Fragment wypowiedzi dostępny na: https://wideo.pap.pl/videos/75077/

Marian Banaś powiedział w Studiu PAP, że w wyniku kontroli budżetowej, czyli analizy wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2023 r., NIK złożyła pięć zawiadomień do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa.

"Te zawiadomienia dotyczące kontroli budżetowej są po kontroli Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, IPN, Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz biura Rzecznika Praw Dziecka" - powiedział Banaś.

"W przypadku ministerstwa rodziny mamy do czynienia z niegospodarnością. Chodziło głównie o 800 plus i promocję decyzji, jeśli chodzi o zmianę kwot finansowania rodzin z 500 na 800 zł. To było z urzędu (podwyższenie świadczenia, PAP), więc nie było potrzeby robienia reklamy, która miała miejsce, zwłaszcza w okresie wyborczym. Nasi kontrolerzy uznali, że mamy do czynienia z poważną sprawą dotyczącą niegospodarności ze środków publicznych" - powiedział prezes NIK.

Banaś podał, że każde z pięciu zawiadomień skierowanych do prokuratury dotyczy niegospodarności w związku z wydatkowaniem środków z budżetu państwa. "Prokuratura podejmie decyzje odnośnie naszych zawiadomień. Mówimy o tysiącach i milionach złotych. To są kwoty poważne" - dodał.

Prezes NIK został też zapytany o doniesienia wtorkowej „Rzeczpospolitej”. Gazeta - powołując się na raport NIK - twierdzi, że były wiceszef MSZ, obecnie poseł PiS Paweł Jabłoński wskazał zwycięzców konkursu "Pomoc humanitarna 2023", lekceważąc rekomendacje komisji. Jabłoński miał wybrać trzy projekty z listy dziesięciu zarekomendowanych przez komisję konkursową oraz wskazać - z własnej inicjatywy - dodatkowe siedem, którym przyznał dotacje o łącznej kwocie 7,2 mln zł.

Jabłoński zapewnił we wtorek, że wszystkie dotacje zostały przyznane zgodnie z regulaminem konkursu, a doniesienia o nieprawidłowościach są wymierzonym w niego atakiem politycznym.

„Gdyby tak było, nie byłoby naszego zawiadomienia” – odpowiedział Banaś. Dodał, że wątek jest szerszy.

Fragment wypowiedzi dostępny na: https://wideo.pap.pl/videos/75076/

W analizie wykonania budżetu państwa za 2023 r. podano, że nieprawidłowości zidentyfikowane przez Najwyższą Izbę Kontroli dotyczą m.in. poniesienia wydatków w Biurze Rzecznika Praw Dziecka w łącznej wysokości 640 tys. zł na działania wykraczające poza zadania określone w ustawie o Rzeczniku Praw Dziecka i bez zachowania zasad celowości i oszczędności.

Izba kwestionuje też m.in. wydatki w Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w wysokości 7,7 mln zł na najem pomieszczeń (wraz z kosztami eksploatacyjnymi i za media) z przeznaczeniem na funkcjonowanie Centralnego Przystanku Historia, gdyż w okresie od maja do grudnia 2023 r. nie były one wykorzystywane do bieżącej działalności edukacyjnej, wystawienniczej lub wydawniczej.

Izba w wyniku kontroli stwierdziła też nieprawidłowości w wydatkach na działania informacyjno-promocyjne dotyczące podwyższenia od stycznia 2024 r. świadczenia 500 plus.

W analizie wykonania budżetu czytamy, że "dysponent części Rodzina, wnioskując o przyznanie środków z rezerwy ogólnej w kwocie 10 mln zł na działania informacyjno-promocyjne dotyczące podwyższenia od stycznia 2024 r. świadczenia wychowawczego, nie przygotował żadnego planu działań, jak również nie oszacował wysokości środków niezbędnych do ich realizacji". "Poniesione wydatki w kwocie 9,6 mln zł, głównie na organizację 95 pikników 800 plus, Izba uznała za niecelowe i niegospodarne" - wskazano.

Podważono też wydatki ZUS w wysokości 1,6 mln zł na promocję podwyższenia świadczenia w mediach, a także koszty w wysokości 377,5 tys. zł na ulotki promocyjne wysłane do osób, których objęła waloryzacja oraz wypłata tzw. 13. i 14. emerytury. "Treść ulotki zawierała elementy stanowiące promocję polityki i osiągnięć rządu, co wykraczało poza działanie popularyzacji wiedzy o ubezpieczeniach społecznych" - napisano w raporcie pokontrolnym.

Wśród nieprawidłowości stwierdzonych podczas kontroli planowania i wykonania budżetu państwa w 2023 r. Izba wymieniła też udzielenie przez wiceministra spraw zagranicznych siedmiu dotacji celowych wnioskodawcom, których oferty nie zostały zarekomendowane przez komisję konkursową w konkursie "Pomoc humanitarna 2023".

Cała rozmowa dostępna pod adresem: https://www.pap.pl/aktualnosci/gosciem-wydania-specjalnego-studia-pap-o-godz-1300-bedzie-marian-banas-prezes-nik oraz https://wideo.pap.pl/videos/75078/ (PAP)

Rozmawiał Adrian Kowarzyk

amk/ kmz/ itm/ jpn/ mow/