Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Polska naukowa ekstraklasa
2021-04-05, 08:25 Autor: Bolesław Bezeg

Polska naukowa ekstraklasa

Aparat Wróblewskiego i Olszewskiego w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Fot. B.Bezeg
Aparat Wróblewskiego i Olszewskiego w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Fot. B.Bezeg
140 lat temu po raz pierwszy na świecie dokonano skroplenia azotu. Dokonało tego w początkach kwietnia 1883 roku dwóch profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski.
Z Historycznego Punktu Widzenia 5 kwietnia 2021
Mogłoby się wydawać, że dokonanie dwóch polskich profesorów sprzed 140 lat to nic spektakularnego, wydarzenie historyczne na miarę małego akademickiego laboratorium w prowincjonalnym mieście, gdzieś na północnych rubieżach austriackiego imperium. Nic bardziej błędnego.

Faktem jest, że Uniwersytet Jagielloński w tamtym okresie geograficznie znajdował się gdzieś na dalekich rubieżach cesarstwa Habsburgów, ale pod względem naukowym jego profesorowie znajdowali się w ścisłej światowej czołówce.

Druga połowa XIX wieku to czas, gdy choć Polska formalnie nie istniała na mapach, t ojej naukowcy odnosili największe sukcesy i po wielokroć udowodnili, że w naszym kraju rodzą się nie tylko żołnierze i powstańcy, ale także świetni wynalazcy i naukowcy.

Udany proces skroplenia azotu przez Karola Olszewskiego i Zygmunta Wróblewskiego był wydarzeniem przełomowym dla światowej chemii. Bez skroplenia azotu trudno dziś sobie wyobrazić syntezę amoniaku, niezbędnego w wielu gałęziach chemicznej produkcji począwszy od nawozów sztucznych, a skończywszy na materiałach wybuchowych. Ale bez tamtego przełomowego odkrycia nie byłoby także lodówek i klimatyzatorów, a więc nowoczesnego przemysłu spożywczego, ale i transplantologii, której dziś nadal nie potrafimy sobie wyobrazić bez ciekłego azotu.

Postacie takie jak Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski, ale także Maria Skłodowska-Curie, czy wynalazca metody rafinacji ropy naftowej a potem lampy naftowej Ignacy Łukasiewicz i wielu, wielu innych polskich naukowców i wynalazców, napełniają nas przekonaniem, że polska myśl naukowo-techniczna ma piękne i szczytne tradycje.

Z historycznego punktu widzenia polska nauka ma w światowym dziedzictwie zaszczytne i ugruntowane miejsce. Często o tym zapominamy, a przecież także dzisiaj jesteśmy jednym z największych eksporterów jeśli nie myśli technologicznej to na pewno ludzi wykształconych i pełnych naukowej inwencji, którzy w instytutach i uczelniach całego świata dają dowody wielkości polskiej nauki. Czas zacząć myśleć pozytywnie.

Zobacz także

2022-04-30, godz. 07:26 Święty Papież Trzy dni temu – w minioną środę obchodziliśmy ósmą rocznicę kanonizacji papieża Jana Pawła II, 27 kwietnia 2014 roku odbyła się w Watykanie msza kanonizacyjna… » więcej 2022-04-24, godz. 08:25 Wielki Kazimierz Jutro przypada 689 rocznica koronacji na króla Polski królewicza Kazimierza, który przeszedł do historii z przydomkiem Wielki. Odbyło się to 25 kwietnia… » więcej 2022-04-23, godz. 07:46 Petlury misja nieudana Wczoraj minęła 102 rocznica zawarcia przez rząd polski umowy politycznej z reprezentującym Ukraińską Republikę Ludową Symonem Petlurą otwierając ostatni… » więcej 2022-04-18, godz. 08:25 Monarchia czy republika? W początkach XX wieku, a więc stosunkowo niedawno bo ledwie 104 lata temu, kiedy rozważano odzyskanie przez Polskę niepodległości, dla większości stronnictw… » więcej 2022-04-17, godz. 08:26 Wielkanocna koronacja Wielkanoc to dzień, w którym na przestrzeni dziejów możni tego świata lubili wyznaczać termin ważnych wydarzeń. Całkiem sporo koronacji miało miejsce… » więcej 2022-04-16, godz. 07:22 Jak zawrócić z drogi do Emaus Dziś Wielka Sobota – jedyny dzień w roku, podczas którego w Kościele Katolickim nie odprawia się mszy, a jedynie krótkie nabożeństwa święcenia pok… » więcej 2022-04-10, godz. 08:20 Decydujące starcie 281 lat temu 10 kwietnia 1741 roku obok wsi Małujowice niedaleko Brzegu doszło do bitwy, w której Prusacy pokonali armię austriacką. W efekcie Śląsk przeszedł… » więcej 2022-04-09, godz. 07:20 Gdzie ta bitwa? 781 lat temu 9 kwietnia 1241 roku na Śląsku doszło do największej bitwy podczas pierwszego mongolskiego najazdu na Polskę, znanej w historii jako bitwa pod… » więcej 2022-04-03, godz. 08:25 Towarzysze Karola IV Pojutrze przypada 667 rocznica koronacji cesarskiej Karola IV Luksemburskiego. W uroczystości tej wziął udział m.in. opolski książę Bolesław Pierworod… » więcej 2022-04-02, godz. 07:20 Pamięć serca Dziś mija 17 lat od 2 kwietnia 2005 roku, kiedy świat przeżywał odejście świętego papieża Jana Pawła II. » więcej
678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »