U progu II wojny światowej liczący niespełna 20 tys. mieszkańców Czortków był siedzibą władz powiatowych, które po zajęciu województwa tarnopolskiego przez Sowietów przyjęły sowiecką nimenklaturę - siedziba władz rejonu czortkowskiego.

Podobnie jak na całym terytorium zagarniętym przez Związek Sowiecki w 1939 r. także i w Czortkowie Sowieci rozpętali antypolski terror i wielu winnych oporu przeciwko najeźdżcom, ale przede wszystkim niewinnych Polaków trafiło do więzień, gdzie niejeden stracił życie.

Czterech miejscowych polskich patriotów już jesienią 1939 r. założyło konspiracyjną organizację bojową o nazwie Stronnictwo Narodowe. Do tej konspiracji zwerbowali ponad 200 osób.

Zimą przełomu lat 1939 i 1940 spora część sowieckiego garnizonu opuściła Czortków, bo została wysłana na front w Finlandii. Przywódcy polskiej konspiracji postanowili wykorzystać tę okoliczność i dla uczczenia kolejnej rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego zaplanowali akcję zbrojną.

Celem powstania czortkowskiego było opanowanie koszar, szpitala wojskowego a przede wszystkim rozbicie więzienia i opanowanie dworca kolejowego, gdzie zamierzano zdobyć pociąg, którym odbici więżniowie i konspiratorzy mieli pojechać do rumuńskiej granicy.

Niestety plany się nie powiodły. Sowieckie placówki nie dały się zaskoczyć. W ciągu następnych miesięcy represje objęły ponad 500 osób.