Radio Opole » Niezła historia - artykuły
2011-08-02, 12:21 Autor: Radio Opole

Co zrobić z 230-metrowym prezentem?

Problem niechcianych prezentów znany jest chyba każdemu. Bo co można zrobić z kolejnym krawatem, albo kolejną parą rękawiczek? Albo też z książką o piłce nożnej, której akurat nie znosimy?

Można by tu jednak zażartować, że ponieważ to wszystko małe prezenty, a więc i kłopot proporcjonalnie mniejszy. Co jednak zrobić z prezentem mierzącym sobie ponad 230 metrów wysokości? Przed takim dylematem stoją od kilkunastu lat władze polskiej stolicy, a więc pośrednio cały naród! Ten prezent nosi dumne miano Pałacu Kultury i Nauki i jest paradoksalnie, jedną z najbardziej rozpoznawanych budowli nad Wisłą. I wszyscy pewnie już wiedzą, że był prezentem od Józefa Stalina. Dłuższych czas trwało ustalanie nie tylko tego, jak przyszły pałac ma wyglądać, ale i tego gdzie stać powinien. Rosjanie obstawali przy ścisłym centrum, choć po prawdzie mówili o budynku o połowę mniejszym. W końcu powstał szczegółowy projekt, który przyjechał do warszawy w 30 wagonach kolejowych! Ustalono też, że polska strona poniesie wyłącznie koszty przygotowania placu budowy, natomiast za całą resztę zapłacą Rosjanie. Koparki ruszyły do pracy 2 maja 1952 roku, przy czym założono, że budowa potrwa trzy lata. I być może trudno w to uwierzyć, znając historię najnowszą, ale terminu tego dotrzymano, a prace posuwały się w niewiarygodnym tempie. Po drodze jednak zmarł darczyńca i niewiele brakowało, by przed pałacem stanął jego ogromny pomnik.

Do wzniesienia największego w Polsce budynku zużyto 50 tys. ton cegieł, tyle samo ton betonu i 16 tys. ton stali. U szczytu aktywności związanej z budową, uwijało się wokół niej 16 tys. ludzi, w tym spora grupa Rosjan, których do pracy w Warszawie przejechało około 3,5 tysiąca. Co ciekawe i zgodne z duchem czasu i radzieckimi zwyczajami, mieszkali oni w separacji na specjalnie dla nich wybudowanym osiedlu, nazwanym "Drużba", czyli po rosyjsku ” Przyjaźń”.

I dzięki temu, w końcu 21 lipca 1955 roku podpisano protokół o przekazaniu pałacu narodowi polskiemu, a następnego dnia udostępniono go społeczeństwu. Warto też wiedzieć, że w jego architekturze sporo jest odwołań także do polskiej tradycji. Np. kolumnady są zapożyczone od warszawskich budowli klasycystycznych XIX wieku, attyki dachowe z krakowskich Sukiennic, a znajdujące się wewnątrz kasetony nawiązują do tych z Wawelu.

O ile jednak społeczeństwo będące pod wrażeniem rozmachu budowli początkowo nie miało nic przeciwko niej, z czasem zaczęło „ kręcić nosem”, zresztą jak na wszystko, co kojarzy się z poprzednim systemem polityczno-gospodarczym. Wprawdzie coraz częściej architekci mówią, że dobrze byłoby Pałac Kultury i Nauki zachować dla potomności, jako charakterystyczny i szczytowy przykład realizmu socrealistycznego, ale nie brak i głosów, że stolica nowoczesnego, kapitalistycznego państwa nie powinna być przytłaczana przez symbol komunizmu.

A nawiązując do wcześniejszej kwestii niechcianych prezentów, warto też podkreślić, że tu nie sprawdza się powiedzenie, iż „darowanemu koniowi nie zagląda się w zęby”. Jak najbardziej można i trzeba zaglądać do Pałacu Kultury i Nauki, bo trudno przecież przewidzieć, jak zakończy się dyskusja o jego przyszłości…

Posłuchaj felietonu:

Ireneusz Prochera (oprac. Małgorzata Lis-Skupińska)

Niezła historia - artykuły

2011-08-12, godz. 12:50 Kiedy kolejny "Kursk"? 12 sierpnia 2000 roku doszło do jednej z największych katastrof w dziejach podwodnej eksploracji prowadzonej przez człowieka. Podczas wielkich letnich manewrów… » więcej 2011-08-10, godz. 10:28 ”Raz, dwa, trzy… próba mikrofonu…” 'Rodacy, miło mi oznajmić, iż podpisałem ustawę na zawsze delegalizującą Związek Radziecki. Za pięć minut rozpoczynamy bombardowanie'. Trudno pewnie… » więcej 2011-08-10, godz. 10:14 Ślub, że ho ho! 10 sierpnia 2003 rosyjski astronauta Jurij Malenczenko, jako pierwszy człowiek, zawarł związek małżeński w kosmosie. Jego wybranka znajdowała się w tym… » więcej 2011-08-09, godz. 11:04 Kiedyś to się promowano! Klasztoru na Jasnej Górze nie trzeba chyba nikomu w Polsce przedstawiać. To wciąż jedno z najważniejszych miejsc kultu maryjnego, o czym zresztą przypominają… » więcej 2011-08-08, godz. 17:37 Władze podsłuchują, czyli "afera Watergate" 8 sierpnia 1974 roku telewidzowie w Stanach Zjednoczonych nie posiadali się ze zdumienia. Po raz pierwszy w historii urzędujący prezydent ogłosił zamiar ustąpienia… » więcej 2011-08-08, godz. 17:34 Garbus, czyli "samochód ludowy" 5 sierpnia 1955 roku w zakładach w Wolfsburgu wyprodukowano milionowy egzemplarzy Volkswagena Garbusa. Biorąc pod uwagę, że na świecie wyprodukowano łącznie… » więcej 2011-08-08, godz. 17:32 "Teraz stałem się Śmiercią, niszczycielem światów" 4 sierpnia 1945 roku zapadła decyzja, która zmieniła nasz świat. Nie ma w tym ani krzty przesady, mówimy bowiem o decyzji, która rozpaliła na długie lata… » więcej 2011-08-08, godz. 17:30 Amerykanie górą w wyścigu zbrojeń 3 sierpnia 1958 zakończył się kolejny pasjonujący epizod w historii technologicznego wyścigu zbrojeń, rozgrywanego po II wojnie światowej pomiędzy mocarstwami… » więcej 2011-08-02, godz. 13:02 Śmiertelnie niebezpieczny Dywizjon 303 2 sierpnia 1940 roku ukazał się rozkaz dzienny powołujący do życia najsłynniejszą polska jednostkę lotniczą, czyli sławny Dywizjon 303. Dziś wydaje… » więcej 2011-08-02, godz. 12:53 Pamięć i legenda zrywu pozostały żywe To temat jednego z naszych największych narodowych sporów trwających od lat. Czy warto było rozpoczynać 1 sierpnia 1944 roku bitwę z wrogiem, nie będąc… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »