Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021
2021-07-03, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021

Powstania Śląskie potwierdziły niezłomność walki Polaków o polski Śląsk .W trzech insurekcjach wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy powstańców. Przypomnijmy dwóch zapomnianych dowódców III powstania śląskiego.

Pierwszy to Stanisław Krzyżowski urodzony w Tychach podporucznik Wojska Polskiego, powstaniec śląski i komendant POW Górnego Śląska na powiat pszczyński. Był współorganizatorem i czołowym działaczem Narodowego Związku Powstańców i Byłych Żołnierzy. Blisko współpracował z Wojciechem Korfantym.

Dom, w którym się wychował, nazywano twierdzą polskości. Jego rodzina włączyła się w czynną walkę o powrót Górnego Śląska do Polski. Wraz z nim zaangażowali byli jego trzej bracia i siostra. Powołany do armii niemieckiej Stanisław przebył I wojnę światową na froncie zachodnim. Pod koniec listopada 1918 powrócił na Górny Śląsk, po czym reaktywował polskie koła śpiewacze i założył gniazdo Sokoła w Tychach. W pierwszych miesiącach 1919 wszedł jako zastępca komendanta na powiat pszczyński do kręgów dowódczych Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, w III powstaniu objął komendę Pszczyńskiego Pułku Rezerwowego i odznaczył się sprawnym zwalczaniem dywersji niemieckiej . Mobilizował mieszkańców ziemi pszczyńskiej do udziału w powstaniu.

W II Rzeczpospolitej był redaktorem polskich gazet ukazujących się na Górnym Ślasku. Od wczesnych lat 20. organizował szeregi byłych powstańców śląskich i angażował się politycznie po stronie polskiej chadecji.w konsekwencji został posłem do Sejmu RP.

Zapomnianym powstańcem, który walczył w trzech insurekcjach śląskich był także podporucznik piechoty Wojska polskiego Józef Michalski komendant Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na okręg wodzisławski, redaktor Gazety Śląskiej , poseł na sejm śląski , współpracownik Alfonsa Zgrzebnioka, i podobnie jak Krzyżowski zwolennik Wojciech Korfantego.

Z powodu działalności patriotycznej jego rodzice otrzymali pruski nakaz opuszczenia Górnego Śląska. Musieli wyjechać do Westfalli, ale po pewnym czasie wrócili na Śląsk i wraz z dziećmi zamieszkali w Rydułtowach.

Działalność patriotyczną młody Józef rozpoczął w wieku 17 lat, wstępując do Sokoła w Królewskiej Hucie . Później należał także do stowarzyszenia Eleusis i Towarzystwa św. Józefa . W latach 1914–1918 walczył w armii niemieckiej na froncie zachodnim i wschodnim.

Pod koniec I wojny światowej wrócił na Śląsk i wziął udział w w trzech insurekcjach śląskich, a w III powstaniu śląskim był jednym z dowódców. W przeciwieństwie do drugiego "Trzecie Powstanie Górnośląskie było tak potężnym przejawem woli ludu śląskiego, że nie można było przejść nad nim do porządku dziennego" - pisał opolanin, a przed laty żołnierz Piłsudskiego i powstaniec śląski Roman Horoszkiewicz.

I chociaż trzecie powstanie śląskie, które sto lat temu dobiegało końca nie zakończyło się pełnym sukcesem, to jednak doprowadziło do zasadniczych zmian na mapie Europy. Uzmysłowiło zachodnim mocarstwom, ale przede wszystkim Niemcom , że ze zdaniem Polaków zawsze trzeba się liczyć.
O polskość Śląska Opolskiego 03.07.2021

Zobacz także

2021-03-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.03.2021 Dokładnie dzisiaj mija 100 lat od dnia w którym na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt, który ostatecznie nie satysfakcjonował żadnej ze stron, chociaż… » więcej 2021-03-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.03.2021 Mija właśnie 85 lat od czasu zjazdu chórów i towarzystw śpiewaczych w Raciborzu. Po odzyskaniu niepodległości przez Rzeczpospolitą na Śląsku bardzo dynamicznie… » więcej 2021-03-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 06.03.2021 Mija właśnie 83 lata od rozpoczęcia w Berlinie jednego z największych spotkań Polaków, którzy mieszkali na terenie Niemiec. Na kongres przyjechało 1000… » więcej 2021-02-27, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 27.02.2021 Kazimierz Malczewski związany Polską Organizacją Wojskową przyszedł na świat w lutym 135 lat temu w Wielkopolsce. Ten dziennikarz i społecznik organizował… » więcej 2021-02-20, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021 W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania… » więcej 2021-02-13, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 13.02.2021 W latach 30-tych na terenie Śląska Opolskiego działało około 30 kół. Wśród nich były też te działające w powiecie opolskim. Jedno z pierwszych kół… » więcej 2021-02-06, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 6.02.2021 Podczas okupacji wielu działaczy śląskich znalazło się w Warszawie. W samej stolicy opracowywali plany powojennej działalności na ziemiach polskich nad… » więcej 2021-01-30, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 30.01.2021 W tym roku jesienią minie 100 lat od czasu powstania Związku Obrony Kresów Zachodnich. Była to jedna z wielu organizacji działających na Śląsku w okresie… » więcej 2021-01-23, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 23.01.2021 W tych dniach 158 lat temu rozpoczynał się największy zryw niepodległościowy w XIX- wiecznej Europie - powstanie styczniowe. Śląsk też nie pozostawał… » więcej 2021-01-16, godz. 08:00 "O polskość Śląska Opolskiego" 16.01.2021 Arka Bożek przez całe życie walczył o polski Śląsk. Związał się z ruchem narodowym, a później włączył się w działalność Polskiej Organizacji… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »