Powiedziała, że zbliżają się dwie ważne rocznice, o których warto przypominać w Niemczech, a szczególnie w Berlinie - mieście, z którego rozchodziły się zbrodnie nazistowskich Niemiec, a które dzisiaj jest miastem partnerskim Warszawy.

1 sierpnia Dom Polsko-Niemiecki zainicjował upamiętnienie 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego przed Czerwonym Ratuszem, czyli Ratuszem Landu Berlin.

"Pierwszy raz w historii miasta z okazji 1 sierpnia przed ratuszem zostanie powieszona flaga polska. Przemawiać będą senator ds. kultury i spraw społecznych Joe Chialo, dr Andrea Riedle, dyrektorka fundacji Topografii Terroru oraz ja, jako historyczka i przedstawicielka Domu Polsko-Niemieckiego" - podkreśliła Wierzcholska.

Będą czytane wiersze Anny Świrszczyńskiej w nowym tłumaczeniu Petera Olivera Loewa. Niebawem ukaże się tomik z przekładami utworów Świrszczyńskiej współfinansowany przez Dom Polsko-Niemiecki.

"O godzinie 17 przed Czerwonym Ratuszem usłyszymy sygnał, który pozwoli nam się połączyć z Warszawą. Dom Polsko-Niemiecki przygotował też małą obwoźną wystawę, która przez 63 dni będzie pokazywana w różnych miejscach Berlina" - poinformowała Wierzcholska.

Dom Polsko-Niemiecki wraz z Niemieckim Instytutem do Spraw Polskich w Darmstadt zainicjował projekt #63Tage (63dni).

"Jest to klamra szeregu wydarzeń w Berlinie, takich jak odczyty, wystawy, dyskusje, rozmowa ze świadkiem historii, robienie murali w topografii miasta przez polską i niemiecką młodzież, podróże do Warszawy przygotowane przez nasze instytucje partnerskie takie jak Instytut Polski w Berlinie, Towarzystwo Polsko-Niemieckie, Topografia Terroru i wielu innych" - zauważyła Wierzcholska.

"Również w przestrzeni Berlina będą rozwieszone plakaty z wierszami Anny Świrszczyńskiej w niemieckim tłumaczeniu, będą one też widoczne na ekranach w metrze Berlińskim" - dodała.

Natomiast 1 września zostanie odsłonięta tablica informacyjna, ufundowana przez Dom Polsko-Niemiecki, dotycząca napaści Niemiec na Polskę w 1939 roku i początku II wojny światowej. Tablica zostanie odsłonięta w miejscu dawnej Opery Krolla. Przemawiać będą między innymi ministra spraw zagranicznych Annalena Baerbock oraz ministra do spraw kultury Claudia Roth.

"W maju tego roku nasz zespół przedłożył koncepcję przyszłego Domu Polsko-Niemieckiego. Gabinet tę koncepcję zaakceptował w czerwcu tego roku, była ona również przedmiotem rozmów podczas polsko-niemieckich konsultacji międzyrządowych 2 lipca. Na jesieni bieżącego roku Bundestag ma zająć się tą koncepcją" - przypomniała Agnieszka Wierzcholska zapytana przez PAP, jak zaawansowane są prace nad powstaniem w Berlinie miejsca uczczenia pamięci ofiar niemieckiej okupacji Polski w czasie II wojny światowej - Domu Polsko-Niemieckiego.

"W dalszym ciągu, mimo naszych usilnych starań, nie mamy lokalizacji w centrum Berlina, w której mógłby powstać Dom Polsko-Niemiecki" - przyznała Wierzcholska. "Prowadzone są rozmowy na szczeblu politycznym między ministerstwem ds. kultury, landem Berlin oraz dzielnicami miasta. Aby rozpocząć konkretną pracę nad budową muszą być spełnione dwa warunki: musimy mieć miejsce oraz przyznany budżet. Obie decyzje zapadną, mam nadzieję, w niedalekiej przyszłości" - dodała.

"Potem jak najszybciej rozpiszemy konkurs architektoniczno-artystyczny na pomnik oraz budynek, ponieważ trzy filary Domu Polsko-Niemieckiego, Pamięć – Spotkanie – Zrozumienie, czyli pomnik, wystawy historyczne i program edukacyjny, tworzą jedność. Planujemy, że pomnik zostanie odsłonięty jak najszybciej, przed końcem budowy budynku" - oświadczyła przedstawicielka Domu Polsko-Niemieckiego.

"Naszą działalność edukacyjno-historyczno-upamiętniającą zaczynamy już teraz w przestrzeni Berlina – to właśnie jest koncepcja +Domu bez miejsca+. Staramy się, aby Dom Polsko-Niemiecki powstał jak najszybciej, ale nie będziemy czekać na gotowy budynek, żeby działać. Wydarzenia upamiętniające 1 sierpnia i 1 września są tego przykładami. Na jesień i zimę planujemy dalsze wydarzenia" - podkreśliła Wierzcholska.

Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. 1 sierpnia 1944 roku do walki w stolicy przystąpiło ok. 40-50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni, trwało ponad dwa miesiące. W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wynosiły ok. 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono z miasta, które po Powstaniu zostało niemal całkowicie spalone i zburzone.

Z Berlina Berenika Lemańczyk (PAP)

bml/ ap/ lm/