Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 44 lata temu w katastrofie samolotu Ił-62 'Mikołaj…
2024-03-14, 15:00 Autor: IAR/E.Leo/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

44 lata temu w katastrofie samolotu Ił-62 "Mikołaj Kopernik" zginęło 87 osób

Samolot Iljuszyn Ił-62 "Mikołaj Kopernik" (SP-LAA) na płycie lotniska. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Samolot Iljuszyn Ił-62 "Mikołaj Kopernik" (SP-LAA) na płycie lotniska. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
44 lata temu, 14 marca 1980 roku, w katastrofie samolotu Ił-62 "Mikołaj Kopernik" zginęło 87 osób. Maszyna Polskich Linii Lotniczych LOT lecąca z Nowego Jorku do Warszawy o godzinie 11.15 rozbiła się w pobliżu lotniska Okęcie. Śmierć poniosło 77 pasażerów i 10 członków załogi. Wśród ofiar byli: piosenkarka Anna Jantar, amerykański etnomuzykolog Alan Parkhurst Merriam oraz 22 członków amatorskiej reprezentacji bokserskiej Stanów Zjednoczonych.
Prace specjalnej komisji badającej przyczyny, tej największej wówczas katastrofy lotniczej w Polsce trwały rok. Ustalono, że powodem wypadku była awaria silnika i utrata możliwości sterowania maszyną. W końcowej fazie lotu, podczas podejścia do lądowania, została zniszczona turbina jednego z silników, wskutek ukrytych wad materiałowych i technologicznych.

Ponieważ Ił-62 był radziecką konstrukcją, ustalenia komisji wysłano do Moskwy. Rosjanie odrzucili jednak nasz raport jako niewiarygodny. Twierdzili, że pęknięcie wału silnika było skutkiem katastrofy, nie zaś - jej przyczyną.

Dopiero, gdy w 1987 roku w Lesie Kabackim pod Warszawą doszło do kolejnej katastrofy Ił-a - "Tadeusza Kościuszki", w której zginęły 183 osoby, Rosjanie zaakceptowali wnioski komisji. Na początku lat 90. polski przemysł lotniczy pozbył się tych maszyn i zaczął latać Boeingami.

Imieniem dowódcy tragicznego lotu numer 007 - Pawła Lipowczana - została nazwana ulica na Okęciu. Warszawiacy zawdzięczają pilotowi, że kierowany przez niego samolot nie spadł na budynki mieszkalne. W ostatnich sekundach kapitan manewrując lotkami na skrzydłach maszyny, zmienił kierunek spadania samolotu i ominął zabudowania zakładu poprawczego dla nieletnich. Samolot wpadł do pokrytej lodem XIX-wiecznej fosy, stanowiącej część wojskowych fortów.

Po latach powstało kilka filmów dokumentalnych dotyczących katastrofy, wśród nich obraz Telewizji Polskiej "Kopernik" z cyklu "Czarny serial" z 2000 roku i zrealizowany dla Discovery TVN Historia w 2008-mym - "26 sekund - tragedia Kopernika" z cyklu "Historie lotnicze".

(więcej)

"Mikołaj Kopernik" miał wystartować z Nowego Jorku 13 marca około godziny 19-tej czasu lokalnego, jednak intensywna śnieżyca spowodowała opóźnienie. Start nastąpił o 21.18. Po dziewięciu godzinach lotu, około 11.12 naszego czasu - już 14 marca - samolot pilotowany przez kapitana Pawła Lipowczana i pierwszego oficera Tadeusza Łochockiego zbliżał się do lotniska.

Załoga zgłosiła wieży kontrolnej, że nie zaświecił się wskaźnik wysunięcia podwozia, co było częstą awarią w radzieckich samolotach. Potem jednak pękł wał turbiny w silniku numer 2, zostały zniszczone inne silniki i przebity kadłub, a kapitan utracił możliwość sterowania maszyną. Samolot ściął prawym skrzydłem drzewo i uderzył w ziemię. Była godzina 11.15. Zdaniem lekarzy, którzy przybyli na miejsce wypadku, wiele ofiar najprawdopodobniej spało w momencie katastrofy.

Według materiałów zgromadzonych w Instytucie Pamięci Narodowej, komunistyczne władze wymuszały na kierownictwie PLL LOT oszczędności, a to miało negatywny wpływ na bezpieczeństwo przelotów Ił-62. Między innymi w samolotach przeprowadzano remonty według polskich norm, które przewidywały więcej wylatanych godzin, niż zalecał producent. Były też przypadki wysyłania w rejs maszyn z drobnymi usterkami.

Zobacz także

2024-04-27, godz. 15:33 82 lata temu do KL Auschwitz dotarł pierwszy transport Polek 82 lata temu - 27 kwietnia 1942 roku - do niemieckiego hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz dotarł pierwszy transport Polek - 127 więźniarek politycznych… » więcej 2024-04-27, godz. 09:00 Mija 10. rocznica kanonizacji Jana Pawła II i Jana XXIII Dziesięć lat temu, 27 kwietnia 2014 roku, zostali kanonizowani dwaj papieże: Polak - Jan Paweł II i Jan XXIII - Włoch. Po raz pierwszy w historii, jednocześnie… » więcej 2024-04-27, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 27 kwietnia » więcej 2024-04-26, godz. 15:00 81 lat temu rotmistrz Witold Pilecki uciekł z Auschwitz 81 lat temu, w nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku, z niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau uciekł rotmistrz Witold Pilecki, autor… » więcej 2024-04-26, godz. 13:00 5 lat temu zmarł Abraham Izaak Segal, ocalony z Holokaustu przez Polaków Pięć lat temu, 26 kwietnia 2019 roku, zmarł Abraham Izaak Segal, ocalony z Holokaustu przez Polaków. Był propagatorem powstania Muzeum Polaków Ratujących… » więcej 2024-04-26, godz. 11:00 Mija 38 lat od katastrofy w elektrowni atomowej w Czarnobylu 38 lat temu doszło do katastrofy w elektrowni atomowej w Czarnobylu na Ukrainie. W nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 roku o godzinie 1.23 nastąpiła awaria reaktora… » więcej 2024-04-26, godz. 09:00 Wilno: otwarto wystawę interaktywną poświęconą powstaniu styczniowemu Wystawę interaktywną poświęconą powstaniu styczniowemu można od dziś oglądać na dziedzińcu Muzeum Narodowego-Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w… » więcej 2024-04-26, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 26 kwietnia » więcej 2024-04-25, godz. 13:00 Na Zamku Królewskim gala finałowa projektu „Łączka i inne miejsca poszukiwań” Dwuminutowe etiudy filmowe, nagrodzone w ramach projektu „Łączka i inne miejsca poszukiwań”, opowiadają o bohaterskiej "Ince", poszukiwaniach lokalnych… » więcej 2024-04-25, godz. 11:00 Białoruś: z budynku Nowego zamku w Grodnie usunięto tablicę upamiętniającą T. Kościuszkę W Grodnie, w zachodniej części Białorusi, z budynku Nowego Zamku na rozkaz władz została usunięta tablica upamiętniająca Tadeusza Kościuszkę. Tablicę… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »