Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022
2022-11-01, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022

[Fot.Gusen, jako podobóz obozu koncentracyjnego Mauthausen.Źródło:www.gov.pl/web/kultura]
[Fot.Gusen, jako podobóz obozu koncentracyjnego Mauthausen.Źródło:www.gov.pl/web/kultura]
Wśród walczących o polskość Śląska byli też kapłani, którzy w czasie II wojny zostali zamordowani przez Niemców. Do zapomnianych, pozostających wciąż w cieniu historii księży, należą Piotr Klimek i Józef Niedziela.
Ksiądz Klimek urodził się w listopadzie 1881 w Węgrach k. Opola w rolniczej rodzinie . W młodości chodził do gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu. Po zdaniu matury studiował na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. W czasie studiów był również słuchaczem wykładów z języka i literatury polskiej. W czerwcu 1906 przyjął święcenia kapłańskie.

Podczas wakacji zaangażował się w pomoc w pracy duszpasterskiej w Kotorzu Wielkim. Jeszcze w tym samym roku jesienią znalazł się w Berlinie gdzie został wikarym w Kościele pw. św. Sebastiana . Tam, mimo oficjalnego zakazu przygotowywał w ojczystym języku polskie dzieci do przyjęcia sakramentów. Od 1919 roku był proboszczem w Sulechowie Świebodzińskim. Tam dał się poznać jako gorliwy patriota, Uczył dzieci polskich robotników sezonowych, czytać i pisać po polsku.

Był także katechetą w gimnazjum w Pszczynie. Latem 1924 został mianowany administratorem, a następnie proboszczem w Żorach. Następnie został wybrany dziekanem dekanatu żorskiego.

Po wybuchu II wojny światowej, w 1940 roku, żądano od niego likwidacji polskich nabożeństw w parafii, na co się nie zgodził. 12 kwietnia 1940 został aresztowany i osadzony w niemieckim więzieniu w Rybniku.

Niespełna miesiąc później został wywieziony do obozu Dachau, a stamtąd do obozu w Gusen, gdzie prawdopodobnie zginął 31 października 1940. Jego ciało zostało spalone w krematorium w Mauthausen.

Także ks Niedziela zakończył swoje życie w dramatycznych okolicznościach zamordowany przez Niemców.

Przyszedł na świat 12 marca 1888 w Chróścinie na Śląsku Opolskim w młodości wiele uwagi poświęcał mu wujek ks. Michał Przywara, który zadbał, aby młodzieniec dostał się do szkoły średniej. Zwracał też uwagę na wartości patriotyczne .

W 1902 roku Józef został przyjęty do czwartej klasy gimnazjalnej w Opolu. Cztery lata później przeniósł się do Wrocławia , gdzie uczył się w katolickim gimnazjum św. Macieja. Po zdaniu matury studiował na Uniwersytecie Wrocławskim.

Już jako gimnazjalista zaangażował się w działalność spiskową Był jednym z pierwszych członków tajnej, polskiej organizacji Zet. Także w czasie studiów działał w zakonspirowanej organizacji “Swoi”, która również była związana z Zetem.

Już w następnym roku po wyświęceniu na kapłana trafił do parafii św. Jadwigi w Berlinie. Dwa lata później powrócił na Śląsk. Był wikarym m.in. w Ujeździe , gdzie za propolską działalność groziło mu aresztowanie i proces za zdradę stanu.

Ksiądz Niedziela był jednym z inicjatorów powstania Towarzystwa Oświaty im.św.Jacka. W czasie powstań śląskich i plebiscytu bardzo się zaangażował w działalność narodową.
Kiedy wybuchła II wojna już w drugim miesiącu został aresztowany. Po krótkim pobycie w wiezieniu, trafił do Gusen i Dachau.

Okoliczności śmierci księdza Niedzieli nie są do końca jasne. 18 maja 1942 opuścił obóz wraz z innymi, wytypowanymi do zagazowania. Jednak dopiero 8 lipca 1942 niemiecka administracja obozowa powiadomiła o zgonie księdza Józefa Niedzieli.

Zobacz także

2022-08-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.08.2022 Dzisiaj mija dokładnie 100 lat, kiedy w Berlinie doszło do zjazdu przedstawicieli głównych organizacji skupiających polską społeczność w Niemczech. Tego… » więcej 2022-08-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.08.2022 Sto lat temu w sierpniu 1932 roku kierownictwo Związku Polaków w Niemczech przyjęło Rodło za znak wszystkich Polaków zrzeszonych w Związku. » więcej 2022-08-15, godz. 09:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.08.2022 102 lata temu trwały intenstywne przygotowania do wybuchu II powstania śląskiego. Na jego czele stanął urodzony na Opolszczyźnie w Dziergowicach w pobliżu… » więcej 2022-08-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.08.2022 Początek XX wieku przyniósł Górnemu Śląskowi grupę nowych działaczy walczących o polskość tych ziem.Jednym z takich śląskich działaczy był Wawrzyniec… » więcej 2022-08-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.08.2022 Walkę o utrzymanie wiary i polskości na Śląsku prowadzili także świeccy katolicy. Jednym z najaktywniejszych działaczy śląskich był Karol Miarka –… » więcej 2022-07-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.07.2022 Na przełomie XIX i XX wieku na Śląsku występowało duże zróżnicowanie postaw wśród księży. Wrocławscy studenci teologii pochodzący z Górnego Śląska… » więcej 2022-07-23, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.07.2022 Na Śląsku niezastąpioną rolę odgrywały prawie zawsze biblioteki i czytelnie. W XIX wieku stały się cennym uzupełnieniem działających tam polskich organizacji… » więcej 2022-07-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.07.2022 Dokładnie 100 lat temu odbyła się symboliczna uroczystość przekazania części ziem Górnego Śląska do Polski. W. tym dniu w Katowicach został podpisany… » więcej 2022-07-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.07.2022 Kiedy europejska Wiosna Ludów dotarła na Śląsk wydarzenia miały już nie tylko wymiar społeczny, ale stały się też kolejnym etapem walki o charakterze… » więcej 2022-07-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.07.2022 Mija właśnie 81 lat od czasu, kiedy 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarty został w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Wcześniej Konsulat Generalny… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »