Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Zemsta po latach
2022-06-26, 08:20 Autor: Bolesław Bezeg

Zemsta po latach

Egzekucja cywili w Polsce w 1939 r.
Egzekucja cywili w Polsce w 1939 r.
82 lata temu - 26 czerwca 1940 roku w okolicach Olsztyna pod Częstochową Niemcy rozstrzelali grupę byłych powstańców śląskich. Wśród nich był Paweł Golaś w roku 1921 dowódca jednego z powstańczych okręgów.
Z Historycznego Punktu Widzenia 26 czerwca 2022
Paweł Golaś urodził się 6 sierpnia 1885 r. w Lubszy w powiecie lublinieckim w rodzinie o silnych polskich tradycjach. Służbę wojskową w pruskiej armii zakończył w roku 1918 w stopniu sierżanta i wkrótce po powrocie w rodzinne strony zaangażował się w polską konspirację niepodległościową.

Wkrótce w strukturach Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska objął funkcję komendanta na terenie powiatu lublinieckiego. W czerwcu 1919 roku w wyniku dekonspiracji grupy konspiratorów został aresztowany i skierowany do więzienia w Opolu, gdzie miało się odbyć śledztwo i proces.

Podczas transportu zdołał wyskoczyć z pociągu i umknąć pościgowi do lasu. Od tej pory musiał się ukrywać, ale nadal pozostał komendantem powiatowym POW w powiecie lublinieckim, czasowo przejmując też komendę nad powiatami kluczborskim i oleskim.

W sierpniu 1920 roku gdy wybuchło II powstanie śląskie, do walki przystąpili także polscy konspiratorzy w powiecie lublinieckim. Pod dowództwem Pawła Golasia powstańcom udało się opanować część powiatu lublinieckiego i utrzymać teren aż do zawieszenia broni.

Dzięki sprawności organizacyjnej powiatowego komendanta tutejsze struktury powstańcze przetrwały likwidację II powstania i wraz z całą POW przeszły reorganizację oraz przygotowania do III powstania.

Podczas III powstania śląskiego Paweł Golaś objął dowództwo jednego z powstańczych batalionów, na którego czele walczył o Lubliniec, a potem o Dobrodzień. Po opanowaniu terenu objął funkcję szefa powstańczych struktur administracyjnych, których celem było unormowanie życia ludności cywilnej na opanowanym terenie. Po zakończeniu powstania osiadł w Lublińcu, gdzie zajął się kupiectwem.

Po wybuchu II wojny światowej jako wybitny działacz powstańczy znalazł się na liście najbardziej poszukiwanych Ślązaków. Przez pięć miesięcy udało mu się ukrywać w Częstochowie, ale 1 lutego 1940 roku został rozpoznany i aresztowany przez gestapo.

26 czerwca 1940 roku Paweł Golaś wraz z innymi polskimi działaczami został rozstrzelany w lesie niedaleko Olsztyna pod Częstochową.

Zobacz także

2022-01-16, godz. 08:20 Źródła ukraińskich kłopotów Pojutrze przypada 368 rocznica zawarcia przez Kozaków i przedstawicieli cara Aleksego I ugody perejasławskiej, od której datuje się udział Moskwy w polityce… » więcej 2022-01-15, godz. 07:20 Cichociemny Niedźwiadek W najbliższą środę 19 stycznia przypada 77 rocznica wydania przez generała Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka” rozkazu rozkazu rozwiązującego Armię… » więcej 2022-01-09, godz. 08:21 Jagielloński mariaż Pojutrze przypada 636 rocznica zawarcia na zamku w Wołkowysku umowy pomiędzy polskim poselstwem, a litewskim księciem Jagiełłą. Dzięki temu porozumieniu… » więcej 2022-01-08, godz. 07:20 Człowiek Wolności Dziś chciałbym Opowiedzieć Państwu o postaci szerokiej publiczności niemal zupełnie nieznanej, a która to odcisnęła silne piętno na polskiej rzeczywistości… » więcej 2022-01-06, godz. 08:33 Odkrywca Troi Dokładnie 200 lat temu czyli 6 stycznia 1822 roku urodził się Heinrich Schliemann niemiecki archeolog amator, który wsławił się odkryciem ruin uważanej… » więcej 2022-01-02, godz. 08:27 Coraz gorzej Zjawisko sukcesywnego pogarszania jakości w niemal każdej sferze naszego życia można porównać do jednokierunkowej autostrady. Daje się to zauważyć poprzez… » więcej 2022-01-01, godz. 08:19 Kiedy zaczyna się wojna? Powiedzmy sobie uczciwie, że utrzymywanie , iż II wojna światowa rozpoczęła się 1 września 1939 r. z pewnej perspektywy może być uznane za swoisty europocentryzm… » więcej 2021-12-26, godz. 08:21 Przełomowe oblężenie 366 lat temu - 26 grudnia 1655 r. wojska szwedzkie zwinęły oblężenie Jasnej Góry, będące częścią szwedzkiej inwazji znanej jako Potop Szwedzki. » więcej 2021-12-25, godz. 08:23 Walka o tron i wiarę Dziś przypada 996 rocznica koronacji na króla Polski Mieszka II Lamberta, który zapoczątkował w naszych dziejach niechlubną tradycję bratobójczych walk… » więcej 2021-12-19, godz. 08:20 Górnictwo węglowe w średniowieczu Wczoraj minęła 65 rocznica wydania pierwszego znanego nam zezwolenia na budowę na Śląsku sztolni przeznaczonej do wydobycia węgla kamiennego. » więcej
910111213
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »