Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022
2022-10-22, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022

[Fot.Kościół wybudowany przez ks.Czesława Klimasa w Tarnowie Opolskim.Źródło:sbc.org.]
[Fot.Kościół wybudowany przez ks.Czesława Klimasa w Tarnowie Opolskim.Źródło:sbc.org.]
Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim.
Z Bytomia Towarzystwo przeniosło się do Opola. Jego działalność skupiała się na organizowaniu i utrzymywaniu polskich szkół dla dzieci i młodzieży na Śląsku Towarzystwo organizowało różne działania sprzyjające polskiej edukacji wśród dorosłych.

Warto też przypomnieć, że pierwszym prezesem Towarzystwa był działacz narodowy, redaktor, wydawca i pisarz Adam Napieralski.

Potem Towarzystwu przewodniczyli księża Czesław Klimas działacz polski na Śląsku, poseł do Sejmu Pruskiego w czasach Republiki Weimarskiej i Karol Koziołek proboszcz z Grabiny, z powiatu prudnickiego, ale również prezes I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech i poseł do sejmiku rejencji opolskiej.

Ksiądz Klimas urodził się w Krasiejowie koło Opola. Święcenia kapłańskie przyjął w 1890 roku po ukończeniu studiów teologicznych we Wrocławiu. W czasie plebiscytu na Górnym Śląsku agitował za przyłączeniem go do Polski. Po 1922 pozostał jednak na Górnym Śląsku Opolskim i wstąpił do Związku Polaków w Niemczech. Związany był także ze Związkiem Harcerstwa Polskiego w Niemczech.

W latach 1925–1933 szefował Polsko-Katolickiemu Towarzystwu Szkolnemu na Śląsku Opolskim W latach trzydziestych poświęcił się działalności parafialnej. Udało mu się doprowadzić do wybudowania nowego kościoła w Tarnowie Opolskim. Zmarł w marcu 1937.

Także ksiądz Koziołek, urodzony w 1856 roku w Otmęcie był polskim działaczem narodowym związanym ze Śląskiem Opolskim , Był też posłem do Sejmiku Opolskiego
W czasie studiów we Wrocławiu w 1880 założył na tamtejszym uniwersytecie Towarzystwo Studentów Górnoślązaków. W 1882 podjął naukę w seminarium duchownym, by rok później uzyskać święcenia kapłańskie.

Najpierw został proboszczem w Woli niedaleko Pszczyny. Potem, aż do przejścia na emeryturę zarządzał parafią w Grabinie koło Prudnika, gdzie również opiekował się polską szkołą mniejszościową. Msze święte odprawiał jedynie w języku polskim . Zabiegał o przyłączenie całego powiatu prudnickiego do obszaru plebiscytowego.

Od 1930 do 1935 sprawował funkcję prezesa I Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. W 1931 zainicjował petycję do niemieckiego kanclerza w obronie praw polskich Ślązaków w prowincji opolskiej. 5 lutego 1936 wybrano go honorowym prezesem I Dzielnicy ZPwN.
W 1934 przeszedł na emeryturę resztę życia spędził w rodzinnym Otmęcie.

Prezesami Towarzystwa byli także Jan Kwoczek również prezes towarzystwa Śpiewaczego “Lutnia” i Paweł Marquardt. Ten ostatni prowadził Spółdzielnię Zaopatrzenia i Zbytu “Rolnik”.

Pomimo różnych trudności na terenie powiatu opolskiego działało kilkadziesiąt polskich szkół mniejszościowych. Niestety ze względu na zbyt małe zainteresowanie część z tych szkół nie przetrwała nawet do wybuchu II wojny światowej. Do 1 września działało kilka szkół publicznych m.in. w Dobrzeniu Wielkim i Grudzicach.

Poza mniejszościowymi szkołami publicznymi działały też szkoły prywatne. Jednak nie wielu Polaków było stać na posyłanie swoich dzieci do takich szkół.

Na koniec warto przypomnieć słowa Ks.Koziołka.: „Nie przystoi Polakowi mówić źle po polsku, bo przecież my tu na Śląsku jesteśmy takimi samymi Polakami co nasi bracia w Polsce”.
O polskość Śląska Opolskiego 22.10.2022

Zobacz także

2022-06-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.06.2022 Jedną z ważniejszych instytucji, które nie zaprzestały działalności, kiedy wybuchła II wojna był Instytut Śląski. Wojnę Stowarzyszenie przetrwało jako… » więcej 2022-06-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.06.2022 Po zakończeniu III insurekcji śląskiej ustrój Śląska określiła w dużej mierze Konwencja Górnośląska z 15 maja 1922 roku, która obowiązywała przez… » więcej 2022-06-17, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.06.2022 Cztery miesiące po zakończeniu III powstania śląskiego 20 października 1921 roku zapadła decyzja odnośnie granicy polsko- niemieckiej na Górnym Sląsk… » więcej 2022-06-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.06.2022 Już od pierwszych dni września 1939 roku Polacy zaczęli organizować na Śląsku podziemną działalność. Miała to być kontynuacja bohaterskiej walki polskiej… » więcej 2022-06-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022 W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej… » więcej 2022-05-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.05.2022 Wywłaszczenia i wydziedziczenia z majątków na Śląsku były już sprawdzoną formą represji wobec Polaków w tej historycznej dzielnicy. Faktycznie stały… » więcej 2022-05-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.05.2022 Już od pierwszych miesięcy okupacji Niemcy dokonywali masowych mordów. Aktom terroru władze niemieckie starały się nadać pozory legalności, wydając rozporządzenia… » więcej 2022-05-14, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 14.05.2022 W czasie okupacji niemieckiej Okręg Śląski Armii Krajowej koncentrował się na działalności wywiadowczej. Jednak nie mniej ważną działalnością były… » więcej 2022-04-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.04.2022 Wśród 108 błogosławionych przez Jana Pawła II znalazł się też ojciec Stanisław Kubista, którego tak wiele w młodzieńczych latach wiązało ze Śląskiem… » więcej 2022-04-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.04.2022 Minęła właśnie setna rocznica śmierci ks. Pawła Pośpiecha, tego tak bardzo zaangażowanego w sprawy polskie na Śląsku kapłana o którym w tych dniach… » więcej
23456
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »