Borrell, który współprzewodniczył szczytowi w stolicy Katalonii, opowiedział się za koniecznością "przerwania cyklu przemocy" na Bliskim Wschodzie. Dodał, że "z przerażeniem" dowiedział się o zamiarze izraelskiego rządu, aby przeznaczyć w czasie wojny nowe fundusze na budowę większej ilości nielegalnych osiedli.

"To nie jest samoobrona i to nie uczyni Izraela bezpieczniejszym - stwierdził. - Osiedla są poważnym naruszeniem międzynarodowego prawa humanitarnego i stanowią największy problem bezpieczeństwa Izraela".

Szacuje się, że ponad 700 tys. Izraelczyków mieszka w nielegalnych osiedlach na Zachodnim Brzegu i we Wschodniej Jerozolimie, którą Izrael zajął w czasie wojny sześciodniowej w 1967 r.

Szef europejskiej dyplomacji podkreślił, że Izrael musi respektować prawo międzynarodowe i prawo humanitarne, gdyż "naród palestyński nie może płacić za działania Hamasu". "To obowiązek prawny, nie tylko moralny" - powiedział.

Borrell wskazał, że ataki Hamasu na południowy Izrael doprowadziły do bezprecedensowego kryzysu humanitarnego, a większość światowej opinii publicznej jest za przedłużeniem i kontynuowaniem zawieszenia broni w celu uniknięcia jeszcze większej ilości ofiar.

"To, co dzieje się teraz, to moralne bankructwo społeczności międzynarodowej. Zrobiliśmy niewiele albo nic, aby rozwiązanie w postaci dwóch państw stało się rzeczywistością" - ocenił.

Borrell tłumaczył, że poniedziałkowy szczyt Unii dla Śródziemnomorza nie jest "spiskiem przeciwko rządowi Izraela".

Tel Awiw odwołał swój udział w spotkaniu, zarzucając organizatorom zmianę pierwotnego porządku obrad i skupienie się na konflikcie izraelsko-palestyńskim.

"Nadszedł idealny czas na wypracowanie dwupaństwowego rozwiązania konfliktu, co UE popiera od dziesięcioleci" - powiedział z kolei minister spraw zagranicznych Hiszpanii Jose Manuel Albares. Musimy zjednoczyć nasze głosy i dłużej nie zwlekać z utworzeniem państwa palestyńskiego obok Izraela, które - przy wsparciu całej społeczności międzynarodowej - przyczyni się do zagwarantowania pokoju i bezpieczeństwa w regionie - dodał.

Albares opowiedział się też za przedłużeniem zawieszenia broni w regionie, aby do Strefy Gazy mogła dotrzeć pomoc humanitarna i złagodzić nieznośne cierpienie ludności.

"Śmierć dziesiątków tysięcy niewinnych Palestyńczyków w Gazie jako odpowiedź na atak terrorystyczny jest nie do przyjęcia" - stwierdził.

Minister spraw zagranicznych Autonomii Palestyńskiej Riyad al Maliki podziękował rządowi Hiszpanii za wsparcie. "Musimy skończyć z liczeniem zwłok i chronić życie niewinnych ludzi" - powiedział.

Unia dla Śródziemnomorza jest regionalną organizacją, do której należą 43 państwa - 27 Unii Europejskiej oraz 16 śródziemnomorskich, w tym Autonomia Palestyńska.

Polskę reprezentował na szczycie w Barcelonie wiceminister SZ Wojciech Gerwel z delegacją, której towarzyszyła ambasador RP w Madrycie Anna Sroka oraz konsul generalna w Barcelonie Ilona Kałdońska - poinformowała PAP ambasada RP w Madrycie.

Z Saragossy Grażyna Opińska (PAP)

opi/ adj/