Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendrium historyczne
2024-03-18, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendrium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
18 marca
1241 - Pod Chmielnikiem Tatarzy pokonali oddziały polskie, dowodzone przez wojewodę krakowskiego Włodzimierza.

1401 – W Radomiu podpisano akt unii wileńsko-radomskiej, która ustanowiła trwałą władzę zwierzchnią króla Władysław Jagiełły nad Wielkim Księstwem Litewskim zarządzanym przez księcia Witolda.

1596 - Po pożarze na Wawelu Zygmunt III Waza podjął decyzję o przeniesieniu rezydencji królewskiej do Warszawy; decyzja ta realizowana była etapami, w Zamku Królewskim w Warszawie król zamieszkał na stałe dopiero w 1611 r.

1713 - W Liptowskim Mikulaszu powieszony został Juraj Janosik, tatrzański zbójnik, harnaś; bohater ludowych podań i pieśni.

1783 - W Winnicy Antoni Protazy Potocki założył akcyjną Kompanię Handlową Polską, której zadaniem miało być kontrolowanie wymiany handlowej Rzeczypospolitej przez porty Morza Czarnego.

1863 - Powstanie Styczniowe: Pod Grochowiskami doszło do zwycięskiej dla Polaków bitwy z wojskami rosyjskimi; obie strony poniosły w walce duże straty; po zakończeniu bitwy gen. Marian Langiewicz podzielił swój korpus i na czele niewielkiego oddziału udał się do Galicji, gdzie spodziewał się uzyskać pomoc dla powstańców.

1871 - Mieszkańcy Paryża i oddziały Gwardii Narodowej wystąpili przeciwko oddziałom rządowym - proklamowano powstanie Komuny Paryskiej; naczelnym wodzem wojsk Komuny Paryskiej mianowany został gen. Jarosław Dąbrowski.

1883 - W Bochni urodził się Władysław Gargul, fotograf, wynalazca, przedsiębiorca, jeden z pierwszych fotografów Tatr, pionier produkcji pocztówek fotograficznych.

1899 - W Mentona we Francji zmarła Izabella z Czartoryskich Działyńska, kolekcjonerka dzieł sztuki, twórczyni muzeum na zamku w Gołuchowie i - finansującej jego funkcjonowanie - ordynacji gołuchowskiej.

1918 - W Warszawie zmarł prof. Tadeusz Korzon, przedstawiciel warszawskiej szkoły historycznej.

1921 - W Rydze podpisano traktat pokojowy pomiędzy Polską a Rosją sowiecką, który kończył wojnę polsko-bolszewicką i wyznaczał granice państwa polskiego na wschodzie.

1923 - W Radomiu otwarto Muzeum im. Jacka Malczewskiego.

1932 - Premiera filmu "Legion ulicy" w reżyserii Aleksandra Forda.

1942 - Na spotkaniu z gen. Władysławem Andersem Stalin zgodził się na ewakuację ze Związku Sowieckiego do Iranu tych żołnierzy polskich, dla których w ZSRS nie wystarczało żywności.

1943 - W Warszawie w czasie strzelaniny z gestapo śmiertelnie ranna została Hanka Sawicka, właściwie Hanna Szapiro, działaczka komunistyczna, członek PPR, redaktorka pisma "Walka Młodych"; zmarła następnego dnia w więzieniu na Pawiaku.

1943 - W Sabniach na Podlasiu zmarła Helena Mniszkówna, pisarka, autorka powieści "Trędowata", "Ordynat Michorowski".

1943 - W konspiracyjnym "Biuletynie Informacyjnym" ukazał się komunikat Kierownictwa Walki Cywilnej grożący najostrzejszymi konsekwencjami osobom, które szantażują Żydów, przebywających poza gettami, oraz "żerują na rodzinach więźniów politycznych i wyłudzają świadczenia za rzekome starania uwolnienia aresztowanego".

1945 - Oddziały 1 Armii Wojska Polskiego po 10 dniach walk zdobyły Kołobrzeg.

1954 - Józef Cyrankiewicz po raz drugi objął stanowisko premiera rządu - sprawował je do 1970 roku.

1956 - W Sianowie koło Koszalina urodził się Edward Żentara, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z filmów "Siekierezada", "Karate po polsku" i roli o. Maksymiliana Kolbe w filmie Krzysztofa Zanussiego "Życie za życie".

1963 - Powstało Towarzystwo Przyjaciół Warszawy.

1965 - Jacek Kuroń i Karol Modzelewski rozdali na Uniwersytecie Warszawskim kilkanaście egzemplarzy "Listu otwartego do członków PZPR", w którym krytykowali władze komunistyczne w Polsce, zarzucając im stworzenie systemu partyjnej biurokracji, niezgodnego z zasadami marksizmu. W konsekwencji zostali aresztowani i oskarżeni o "sporządzanie i rozpowszechnianie opracowań szkodliwych dla interesów państwa"; w lipcu Sąd Wojewódzki dla m. st. Warszawy skazał Kuronia na trzy lata więzienia, a Modzelewskiego - na 3,5 roku.

1971 - Premiera serialu telewizyjnego "Wakacje z duchami" w reżyserii Stanisława Jędryki.

1982 - W Warszawie zmarł Sławomir Lindner, aktor, reżyser, znany z roli ojca Alfonsa van Wordena w "Rękopisie znalezionym w Saragossie" Wojciecha Jerzego Hasa; żołnierz kampanii wrześniowej 1939 r., obrońca Helu.

1980 - W Cuernavaca w Meksyku zmarła Tamara Łempicka, malarka polskiego pochodzenia, czołowa przedstawicielka stylu art deco.

2004 - Metropolita przemyski arcybiskup Józef Michalik wybrany został na przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.

2017 – W Mielcu zmarł Eugeniusz Szyfner, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Od marca 1942 r., gdy Niemcy w ramach Akcji Reinhardt zlikwidowali gminę żydowską w Mielcu, do sierpnia 1944 r. przechował w ukryciu dziewięciu Żydów, w tym pięcioosobową rodzinę Hellerów.

2020 – W Warszawie zmarł Emil Karewicz, aktor teatralny i filmowy, Brunner ze "Stawki większej niż życie", Jagiełło z "Krzyżaków", porucznik „Mądry" z "Kanału", występował na scenach kilku teatrów: m.in. Wybrzeże, im. Stefana Jaracza w Łodzi. W 1939 r. walczył w obronie Wilna przed wojskami sowieckimi, a w latach 1944-45 r. żołnierz 2 Armii Wojska Polskiego

Zobacz także

2024-05-01, godz. 11:00 125 lat temu urodził się lotnik Stanisław Skarżyński 125 lat temu, 1 maja 1899 roku, urodził się Stanisław Skarżyński, pilot, który w 1933 roku, jako pierwszy Polak, pokonał Atlantyk. Wsławił się też lotem… » więcej 2024-05-01, godz. 10:30 20 lat temu Polska wstąpiła do Unii Europejskiej 20 lat temu, 1 maja 2004 roku, Polska wraz z dziewięcioma innymi krajami wstąpiła do Unii Europejskiej. Grono członków Wspólnoty powiększyło się wówczas… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Międzynarodowe Święto Pracy Dziś przypada Międzynarodowe Święto Pracy, popularnie nazywane 1 Maja. Data upamiętnia protesty robotników z Chicago w 1886 roku, którzy domagali się wprowadzenia… » więcej 2024-05-01, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 1 maja » więcej 2024-04-30, godz. 15:00 20 lat Polski w UE [DŹWIĘK] To jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Polski - mówili zgodnie uczestnicy konferencji podsumowującej 20 lat naszej obecności w Unii Europejskiej. » więcej 2024-04-30, godz. 13:00 79. rocznica uwolnienia więźniów niemieckiego obozu Ravensbruck Mija 79. rocznica uwolnienia więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu Ravensbruck. Gdy 30 kwietnia 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej zajęli obóz, opuszczony… » więcej 2024-04-30, godz. 11:00 95 lat temu urodził się Zygmunt Kubiak, znawca kultury antycznej 95 lat temu, 30 kwietnia 1929 roku, urodził się Zygmunt Kubiak, eseista, tłumacz, znawca i propagator kultury oraz literatury antycznej, autor „Mitologii… » więcej 2024-04-30, godz. 09:00 Piknik w Muzeum Wojska Polskiego [DŹWIĘK] Grupy rekonstrukcyjne zajmujące się drugą wojną światową i osiemnastym wiekiem oraz współczesny sprzęt wojskowy - to wszystko można było zobaczyć podczas… » więcej 2024-04-30, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 30 kwietnia » więcej 2024-04-29, godz. 15:00 105 lat temu Sejm Ustawodawczy ogłosił 3 maja świętem narodowym 105 lat temu - 29 kwietnia 1919 roku - Sejm Ustawodawczy ogłosił dzień 3 maja świętem narodowym odrodzonej po zaborach Polski, na pamiątkę uchwalenia w… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »