Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022
2022-06-04, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 04.06.2022

Związek Polaków w Niemczech [fot. IPN]
Związek Polaków w Niemczech [fot. IPN]
W tym roku obchodzimy 100 rocznicę powstania Związku Polaków w Niemczech organizacji reprezentującej Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej, w tym także w Opolu.
Organizacja była szykanowana i represjonowana przez władze niemieckie, szczególnie po dojściu Hitlera do władzy.
W roku poprzedzającym wybuch II wojny światowej zostało aresztowanych kilkunastu działaczy Związku Polaków w Niemczech, wśród których byli bracia Jegliczkowie i Karol Kurzydym. Oni też znaleźli się wśród pierwszych Opolan w obozie w Buchenwaldzie.

Śląsk Opolski musiał opuścić inny działacz Związku Polaków w Niemczech Arka Bożek, ale także Karol Augustyn i ks Jan Melc. Ksiądz Melc pochodził z powiatu raciborskiego był działaczem narodowym i honorowym członkiem Związku Polaków w Niemczech. Uznany został za jednego z180 największych wrogów interesów niemieckich na Śląsku i dlatego został objęty wysiedleniem z Górnego Śląska.

Ostatecznie do więzień na Opolszczyźnie trafiło prawie 500 osób. Wśród aresztowanych był urodzony w Siołkowicach Tadeusz Kania lekarz zamieszkały we Wrocławiu, działacz Zrzeszenia Akademików Górnoślązaków ”Silesia Superior” i Związku Polaków w Niemczech, Trafił do obozu w Buchenwaldzie. Zaraz po zwolnieniu z obozu pracował pod Wrocławiem i jeszcze raz zaangażował się w działalność konspiracyjną. Uczestniczył w działaniach grupy ”Olimp”. Ponownie został uwięziony.Tym razem przebywał w więzieniach m.in. we Wrocławiu i Brzegu.

We wrześniu 1939 został aresztowany też powstaniec śląski i działacz Związku Polaków w Niemczech Karol Chrząszcz, który przeszedł więzienia w Prudniku i Opolu skąd został wywieziony do Buchenwaldu, a następnie do Dachau gdzie zginął. Niemieckie represje dotknęły także jego rodzinę, która została wysiedlona z Wierzchu miejscowości na terenie powiatu prudnickiego.

Jeszcze przed rozpoczęciem II wojny został aresztowany Józef Cygan z Chrząszczyc. Ten student ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego był jednym z głównych organizatorów polskiego życia oświatowego na Opolszczyźnie został zamordowany w 1940 r.

Warto też przypomnieć, że na początku września 1939 roku z opolskiego dworca kolejowego wyruszył transport z Polakami, z których połowa trafiła na początku października 1939 roku do obozów koncentracyjnych.

Mężczyźni znaleźli się w Buchenwaldzie, a kobiety w Ravensbruck. Wśród aresztowanych znalazła się Zofia Bensz z Borek Wielkich działaczka Związku Polskiej Młodzieży Katolickiej i Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech. W drugiej połowie września wraz z sześcioma innymi Polkami trafiła do Ravensbruck.

Wtedy do obozu trafiła też Aniela Białdyga działaczka Związku Polaków w Niemczech i Towarzystwa Polek w Raciborzu. Podobny los spotkał też Cecylie Brodę sanitariuszkę z czasów powstań śląskich, ale także współorganizatorkę Towarzystwa Polek im.Św.Kingi oraz wielu organizacji odwołujących się do Rodła. Aresztowana we wrześniu 1939, siedziała w więzieniach w Bytomiu i Opolu skąd trafiła do obozu koncentracyjnego w Ravensbruck.

Na koniec warto przypomnieć, że jutro, czyli 5 czerwca 2022 we Wrocławiu z inicjatywy działającej tam Rodziny Rodła odbędą się uroczystości, w 80 rocznicę aresztowania działaczy Polskiego Ruchu Oporu Olimp działającego w czasie II wojny w dzisiejszej stolicy Dolnego Śląska.

Zobacz także

2022-08-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.08.2022 Dzisiaj mija dokładnie 100 lat, kiedy w Berlinie doszło do zjazdu przedstawicieli głównych organizacji skupiających polską społeczność w Niemczech. Tego… » więcej 2022-08-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.08.2022 Sto lat temu w sierpniu 1932 roku kierownictwo Związku Polaków w Niemczech przyjęło Rodło za znak wszystkich Polaków zrzeszonych w Związku. » więcej 2022-08-15, godz. 09:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.08.2022 102 lata temu trwały intenstywne przygotowania do wybuchu II powstania śląskiego. Na jego czele stanął urodzony na Opolszczyźnie w Dziergowicach w pobliżu… » więcej 2022-08-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.08.2022 Początek XX wieku przyniósł Górnemu Śląskowi grupę nowych działaczy walczących o polskość tych ziem.Jednym z takich śląskich działaczy był Wawrzyniec… » więcej 2022-08-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.08.2022 Walkę o utrzymanie wiary i polskości na Śląsku prowadzili także świeccy katolicy. Jednym z najaktywniejszych działaczy śląskich był Karol Miarka –… » więcej 2022-07-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.07.2022 Na przełomie XIX i XX wieku na Śląsku występowało duże zróżnicowanie postaw wśród księży. Wrocławscy studenci teologii pochodzący z Górnego Śląska… » więcej 2022-07-23, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.07.2022 Na Śląsku niezastąpioną rolę odgrywały prawie zawsze biblioteki i czytelnie. W XIX wieku stały się cennym uzupełnieniem działających tam polskich organizacji… » więcej 2022-07-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.07.2022 Dokładnie 100 lat temu odbyła się symboliczna uroczystość przekazania części ziem Górnego Śląska do Polski. W. tym dniu w Katowicach został podpisany… » więcej 2022-07-09, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 09.07.2022 Kiedy europejska Wiosna Ludów dotarła na Śląsk wydarzenia miały już nie tylko wymiar społeczny, ale stały się też kolejnym etapem walki o charakterze… » więcej 2022-07-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 02.07.2022 Mija właśnie 81 lat od czasu, kiedy 1 lipca 1931 roku na Pasiece w Opolu otwarty został w nowej siedzibie polski konsulat generalny. Wcześniej Konsulat Generalny… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »