej w Petersburgu; Piłsudski w Wilnie związał się z konspiracyjną grupą, która współdziałała z frakcją terrorystyczną "Narodnej Woli"; nie mając świadomości, że planuje ona zamach na cara Aleksandra III, został zamieszany w jego przygotowanie.

1891 - W Miastkowie koło Garwolina urodził się Bogusław Miedziński, żołnierz Legionów Polskich, podpułkownik WP, polityk, publicysta, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego; poseł na Sejm (1922-38), senator i marszałek Senatu (1938-39).

1910 - W Woli Duchackiej pod Krakowem urodził się Stefan Janus, pilot, major WP i podpułkownik RAF, dowódca 315 dywizjonu myśliwskiego i 1 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego (dywizjony 303, 316, 317), więzień Stalagu Luft III w Żaganiu.

1925 - W Krakowie urodziła się Halina Mikołajska, aktorka teatralna i filmowa, pedagog, członek KSS KOR, znana m.in. z ról w filmach "Nikt nie woła", "Drugi brzeg", "Bilans kwartalny"; po 1976 represjonowana przez władze PRL, internowana w stanie wojennym.

1925 - W Łodzi odsłonięto Grób Nieznanego Żołnierza.

1925 - W Gniewie na Pomorzu urodził się Wojciech Ziembiński, działacz niepodległościowy, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników; od 1977 r. członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela; w czasie stanu wojennego aresztowany; w 1983 r. założyciel Kongresu Solidarności Narodu, przekształconego w 1989 r. w Stronnictwo Wierności Rzeczypospolitej - KSN; inicjator i przewodniczący Rady Fundacji Poległym i Pomordowanym na Wschodzie.

1925 - W Zakopanem uroczyście otwarta została Wielka Krokiew, największa skocznia narciarska w Polsce.

1925 - W Nervi we Włoszech zmarł Julian Marchlewski, współorganizator SDKPiL (1893) i Związku Spartakusa w Niemczech (1916); od 1918 r. w Rosji sowieckiej, jeden z założycieli Międzynarodówki Komunistycznej; w czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. przewodniczący Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski w Białymstoku.

1928 - Rozporządzenie prezydenta RP o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polska Poczta, Telegraf i Telefon".

1933 - W Dachau pod Monachium powstał pierwszy niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny; w ciągu 12 lat przez KL Dachau i jego podobozy przeszło łącznie ponad 200 tys. osób z całej okupowanej przez III Rzeszę Europy, w tym z Polski; do wyzwolenia obozu przez Amerykanów 29 kwietnia 1945 r. śmierć poniosło w nim - według danych muzeum Dachau - 41 500 osób.

1940 - Początek kilkudniowych zamieszek antyżydowskich na ulicach Warszawy; w czasie rozruchów inspirowanych przez Niemców rabowano żydowskie mieszkania, sklepy, bito przechodniów - Żydów.

1940 - W Warszawie urodziła się Ewa Łętowska, prawniczka, specjalistka w zakresie prawa cywilnego, profesor Instytutu Nauk Prawnych PAN; rzecznik praw obywatelskich (1987-1992), sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego (1999-2002) oraz Trybunału Konstytucyjnego (2002-2011).

1944 - W Itzehoe (Niemcy) urodził się Jerzy Janeczek, aktor teatralny i filmowy, odtwórca roli Witii Pawlaka w serii filmów Sylwestra Chęcińskiego "Sami swoi", Nie ma mocnych", "Kochaj albo rzuć".

1947 - W Warszawie ukazał się pierwszy numer "Słowa Powszechnego", dziennika PAX.

1947 - W Warszawie urodził się Marek Bliziński, gitarzysta jazzowy, kompozytor; grał w zespołach m.in. Michała Urbaniaka, Jana Ptaszyna Wróblewskiego.

1950 - W Piotrkowie Trybunalskim urodził się Bogusław Wołoszański, dziennikarz, popularyzator historii, autor cyklu programów "Sensacje XX wieku".

1951 - W Londynie zmarł gen. Tadeusz Ludwik Piskor, w latach 1926-31 szef Sztabu Generalnego (od 1928 r. Sztabu Głównego); w czasie kampanii polskiej w 1939 r. dowódca Armii "Lublin", w połowie września podporządkowano mu również Armię "Kraków".

1951 - W Nowym Jorku zmarł Henryk Floyar-Rajchman, działacz niepodległościowy, polityk, dyplomata, major Wojska Polskiego, członek rządów Leona Kozłowskiego i Walerego Sławka, współorganizator ewakuacji rezerw złota Banku Polskiego w 1939 roku.

1951 - Sejm uchwalił ustawę o utworzeniu Wojskowej Akademii Technicznej oraz ustawę o utworzeniu Akademii Wojskowo-Politycznej.

1957 - W Warszawie urodził się Jacek Kaczmarski, poeta, pieśniarz, bard "Solidarności", członek popularnego trio (z Przemysławem Gintrowskim i Zbigniewem Łapińskim).

1957 - Sejm zatwierdził dekret o przywróceniu nazwy miastu Katowice i województwu katowickiemu; po śmierci Stalina w marcu 1953 r. Rada Państwa podjęła decyzję o przemianowaniu Katowic na Stalinogród.

1961 - W Inowrocławiu urodził się Robert Janowski, piosenkarz, aktor, prezenter telewizyjny.

1962 - W Warszawie urodziła się Katarzyna Figura, aktorka, gwiazda polskiego kina, znana m.in. z filmów "Pociąg do Hollywood", "Kingsajz", "Ajlawiu", "Historie miłosne", "Ubu król", "Żurek", "Panie Dulskie".

1963 - Premiera filmu Jerzego Passendorfera "Zerwany most".

1990 - Sejm przyjął ustawę o likwidacji Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej "Prasa-Książka-Ruch".

1991 – Sejm przyjął ustawę "Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych", tworząc ramy prawne dla rynku kapitałowego w Polsce.

1995 - Premiera filmu "Faustyna" w reżyserii Jerzego Łukaszewicza.

1999 - Postała Fundacja ITAKA organizacja pozarządowa zajmująca się poszukiwaniem osób zaginionych.

2003 - W Warszawie zmarł Jakub Karpiński, socjolog, historyk, politolog, działacz opozycji antykomunistycznej, członek Towarzystwa Kursów Naukowych.

2005 - W Chicago zmarł Edward Moskal, przedsiębiorca, prezes Kongresu Polonii Amerykańskiej w latach 1988-2005.

2010 - We Wrocławiu zmarł Ignacy Rutkiewicz, dziennikarz, w latach 1982-90 redaktor naczelny miesięcznika "Odra", w latach 1990-94 prezes Polskiej Agencji Prasowej, prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.

2014 - Zmarł Zbigniew Wójcik, historyk, badacz dziejów XVI-XVII w.; żołnierz Armii Krajowej.

Zobacz także

2024-05-03, godz. 11:00 Mija 103. rocznica wybuchu III powstania śląskiego 103 lata temu, w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, wybuchło III powstanie śląskie. Tak jak dwa poprzednie zrywy, miało na celu przyłączenie Górnego Śląska… » więcej 2024-05-03, godz. 08:15 Centralne obchody Święta Konstytucji Koncerty, pikniki, wystawy plenerowe i oficjalne uroczystości z udziałem przedstawicieli władz państwowych. Polska uczci dziś (3.05) 233. rocznicę uchwalenia… » więcej 2024-05-03, godz. 08:00 233 lata temu została uchwalona Konstytucja 3 maja Dziś przypada Narodowe Święto Trzeciego Maja, obchodzone w rocznicę uchwalenia przez Sejm Czteroletni w 1791 roku Konstytucji 3 maja. Pierwsza polska ustawa… » więcej 2024-05-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 maja » więcej 2024-05-02, godz. 13:00 79 lat temu został zdobyty Berlin 79 lat temu, 2 maja 1945 roku, wojska radzieckie wraz z oddziałami 1. i 2. Armii Wojska Polskiego zdobyły Berlin. Polacy zawiesili biało-czerwoną flagę na… » więcej 2024-05-02, godz. 11:00 Dzień Polonii i Polaków za Granicą 2 maja obchodzimy Dzień Polonii i Polaków za Granicą. To święto około 20 milionów osób mieszkających poza granicami kraju i przyznających się do polskich… » więcej 2024-05-02, godz. 10:00 Wojewódzkie Obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej Wojewódzkie Obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej po raz 16. organizuje wieś Moszczanka w gminie Prudnik. W programie są akcenty patriotyczne i rozr… » więcej 2024-05-02, godz. 09:00 Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej W Polsce przypada dziś (2 maja) Dzień Flagi - święto ustanowione uchwałą Sejmu w 2004 roku, by propagować wiedzę o polskiej tożsamości oraz symbolach… » więcej 2024-05-02, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 2 maja » więcej 2024-05-01, godz. 15:00 Bitwa pod Monte Cassino. Wystawa w Muzeum Oręża Polskiego [DŹWIĘK] Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu przygotowało wystawę z okazji - przypadającej w tym roku - 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino. Kluczową rolę w walkach… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »