Radio Opole » Niezła historia - artykuły
2011-06-28, 10:56 Autor: Radio Opole

Pierwszy i jedyny - Polak w kosmosie

„Zlikwidować niepotrzebne dla PRL wydatki”, i tu cytat :" typu Hermaszewski" - taki zapis znalazł się na liście postulatów, wysuniętych przez protestujących związkowców w Szczecinie, w sierpniu 1980 roku.

Problem pierwszego lotu Polaka w kosmos został w nim przedstawiony w bardzo stonowany sposób. Choć na co dzień królowały powiedzenia typu: „Nie ma mięsa, nie ma gnata, a Polak w kosmosie lata”. 27.06.1978 roku na pokładzie Sojuza 30 znalazł się 37-letni pilot wojskowy, major Mirosław Hermaszewski, który trafił jako 98. na listę kosmonautów. A Polska stała się czwartym krajem – po ZSRR, USA i Czechosłowacji – którego obywatel poleciał w kosmos. Propaganda ery „późnego Gierka” nie omieszkała tego podkreślić! Ludzie jednak pytali: czy warto wydawać pieniądze na loty kosmiczne w sytuacji, gdy w sklepach zaczynało brakować podstawowych produktów? Tym bardziej, że właściwie nigdy nie podano dokładnych wyliczeń, ile nas ten lot kosztował. Wiadomo jedynie, że odbył się w ramach międzynarodowego programu Interkosmos, programu, do którego Polska przystąpiła w roku 1967, a który obejmował szeroko zakrojone prace badawcze w wielu dziedzinach, takich jak łączność, medycyna, biologia i fizjologia człowieka, geodezja, fizyka kosmiczna czy astronomia .

Sam Hermaszewski został wyłoniony w drodze selekcji z grona kilkuset polskich pilotów wraz z płk. Zenonem Jankowskim. Na ostatniej prostej przygotowań zdecydowano, że ten ostatni pozostanie dublerem Hermaszewskiego. W czasie 8-dniowej misji Sojusz dokonał 126 okrążeń Ziemi.

Długo później polski kosmonauta wyjawił, że na orbitę zabrał ze sobą dwa bagaże: oficjalny i nieoficjalny. Taki był bowiem zwyczaj, że z kosmonautami w oficjalnym bagażu latały min. portrety ich przywódców. Z Niemcem poleciał więc Honecker, z Czechem Husak, z Hermaszewskim Gierek. A z nimi wszystkimi, na dokładkę jeszcze i Breżniew. Na szczęście w prywatnym bagażu było miejsce na zdjęcia najbliższych…

Warto też wspomnieć, że oprócz Hermaszewskiego możemy się chwalić także innym kosmonautą, czyli obywatelem USA Jamesem Pawelczykiem, który z kolei chwali się polskim pochodzeniem. Choć trzeba tu podkreślić, że czyni to wyłącznie po angielsku, gdyż mowy przodków nie zna…

Gdy zapytano Hermaszewskiego w jednym z wywiadów, czy warto było angażować kraj i siebie w tę kosmiczna przygodę, odrzekł, że zdecydowanie warto, bo płaci się za spełnienie marzeń. Ale też i za inną perspektywę patrzenia na Ziemię, która z kosmosu wydaje się tak niewielka i tak niepowtarzalna. I można chyba po takich słowach wyrazić jedynie żal, że przedstawiciele naszego gatunku muszą polecieć w kosmos , by to dostrzec…

Posłuchaj felietonu:

Ireneusz Prochera (oprac. Małgorzata Lis-Skupińska)

Niezła historia - artykuły

2011-07-15, godz. 14:12 Bastylia była zapalnikiem… Z jednej strony: zburzenie znienawidzonej Bastylii, deklaracja praw człowieka i obywatela, wolność, równość, braterstwo, z drugiej: ścięcie króla, Komitet… » więcej 2011-07-15, godz. 14:08 Balony nad komunistyczną Polską Gdy dziś mówimy o „żelaznej kurtynie”, traktujemy ją w kategoriach pewnej umowności. Tymczasem trzeba też na nią patrzeć jak najbardziej dosłownie… » więcej 2011-07-15, godz. 13:57 Władze sanacyjne nie miały powodu do dumy W zależności od poglądów politycznych oceniającego był albo obozem odosobnienia, albo obozem koncentracyjny. Już w czasie jego działania powstała czarna… » więcej 2011-07-12, godz. 10:21 „Przegrałem ten mecz, zanim się zaczął…” Szachy od zawsze uchodziły za grę królów, która uczyła przede wszystkim toczenia wojen otwartych i tych skrytych, w których o zwycięstwie decyduje najczęściej… » więcej 2011-07-08, godz. 12:18 Latający talerz przechwycony 8 lipca 1947 roku lokalna gazeta Roswell Daily Record opublikowała artykuł opatrzony pisanym wielkimi literami tytułem „Personel bazy lotniczej przechwytuje… » więcej 2011-07-08, godz. 12:11 Kto pamięta „stilonki”? Na pozór to fakt bez większego znaczenia, jeśli oczywiście nie było się mieszkańcem Gorzowa Wielkopolskiego, albo pracownikiem zakładu. Gdy jednak przyjrzymy… » więcej 2011-07-06, godz. 11:40 Tajemnice tablic rejestracyjnych Są niczym dowód osobisty dla samochodu, bez nich nie da się już w zgodzie z prawem poruszać po drogach. Okazuje się, o czym niewielu wie, że towarzyszą… » więcej 2011-07-06, godz. 10:21 Powódź zaczęła się niewinnie… W kolejnych latach przyszło nam się jeszcze nieraz zmierzyć ze skutkami niszczącego działania wezbranych wód, jednak za każdym razem niejako punktem odniesienia… » więcej 2011-07-05, godz. 10:36 Najwyższa kolej na świecie Gdy rozpoczynała się jej budowa, mówiono wyłącznie o politycznych powodach powstania, dziś nikt nie ma już wątpliwości, że to także świetny interes… » więcej 2011-07-05, godz. 10:30 Asteroida wielkości ciężarówki Na początku tygodnia podano dramatyczną informację: w stronę Ziemi zmierza asteroida wielkości ciężarówki. Od razu zaczęto więc przypominać to, co zdarzyło… » więcej
2345678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »