Pełnomocnik finansowy odpowiada za gospodarkę finansową komitetu. Jego pierwszym zadaniem jest otwarcie rachunku bankowego komitetu, na który będą dokonywane wszystkie wpłaty i z którego będą pokrywane wszystkie koszty.

- Pełnomocnik finansowy ma obowiązek pilnować tego, aby wpłat dokonywały tylko osoby fizyczne, mające zamieszkiwanie na terenie Polski i mające obywatelstwo polskie. Gdyby okazało się, że wpłaty na rzecz komitetu dokona osoba do tego nieuprawniona pełnomocnik finansowy ma obowiązek zwrócić ją w ciągu 30 dni - mówi Rafał Tkacz, dyrektor opolskiej delegatury Krajowego Biura Wyborczego. - Gdyby takiego zwrotu nie dokonał, komisarz wyborczy będzie musiał stwierdzić przepadek tej kwoty na rzecz skarbu państwa a komitet będzie musiał dokonać solidarnej wpłaty na rzecz urzędu skarbowego.

Głównym obowiązkiem pełnomocnika finansowego po zakończeniu wyborów jest złożenie sprawozdania finansowego w terminie 3 miesięcy. - Tam trzeba wykazać wszystkie wydatki poparte historią konta bankowego i fakturami. Spóźnienie lub niezłożenie takiego sprawozdania podlega pod przepisy karne i wymaga zawiadomienia przez komisarza wyborczego organów ścigania.

Pełnomocnikiem finansowym nie może być funkcjonariusz publiczny czyli: urzędujący wójt, burmistrz, radny i osoby pracujące w organach administracji rządowej i samorządowej, które wydają decyzje w imieniu tych organów.

Kandydat na radnego musi:
- mieć ukończone 18 lat chwili głosowania
- stale zamieszkiwać na terenie gminy, w której chce kandydować
- być wpisany do rejestru wyborców tej gminy
- mieć obywatelstwo polskie lub innego kraju Unii Europejskiej

Kandydować nie może:
- osoba pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
– osoba pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
– osoba ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu;
– osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
- osoba, która została pozbawiona biernego prawa wyborczego w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem (dotyczy to obywateli UE, którzy nie są jednocześnie obywatelami polskimi).
- osoba, wobec której wydano prawomocne orzeczenie sądu stwierdzającego utratę prawa wybieralności, o którym mowa w art. 21a ust. 2a ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów.

Kandydat może kandydować z ramienia tylko jednego komitetu tylko do jednej rady, czyli nie można startować w wyborach do rady gminy i powiatu lub sejmiku jednocześnie.

W wyborach samorządowych obowiązują parytety. W miastach i gminach powyżej 20 tys. mieszkańcach obowiązują okręgi wielomandatowe. W tych okręgach na listach 35% kandydatów na liście muszą to być kobiety, a 35% mężczyźni. O obsadzeniu pozostałych miejsc na listach decyduje komitet wyborczy.

W tegorocznych wyborach samorządowych w każdym obwodzie będą pracowały dwie obwodowe komisje wyborcze: komisja do spraw przeprowadzenia wyborów, oraz komisja do spraw ustalenia wyniku głosowania. Pierwsza z nich pracuje od 7.00 do 21.00, druga komisja rozpoczyna pracę po zakończeniu głosowania, czyli po godzinie 21.00.

- Osoby zainteresowane pracą w tych komisjach proszone są w pierwszej kolejności o kontakt z komitetami wyborczymi, bo to komitety mają prawo zgłaszania kandydatów do komisji - mówi zastępca dyrektora opolskiej delegatury Krajowego Biura Wyborczego, Agnieszka Mikucka. Mogą też kontaktować się z urzędami gmin lub KBW w Opolu. Jeśli okaże się, że komitety zgłoszą zbyt mało kandydatów, skład komisji będzie uzupełniany osobami, które skontaktowały się z urzędami lub KBW.

Zgłoszenia przyjmowane są do 21. września w urzędach gmin odpowiednich do miejsca zamieszkania bądź miejsca pracy komisji.

Wynagrodzenie za pracę w obwodowej komisji do spraw przeprowadzenia wyborów i w obwodowej komisji do spraw ustalenia wyniku wyborów w obwodzie:
Przewodniczący obwodowej komisji wyborczej otrzymuje 380 złotych
Zastępca przewodniczącego otrzymuje 330 zł.
Członek komisji 300 złotych.

Jedna osoba nie może zasiadać w dwóch komisjach. To w której komisji chce się pracować należy wskazać na odpowiednim druku w momencie składania zgłoszenia. Druk zgłoszeniowy można znaleźć na stronie Krajowego Biura Wyborczego.

Kandydatów do obwodowych komisji wyborczych mogą zgłaszać komitety wyborcze.

- Mogą to zrobić na takim obszarze, na jakim się zarejestrowały. To nowość w porównaniu z poprzednimi wyborami - mówi Agnieszka Mikucka, zastępca dyrektora KBW w Opolu.
W wyborach w 2014 roku można było zgłosić swoich przedstawicieli do komisji obwodowej tylko na tym obszarze na jakim zarejestrowało się listy kandydatów. W tym roku komitet może zgłosić swoich przedstawicieli do komisji obwodowych na całym obszarze działania tego komitetu.
- Czyli, jeżeli komitet wyborczy zarejestrował się na terenie gminy, a listę kandydatów na radnych zarejestrował tylko w jednym okręgu wyborczym, to może zgłosić swoich przedstawicieli do wszystkich komisji obwodowych w całej gminie. Natomiast jeżeli jest to komitet ogólnowojewódzki, ma prawo zgłoszenia kandydatów do obwodowych komisji w całym województwie - wyjaśnia Agnieszka Mikucka.

Kandydat na członka obwodowej komisji wyborczej nie musi zamieszkiwać na terenie gminy w której będzie pracowała jego komisja. Musi być wyborcą z terenu województwa w którym będzie działa komisja obwodowa. To także zmiana w stosunku do wyborów w 2014 roku.

Kto może zostać członkiem obwodowej komisji wyborczej?
- Osoba, która ukończyła 18 rok życia w momencie zgłoszenia do komisji
- Osoba, która nie kandyduje w tych wyborach
- Osoba, która nie jest pełnomocnikiem wyborczym ani finansowym komitetu wyborczego
- Osoba, która nie jest upoważniona do rejestracji list
- Osoba, która nie jest mężem zaufania

W obwodowej komisji wyborczej nie może pracować rodzina kandydata startującego w wyborach, czyli:
wstępni, zstępni, rodzeństwo, małżonek, małżonek wstępnego

- Państwowa Komisja Wyborcza zaznacza, że w obwodowej komisji nie może zasiadać rodzina kandydata, bez względu na to, czy ta komisja obsługuje okręg, w którym ten kandyduje, czy nie. Czyli rodzina kandydata, nie może zasiadać w żadnej obwodowej komisji wyborczej, nawet na drugim końcu Polski - uczula Agnieszka Mikucka z opolskiej delegatury Krajowego Biura Wyborczego. - Jeśli stałoby się tak, że ktoś będąc nieświadomym, że jego krewny kandyduje, będzie zasiadał w komisji obwodowej, wtedy wygaśnie jego członkostwo w tej komisji. Taka sytuacja nie rodzi skutków dla kandydata.

Aby zarejestrować kandydata na radnego, lub listę kandydatów do rady gminy należy przedstawić podpisy poparcia.

Ile zebrać podpisów?
Pod nazwiskiem kandydata (w jednomandatowym okręgu wyborczym) lub pod listą kandydatów (w wielomandatowym okręgu wyborczym) do rady gminy:
- mała gmina, (do 20 tys. mieszkańców) 25 podpisów wyborców z terenu gminy
- duża gmina (powyżej 20 tys. mieszkańców) 150 podpisów wyborców terenu gminy

W wyborach do rady powiatu 200 podpisów wyborców z terenu powiatu.

W wyborach do sejmiku województwa 300 podpisów wyborców z terenu województwa.

Kompletny podpis, który będzie uznany przez komisję rejestrującą kandydatów zawiera:
Iminę, nazwisko, PESEL, adres (ulica, numer domu, numer mieszkania [jeśli jest], nazwa miejscowości [kod pocztowy nie jest wymagany]), własnoręczny podpis osoby wspierającej komitet.

Lepiej zebrać więcej podpisów niż wymagane minimum, na wypadek gdyby okazało się, że któryś z podpisów jest niekompletny. Jeśli tak się stanie i podpisów prawidłowych będzie mniej niż wymagana liczba, komisja terytorialna może wezwać do uzupełnienia wady, czyli złożenia prawidłowego wykazu poparcia.

- Natomiast czasu na rejestrację jest niewiele. Upływa on o północy 17. września, w związku z tym może się okazać, że na uzupełnienie dokumentacji zabraknie czasu - uczula Agnieszka Mikucka, zastępca dyrektora opolskiej delegatury KBW.

Komisja ma 3 dni na wydanie decyzji o rejestracji listy kandydatów. Sprawdza w tym czasie wszystkie dokumenty, w tym przedłożone podpisy poparcia.

Od jutra (12.09) będzie można rejestrować kandydatów na radnych. Musi to zrobić pełnomocnik wyborczy komitetu w odpowiedniej komisji terytorialnej. Jej siedziba jest w stosownym urzędzie czyli: kandydatów na radnych gminy rejestruje się w gminnej komisji terytorialnej w urzędzie gminy, kandydatów na radnych powiatu w powiatowej komisji, którą można znaleźć w starostwie powiatowym a kandydatów na radnych sejmiku rejestruje się w wojewódzkiej komisji wyborczej z siedzibą w urzędzie marszałkowskim.

Należy sprawdzić w jakich godzinach dyżuruje komisja, w której chcemy zarejestrować kandydata na radnego, lub listę kandydatów. Każda komisja ustala swoje dyżury a informację o nich można znaleźć na tablicy ogłoszeń w urzędzie i na stronie internetowej urzędu.
Rejestracji może dokonać także osoba upoważniona do tego przez pełnomocnika komitetu.
- Musi mieć pisemne upoważnienie, które zawiera imię, nazwisko, PESEL osoby upoważnionej oraz informację o tym, do jakich czynności została upoważniona ta osoba. Należy wskazać, czy jest to upoważnienie do rejestracji kandydatów na radnych gminy, powiatu, sejmiku, czy może wszystkich szczebli samorządu terytorialnego - wyjaśnia Agnieszka Mikucka, zastępca dyrektora opolskiej delegatury KBW.

Jakie dokumenty są potrzebne?
Zgłoszenie listy kandydatów na radnych
Oświadczenie o zgodzie na kandydowanie każdego z kandydatów
Oświadczenie lustracyjne - w przypadku urodzonych przed 1.08 1972 roku, lub informacja o uprzednim złożeniu takiego oświadczenia

- Będzie to coś nowego, czego do tej pory w wyborach samorządowych nie było. Zadaniem komisarza wyborczego jest powiadomienie wszystkich mieszkańców o wyborach - mówi Rafał Tkacz, dyrektor opolskiej delegatury Krajowego Biura Wyborczego. - W tej chwili przygotowujemy stosowne informacje, w zależności od tego, czy wyborcy są z gminy do 20 tys. mieszkańców, czy powyżej 20 tys. mieszkańców, czy są to mieszkańcy Opola. Każdy dostanie właściwą ulotkę wyborczą, taką informację bezadresową - wyjaśnia.

Znajdą się na niej informacje między innymi o tym, jak przebiegają wybory, kiedy się odbędą, jak prawidłowo oddać głos, gdzie znaleźć odpowiednie dokumenty, w jakim wypadku może dojść do drugiej tury głosowania w wyborach na wójta, burmistrza, prezydenta. Poczta Polska ma dostarczyć ulotki do 1. października i zgodnie z przepisami jedna ulotka przypada na na gospodarstwo domowe.

Na terenie województwa opolskiego takich informacji bezadresowych będzie w sumie 362 tys.

Pierwszym wymogiem dotyczącym prowadzenia kampanii wyborczej dla komitetów wyborczych jest założenie rachunku bankowego. Komitety mają dowolność w jakim banku założą rachunek. Nie może to być jednak urząd pocztowy czy kasa pożyczkowa. Po założeniu rachunku bankowego przez pełnomocnika finansowego komitet może pozyskiwać środki na ten rachunek. Musi się to odbywać bezgotówkowo, czyli czekiem, przelewem lub kartą płatniczą. Wpłaty gotówkowe nie są dozwolone, nie wchodzi więc w grę dokonania wpłaty w banku.
Finansować kampanię wyborczą komitetu mogą tylko obywatele Polski zamieszkujący w kraju. Polacy na co dzień mieszkający za granicą, lub obcokrajowcy mieszkający w Polce nie mogą przekazywać datków.
Jedna osoba może przekazać komitetowi wyborczemu maksymalnie piętnastokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli 15x2100 zł = 31 tys 500.
Można wesprzeć w ten sposób dowolną liczbę komitetów.

Jesteśmy na etapie powoływania terytorialnych komisji wyborczych. Na terenie województwa będzie ich w sumie 83, w tym: 71 miejskich i gminnych, 11 powiatowych i 1 wojewódzka. W poniedziałek 10. września przedstawiciele komisji spotkają się w siedzibach komisji, są to zazwyczaj urzędy miast, gmin, starostwa powiatowe lub siedziba sejmiku województwa. 11. września zostaną przeszkoleni i od 12. września będą już pełniły dyżury w czasie których będą rejestrować listy kandydatów i kandydatów na radnych.

Podczas pierwszego spotkania komisje ustalą harmonogram prac do 17. września do godziny 24.00 bo do tej godziny jest termin na rejestrację list kandydatów. Harmonogramy zostaną podane do publicznej wiadomości na tablicach informacyjnych w urzędach i na stronach internetowych tych urzędów.

Kampania wyborcza trwa, jedna konferencja prasowa goni drugą, ale zabieganie o głosy wyborców, to nie tylko pokazywanie się w mediach. To również ulotki, plakaty, wiece wyborcze - czyli działania, które nie są bezkosztowe.

Finansować kampanię kandydata może tylko komitet wyborczy. Oznacza to, że startujący w wyborach nie może sam zbierać pieniędzy i płacić za materiały wyborcze. Określona jest także dokładnie kwota, jaką może wydać komitet na kampanię.

- Zależy ona od tego kto, na jakie stanowisko startuje i w jakiej gminie - mówi Rafał Tkacz, dyrektor opolskiej delegatury Krajowego Biura Wyborczego. W gminach do 40 tys. mieszkańców na jeden mandat radnego komitet wyborczy wydać 1064 złotych. Jeśli zgłasza jednego kandydata, to jest jego cały budżet - wyjaśnia.

Jeśli zgłasza 10 kandydatów może wydać 10 640 złotych, ale jeśli zgłasza na przykład 20 kandydatów do rady gminy liczącej 15 radnych, budżet na kampanię nie może przekroczyć 15 960 zł. czyli 1064 zł x 15 miejsc w radzie.

W gminach do 40 tys. mieszkańców 1064 zł na jeden mandat radnego
W gminach powyżej 40 tys. mieszkańców 1276 zł na jeden mandat radnego
W wyborach do rady powiatu 2553 zł na jeden mandat radnego
W wyborach do sejmiku 6384 zł na jeden mandat radnego
W wyborach do rady miasta Opola 3830 zł na jeden mandat radnego - bo to miasto na prawach powiatu.
Do tego kandydat na wójta, burmistrza lub prezydenta może wydać
60 gr na każdego mieszkańca miejscowości w której kandyduje.

Komitet wyborczy może też zdecydować że wszystkie pieniądze, którymi dysponuje przeznaczy na promowanie jednego kandydata.

Nie ma też przeciwwskazań, żeby pieniądze jakimi dysponuje komitet w całości przeznaczyć na kampanię kandydata na wójta, burmistrza lub prezydenta i ani złotówki nie wydać na kandydata do rady gminy.