Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22
2022-10-08, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22

[Fot. Konstanty Wolny, marszałek Sejmu Śląskiego, Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Domena Publiczna]]
[Fot. Konstanty Wolny, marszałek Sejmu Śląskiego, Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Domena Publiczna]]
W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka przekazała uprawnienia właśnie Sejmowi Śląskiemu.
100 lat temu rozpoczęła się pierwsza kadencja Sejmu Śląskiego w Katowicach

W związku z tym wydarzeniem warto przypomnieć sylwetkę pierwszego marszałka Sejmu Śląskiego Konstantego Wolnego. Konstanty przyszedł na świat w Bujakowie koło Mikołowa na Śląsku.

W czasie nauki w szkole średniej poznał Wojciecha Korfantego, z którym się zaprzyjaźnił. Z Korfantym łączyły go również zainteresowania polityczne. Potem w czasie studiów we Wrocławiu działał w Towarzystwie Akademików Górnoślązaków. Działał też w Towarzystwie Demokratycznym- Narodowym i w Stronnictwie Polskim. W czasie pierwszej wojny został uwięziony w twierdzy nyskiej , a następnie wcielony do wojska pruskiego i wysłany na front.

Kiedy wojna się skończyła zamieszkał w Bytomiu gdzie angażował w 1918 roku w działalność Naczelnej Rady Ludowej. Był też jednym z zastępców Komisarza Sekretariatu Plebiscytowego , czyli Korfantego. Został też pierwszym prezesem Śląskiej Dzielnicy Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół.

Przewodniczył Komisji Samorządowej, która opracowała Statut Organiczny Województwa Śląskiego, który określał zasady autonomii Województwa Śląskiego. Brał też udział w pracach przygotowujących zawarcie polsko – niemieckiej umowy o podziale Górnego Śląska.

Trzeba też przypomnieć, że właśnie w jej wyniku powstały m.in. instytucje arbitrażowe Górnośląski Trybunał Rozjemczy i Górnośląska Komisja Mieszana.
Po powrocie na Górny Śląsk, w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości zaangażował się na rzecz polskich instytucji działających na Górnym Śląsku. Został posłem Chrześcijańskiego Zjednoczenia Ludowego. Przez trzy kadencje sprawował funkcję marszałka Sejmu Śląskiego. Był inicjatorem założenia Biblioteki Sejmu Śląskiego. późniejszej Biblioteki Śląskiej.

Kiedy we wrześniu 1939 wybuchła wojna uciekając przed Niemcami, dotarł w połowie września do Lwowa, gdzie był jednym ze współzałożycieli Śląskiego Komitetu Uchodźców. Zmarł na zawał serca w wieku 63 lat.

Został pochowany w grobowcu OO. Jezuitów na cmentarzu Janowskim we Lwowie. Dziesięć lat temu szczątki pierwszego marszałka Sejmu Śląskiego zostały przewiezione do Katowic, gdzie został pochowany.

Od 2012 na fasadzie budynku przy ul. Warszawskiej 1 w Katowicach, gdzie w latach 1934-1939 mieściła się jego kancelaria notarialna widnieje tablica, upamiętniająca Wolnego.
Na koniec warto przypomnieć, że od lipca 2021 roku Konstanty Wolny jest też patronem Dworca Kolejowego w Katowicach.
O polskość Śląska Opolskiego 08.10.2022

Zobacz także

2021-10-25, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.10.2021 Represje wobec Polaków z Górnego Śląska ograniczyły ich działalność konspiracyjną, ale jej nie zatrzymały. Walka z okupantem niemieckim była dalej … » więcej 2021-10-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021 Mimo aresztowań, represji i egzekucji ruch oporu także na Śląsku trwał. Jedną z ważniejszych form działalności podziemnej stało się drukowanie i kolportowanie… » więcej 2021-10-09, godz. 08:00 O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021 W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską… » więcej 2021-10-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.21 Mija właśnie 100 rocznica utworzenia 1 października 1921 roku Związku Obrony Kresów Zachodnich. Głównym zadaniem związku była ochrona ludności polskiej… » więcej 2021-09-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.09.2021 Wygaśnięcie w lipcu 1937 roku postanowień Konwencji Genewskiej Niemcy wykorzystali do wzmożenia represji. Już niespełna miesiąc później zaczęły się… » więcej 2021-09-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.09.2021. Wśród zapomnianych Polaków z Górnego Śląska jest ks. Jan Rzymełka, działacz plebiscytowy, autor śpiewnika powstańczego, odznaczony prze Wojciecha Korfantego… » więcej 2021-09-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.09.2021 100 kilometrów od Opola doszło do spektakularnej potyczki września 1939 roku. Pod Mokrą stanęły naprzeciw siebie Wołyńska Brygada Kawalerii i niemieckie… » więcej 2021-09-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.09.2021 W pierwszych dniach września w okolicach Pszczyny doszło do kilku bitew. Zapomnianą potyczką kampanii wrześniowej na Śląsku stała się niewątpliwie bitwa… » więcej 2021-08-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.08.2021 Mija 99 lat od rozpoczęcia działalności Związku Polaków w Niemczech. Organizacja została założona 27 sierpnia 1922 roku, Do września 1939 roku miała… » więcej 2021-08-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.08.2021 Mija właśnie 101 lat od pierwszych dni II śląskiej insurekcji. W związku z tym warto przypomnieć zapomnianych zupełnie przywódców powstania Stanisława… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »