Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego.26.02.2022
2022-02-26, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego.26.02.2022

[Fot. Akademia Rolnicza w Prószkowie koło Opola. Domena publiczna]
[Fot. Akademia Rolnicza w Prószkowie koło Opola. Domena publiczna]
Kiedy jedni mieszkańcy Śląska Opolskiego emigrowali ze względów politycznych, ale także za chlebem, inni organizowali się, zakładali stowarzyszenia i towarzystwa gospodarcze, banki i kasy spółdzielcze. Powstawały także liczne chóry, towarzystwa śpiewacze, oraz towarzystwa sportowe i akademickie .
Jednym z najprężniejszych ośrodków polskości na Opolszczyźnie w drugiej połowie XIX w. stała się Akademia Rolnicza w Prószkowie koło Opola.

Polacy stanowili 1/5 młodzieży studiującej na tej uczelni czyli 300 studentów. Na uczelni działała wówczas polska biblioteka. Polscy studenci założyli też Towarzystwo Literacko-Rolnicze Polaków w Prószkowie.Współpracowało ono z podobnymi towarzystwami z Wrocławia i Berlina.

To właśnie z inicjatywy Towarzystwa działającego w prośzkowskiej Akademii zorganizowano uroczyste spotkania i obchody w związku z przypadającymi rocznicami narodowymi..Taka uroczystość odbyła się w 1878 roku w 80 rocznicę urodzin Adama Mickiewicza.

Natomiast dla potrzeb miejscowej ludności studenci założyli w Prószkowie biblioteczkę ludową. Stała się ona głównym miejscem, gdzie młodzież studencka organizowała działalność oświatową.

Rozprowadzano polskie książeczki do nabożeństwa, broszury, kalendarze i wydawnictwa propagujące ideę wskrzeszenia państwa polskiego. Kolportowane były też polskie czasopisma m.in. Czas,"Tygodnik Ilustrowany", Gazeta Rolnicza,Dziennik Poznański, Gazeta Warszawska, Przyjaciel Ludu, ,Przegląd Polski, ale także Sobótkę i Nadwiślanina.

Poza Towarzystwem Literacko-Rolniczym działała Bratnia Pomoc którą tworzyli m.in Józef Świeżawski, Hieronim Zwierzycki i Władysław Struszkiewicz. Obydwie organizacje funkcjonowały do czasu likwidacji prószkowskiej szkoły . Po zamknięciu Akademii działalność patriotyczna Polaków skupiła się wokół działającego tam już Instytutu Pomologicznego.

Innym znaczącym wydarzeniem dla polskiej przedsiębiorczości na Opolszczyźnie stało się powołanie w czerwcu 1869 roku Towarzystwa Pożyczkowego. Inicjatorem był Juliusz Szaflik asystent zarządu huty w Zawadzkiem. Faktycznie była to pierwsza polska spółdzielnia kredytowa na Śląsku. Na początku Spółdzielnia działała w Zawadzkiem potem rozszerzyła działalność także w okolicznych miejscowościach na Opolszczyźnie.

Niestety szykanowana przez zarząd huty i prześladowana przez pruską policję działała tylko 2 lata. Założyciel spółdzielni nie poddał się jednak .Skontaktował się i rozpoczął współpracę na rzecz polskości Śląska z Karolem Miarką.W późniejszym czasie został nawet dyrektorem Banku Ludowego w Bytomiu.

Na koniec przypomnijmy. W XIX wieku na losach Polaków w zaborze pruskim zaważyło przede wszystkim zjednoczenie Niemiec. Bismarck realnego przeciwnika upatrywał w grupach społecznych już uświadomionych, czyli w szlachcie, inteligencji mieszczańskiej i księżach. Przeciw tym grupom władze pruskie nasiliły szykany i represje.
O Polskość Śląska Opolskiego.26.02.2022

Zobacz także

2022-11-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.11.2022 Wśród walczących o polskość Śląska byli też kapłani, którzy w czasie II wojny zostali zamordowani przez Niemców. Do zapomnianych, pozostających wciąż… » więcej 2022-10-29, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 29.10.2022 Niewątpliwie ważną rolę w powstaniach śląskich odgrywała służba zdrowia. Jednak lekarze, sanitariuszki i sanitariusze z czasów powstań wciąż pozostają… » więcej 2022-10-22, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 22.10. 2022 Mija właśnie 99 lat od założenia w Bytomiu Polsko Katolickiego Towarzystwa Szkolnego, które miało działać na Śląsku Opolskim. » więcej 2022-10-15, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 15.10.2022 Ważną rolę w działaniach na rzecz polskości Śląska odegrała organizacja związana z byłymi powstańcami śląskimi. Założona w 1923 roku przyjęła… » więcej 2022-10-08, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 08.10.22 W tych dniach mija 100 lat od czasu kiedy premier Julian Nowak dokonał otwarcia I Sejmu Śląskiego w Katowicach. Wcześniej Tymczasowa Śląska Rada Wojewódzka… » więcej 2022-10-01, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.2022 W okresie miedzywojennym poza działalnością harcerską młodzież tworzyła też własne organizacje o charakterze społeczno-politycznym. Na Śląsku, ale… » więcej 2022-09-24, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 24.09.2022 Mimo powszechnej propagandy niemieckiej Polacy na Ślasku nie poddawali się. Niemieckie raporty Gestapo donosiły, że bardzo popularne jest słuchanie zagranicznych… » więcej 2022-09-17, godz. 07:00 O polskość Śląska Opolskiego 17.09.2022 Na przełomie lat 1939/1940 Niemcy rozpoczęli budowę wielkiej fabryki benzyny syntetycznej w Blachowni Śląskiej. Ściśle wiązało się to z ekspansywnymi… » więcej 2022-09-10, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 10.09.2022 Pod koniec XIX wieku i na początku XX, ale również, kiedy powstała II Rzeczpospolita na umacnianie się polskości na Śląsku wpływały muzyka i pieśni… » więcej 2022-09-03, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 03.09.2022 W ostatnich miesiącach poprzedzających wybuch II wojny Niemcy przygotowywali Septemberaktion.Na listach znaleźli się przede wszystkim uczestnicy powstań śląskich… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »