W 1892 r. wykonano nowy wyciąg szybu Bartosz (wtedy Beniamin). Wykorzystano w nim maszynę parową o mocy 1000 koni mechanicznych, wprawiającą w ruch dwa bębny linowe o średnicy siedmiu metrów. Dzięki niej wyciąg z górnikami poruszał się z prędkością sześciu metrów na sekundę, a z urobkiem z prędkością dwunastu metrów na sekundę.

Maszynę unieruchomiono w 1996 r. Trzy lata przed zakończeniem wydobycia w kopalni Katowice (dawniej Ferdynand). Była to najdłużej eksploatowana maszyna parowa w górnictwie na terenie Polski.

„Nasza dwucylindrowa maszyna parowa, znajdująca się we wnętrzu niedostępnego na co dzień zespołu maszynowni szybu Bartosz, jest jednym z najcenniejszych eksponatów, które opowiadają historię dawnej kopalni” – przekazała Marzena Paluch-Chmurawa z działu marketingu Muzeum Śląskiego.

W 2015 r. Muzeum Śląskie przeniesiono do nowej siedziby na terenie kopalni Katowice. Wówczas zwiedzający mogli zobaczyć m.in. maszynownię szybu Bartosz. Zamknięto ją w 2020 r. w czasie pandemii COVID-19.

„Od tego momentu czeka na przeprowadzenie kapitalnego remontu. Jest to budynek objęty ochroną konserwatorską, więc prace koncepcyjne – ze względu na opracowywane projekty, uzgodnienia z konserwatorem zabytków oraz wysiłki w kierunku pozyskania dofinansowania projektu – są nadal w trakcie realizacji” – poinformowała Paluch-Chmurawa.

W związku z toczącym się remontem i zamknięciem wieży szybu Warszawa II, w maszynowni szybu Bartosz przeprowadzono prace zabezpieczające, aby ponownie udostępnić ją turystom. Otwarcie zaplanowano na 10 sierpnia 2024 r (sobota).

Szyb Bartosz będzie można zwiedzać indywidualnie lub z przewodnikiem we wtorki oraz weekendy. Specjalne oprowadzanie „Byzuch u Ferdynanda, czyli industrialny spacer po Muzeum Śląskiem” zaplanowano w soboty i niedziele o godz. 11.30 oraz w czwartki o godz. 17.30.

Muzeum Śląskie ma w planach rewitalizację szybu Bartosz, aby np. móc udostępnić go osobom poruszającym się na wózkach. Wstępne plany zakładają, że może to nastąpić około 2029 r.(PAP)

pato/ dki/