Radio Opole » Niezła historia - artykuły
2011-12-06, 14:25 Autor: Radio Opole

Bredzić jak Piekarski na mękach

15 listopada 1620 roku doszło do zdarzenia w polskiej historii niezwykłego: do zamachu na króla Polski.

Ta niezwykłość była przez wieki powodem do dumy, ale też i rozterek Polaków, borykających się z dylematem czy każda władza, nawet narzucona, chroniona powinna być swego rodzaju immunitetem.

Był niedzielny poranek, gdy Zygmunt III Waza wraz z orszakiem nieśpiesznie przechodził z Zamku Królewskiego do katedry Św. Jana na mszę. Z pewnością nikt nie spodziewał się tego, co miało nastąpić. Nagle bowiem z cienia wyłoniła się postać mężczyzny, który uzbrojony w czekan rzucił się na władcę raniąc go w plecy i głowę.

Jak podają kronikarze: ujście z życiem król zawdzięczał synowi Władysławowi, który wykazując się dobrym refleksem wystąpił w obronie ojca i zdołał odeprzeć atak zamachowca, przy okazji także zadając mu rany. Gdy go obezwładniono okazało się, że to Michał Piekarski herbu Topór.

Raniony przez królewicza Władysława i przytrzymany przez marszałka koronnego Piekarski natychmiast trafił do więzienia. Jak się wkrótce okazało, był niezrównoważony psychicznie. Już wcześniej pozbawiono go m.in. praw do zarządzania majątkiem i ustanowiono na nim sądową kuratelę, jaka przysługiwała osobom niepoczytalnym . Nie uchroniło go to jednak przed srogimi konsekwencjami. Najpierw obwołano go infamisem, czyli człowiekiem po wsze czasy wyjętym spod prawa, a następnie nieszczęsny imć Piekarski poddany został wymyślnym torturom. Akordem końcowym było wystrzelenie z armaty prochów zamachowca.

Udało się też ustalić, że Piekarskiego zainspirowały wydarzeniach, które niewiele wcześniej miały miejsce we Francji. Otóż, szerokim echem w Europie obiło się wówczas zabicie przez François’a Ravaillaca, francuskiego szlachcica, króla Francji Henryka IV. Doszło do tego dziesięć lat przed wydarzeniami w Warszawie.

Prawdopodobnym podłożem zamachu Piekarskiego była polityka wyznaniowa prowadzona przez Zygmunta III Wazę. Władca jasno bowiem opowiedział się za kontrreformacją. Wprawdzie jak piszą historycy, cele kontrreformacji w Polsce realizowano zasadniczo bez stosów, skupiając się na opanowaniu życia umysłowego, ale też prowadzono politykę odcięcia różnowiercom drogi do zaszczytów i urzędów. Kiedy dodamy, że Piekarski był kalwinistą, czyli był wyznania wywodzącego się wprost z reformacji, łatwo dostrzec potencjalne motywacje zamachowca.

Sam Piekarski nie ujawnił podczas przesłuchań ani motywów swego działania, ani ewentualnych wspólników.

Na koniec warto wspomnieć, że niedoszły królobójca znalazł swoje niechlubne miejsce także w języku polskim. Do dziś powiedzenie "plecie, jak Piekarski na mękach”, przypomina o losie nieszczęsnego szlachcica.

Niezła historia - artykuły

2011-07-05, godz. 10:25 Strzały, które rozpętały piekło To powiedzenie doskonale pasuje do wydarzeń, jakie rozegrały się 28 czerwca 1914 roku w małym bośniackim mieście Sarajewo, przez dziesiątki lat znanym przede… » więcej 2011-06-29, godz. 16:24 Władza ludowa nie żartowała „Obywatele! Mówię do was z głębokim bólem, bo to nasze piękne miasto stało się terenem zbrodniczej prowokacji i krwawych zajść, które wstrząsnęły… » więcej 2011-06-29, godz. 16:16 Władza ludowa nie żartowała „Obywatele! Mówię do was z głębokim bólem, bo to nasze piękne miasto stało się terenem zbrodniczej prowokacji i krwawych zajść, które wstrząsnęły… » więcej 2011-06-28, godz. 10:56 Pierwszy i jedyny - Polak w kosmosie „Zlikwidować niepotrzebne dla PRL wydatki”, i tu cytat :' typu Hermaszewski' - taki zapis znalazł się na liście postulatów, wysuniętych przez protestujących… » więcej 2011-06-28, godz. 10:50 Zastrajkowało 80 tys. osób 24 czerwca 1976 roku ówczesny premier Piotr Jaroszewicz ogłosił plan drastycznych podwyżek żywności. Mięso, ryby i nabiał drożały prawie o trzy czwarte… » więcej 2011-06-28, godz. 10:45 Te historie przeczą, że historia uczy życia 22 czerwca 1812 roku Wielka Armia Napoleona ruszyła na Moskwę. Określenie „wielka” jest tu jak najbardziej na miejscu: liczyła 700 tysięcy żołnierzy… » więcej 2011-06-22, godz. 16:07 Piorunochron jak zdrowy rozsądek Nie przypadkiem jedno z cięższych przekleństw w gwarze śląskiej wzięło się od nazwy wyładowania atmosferycznego. Według jednego z szacunków, w każdej… » więcej 2011-06-22, godz. 16:02 Panie Watson, potrzebuję pana 'Panie Watson, proszę tutaj przyjść. Potrzebuję pana'. Tak brzmiały pierwsze słowa przesłane przez Alexanda Grahama Bella jego nowym wynalazkiem, prekursorem… » więcej 2011-06-20, godz. 16:03 Stan wyjątkowy w Berlinie 17 czerwca To swego rodzaju paradoks, że do pierwszych tak gwałtownych wystąpień na dużą skalę przeciw władzy ludowej doszło w kraju, który w późniejszych latach… » więcej 2011-06-16, godz. 11:51 Tkaczka w kosmosie To była historia, w jakich lubowała się propaganda komunistycznego państwa. Prosta dziewczyna z rodziny chłopskiej, z zawodu tkaczka, poleciała ku gwiazdom… » więcej
2345678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »