24-stronicowe "Porozumienie o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwie pomiędzy RP a Ukrainą" zostało podpisane w poniedziałek w Warszawie przez premiera Donalda Tuska oraz prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego. Oprócz współpracy militarnej dotyczy też m.in. kwestii politycznych i społecznych.

Polska potwierdziła w tym dokumencie, że Ukraina "przynależy do rodziny europejskiej oraz że jej przyszłość leży w UE". Jak stwierdzono, nasz kraj jest gotów wspierać Ukrainę na drodze do członkostwa we Wspólnocie oraz "dzielić się z nią doświadczeniami i know-how, z naciskiem na praktyczny wymiar procesu". "Polska będzie aktywnie wspierać szybką integrację Ukrainy, stosownie do postępów ukraińskich w spełnianiu norm unijnych" - czytamy.

W podobnym tonie odniesiono się do przyszłego uczestnictwa Ukrainy w NATO. Przy czym zaznaczono, że "wszelkie formy dwustronnych zobowiązań lub gwarancji bezpieczeństwa udzielanych Ukrainie przez jej partnerów nie mogą stanowić alternatywy dla jej pełnego członkostwa".

W zawartym porozumieniu Polska zobowiązała się do podejmowania "zdecydowanych działań" w celu "podtrzymania presji sankcyjnej na Rosję i zwalczania wszelkich form obchodzenia sankcji" - "tak długo jak trwa rosyjska agresja i dopóki integralność terytorialna Ukrainy nie zostanie przywrócona".

"Polska i Ukraina mają też podjąć działania w celu pociągnięcia do odpowiedzialności osób odpowiedzialnych za zbrodnie wojenne i inne zbrodnie międzynarodowe popełnione w trakcie agresji przeciwko Ukrainie" - czytamy. Nasz kraj ma m.in. wspierać Ukrainę w staraniach o natychmiastowe uwolnienie i powrót wszystkich "bezprawnie zatrzymanych, przymusowo wysiedlonych i nielegalnie deportowanych" osób, przede wszystkim ukraińskich dzieci, oraz włączyć się w międzynarodowe działania w celu pociągnięcia do odpowiedzialności osób odpowiedzialnych za ten proceder.

Polska i Ukraina stoją też na stanowisku, że Rosja musi ponieść "odpowiedzialność prawną" obejmującą wypłatę reparacji za bezprawne w świetle prawa międzynarodowego akty "w Ukrainie lub przeciwko niej", co przyczyni się do powstrzymania przyszłych ataków i wsparcia odbudowy tego kraju. Państwa uznały również, że ani Ukraina, ani cała Europa nie będą bezpieczne, dopóki "nie zostanie przywrócony sprawiedliwy pokój zapewniający poszanowanie praw Ukrainy zgodnie z prawem międzynarodowym".

"Dziś (...) Ukraina walczy o swoje przetrwanie, ale cieszę się, że w nawet tak trudnych chwilach znaleźliście tę gotowość do poważnej rozmowy o tym, co było kiedyś trudne w naszej przeszłości" - mówił premier Donald Tusk na poniedziałkowej konferencji prasowej, odnosząc się - choć nie wprost - do historycznych kwestii, które często dzieliły Polskę i Ukrainę.

"Te sygnały, które otrzymujemy od was, dają powód do optymizmu - że kiedy najtrudniejsze chwile będą za wami, spokojnie wrócimy, usiądziemy przy stole i będziemy rozmawiali także o tym wszystkim (...), co musi nas przestać dzielić, jeśli w ogóle jeszcze coś takiego jest" - dodał.

W podpisanej w poniedziałek umowie Polska i Ukraina zobowiązały się do współpracy nad opracowaniem "wspólnych narzędzi badań historycznych" oraz "wytycznych programowych dotyczących podręczników w zakresie historii stosunków między obydwoma Państwami i Narodami", "w szczególności w oparciu o polsko-ukraińskie braterstwo broni w wojnie z bolszewicką Rosją w 1920 r.".

"Uczestnicy (strony umowy - PAP) postanawiają wzmocnić współpracę w prowadzeniu poszukiwań, ekshumacji oraz innych działań służących godnemu pochówkowi ofiar konfliktów, represji i zbrodni popełnionych na terytoriach Polski i Ukrainy, a także w odniesieniu do wniosków kierowanych do właściwych organów obu Stron o przeprowadzenie takich prac" - głosi porozumienie.(PAP)

sno/ par/ wus/