Radio Opole » Kraj i świat
2023-08-20, 07:10 Autor: PAP

20 sierpnia w Warszawie odbędą się obchody 79. rocznicy zdobycia PAST-y przez powstańców

20 sierpnia w Warszawie na ul. Zielnej 39 odbędą się uroczystości upamiętniające 79. rocznicę zdobycia przez żołnierzy Batalionu AK "Kiliński" obsadzonego przez Niemców budynku PAST-y. Był to jeden z największych sukcesów Powstania Warszawskiego.

Obchody rozpoczną się o godz. 10.00 złożeniem kwiatów budynkiem "małej PAST-y" przy ul. Pięknej 19. Godzinę później w kościele Wszystkich Świętych zostanie odprawiona msza święta w intencji płk. Henryka Roycewicza "Leliwy", dowódcy Batalionu AK "Kiliński" i jego żołnierzy.


O 12.15 odbędą się uroczystości przed tablicą upamiętniającą powstańców warszawskich poległych w zdobyciu budynku PAST-y przy ul. Zielnej 39.


Organizatorami obchodów jest Światowy Związek Żołnierzy AK i Ogólnokrajowe Środowisko Żołnierzy Armii Krajowej Batalionu "Kiliński". Honorowy patronat nad wydarzeniem objął prezydent m.st. Warszawy.


Siedzibę Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej (PAST) przy ul. Zielnej 39 w Warszawie zbudowano w latach 1906-1908 według projektu Bronisława Brochwicz-Rogoyskiego. Była pierwszym w Warszawie budynkiem z żelbetonu. Do momentu oddania do użytku w 1934 r. wysokościowca Prudential przy placu Napoleona (obecnie plac Powstańców Warszawy) również najwyższym budynkiem stolicy – mierzyła 51,5 m.


Na początku niemieckiej okupacji w budynku PAST-y okupanci zorganizowali centralę łączności Wehrmachtu. W budynku zainstalowano specjalną linię telefoniczną Warszawa-Berlin i łączono bezpośrednio rozmowy z dowództwem na froncie wschodnim.


W sierpniu 1944 r. załoga niemiecka w gmachu PAST-y składała się ze 157 żołnierzy i funkcjonariuszy SS-Postschutz (straż pocztowa). Pierwsze próby zdobycia budynku zakończyły się fiaskiem i stratami wśród atakujących powstańców. Wysokość budynku i masywna konstrukcja utrudniały zdobycie obiektu. Z wysokich pięter Niemcy ostrzeliwali z broni maszynowej całe Śródmieście. Dowódca Batalionu AK "Kiliński" rtm. Henryk Roycewicz "Leliwa" zdecydował, że 20 sierpnia w nocy rozpocznie się decydujący szturm na obiekt.


Atak rozpoczął się o godzinie 2.30 zdetonowaniem ładunku wybuchowego na trzecim piętrze. Nad rumowiskiem przerzucono kładkę, po której do budynku wdarło się kilkunastu powstańców z miotaczem ognia. Pierwszy szturm się nie powiódł. Ponownie zaatakowano z tyłu budynku, od strony ul. Bagno. Przełomem okazało się podpalenie budynku, do czego powstańcy wykorzystali motorową pompę strażacką na pierwszym piętrze domu naprzeciwko PAST-y.


Powstańcy zdobyli gmach ok. godz. 15.00. W walce poległo co najmniej 17 powstańców, 10 odniosło rany. Straty niemieckie szacuje się na 36 zabitych. Do niewoli trafiło 121 Niemców.


Budynek PAST-y to dziś serce powstańczej tradycji. Przy wejściu jest 17 tablic nawiązujących do wydarzeń z II wojny światowej. W 2003 r. na budynku zamontowano upamiętniający Powstanie Warszawskie znak Polski Walczącej.(PAP)


Autor: Maciej Replewicz


mr/ joz/


Kraj i świat

2024-06-20, godz. 20:40 Chiny/ Po interwencji władz Apple usuwa aplikację Radio France ze swojego sklepu Po interwencji chińskich władz firma Apple usuwa ze swojego sklepu aplikacje publicznego francuskiego nadawcy. Apple wyjaśnia, że Chińska Administracja Cyberprzestrzeni… » więcej 2024-06-20, godz. 20:40 Prezes IWP: nowela ustawy o prawie autorskim pozostawia wyjątki pozwalające uniknąć płacenia wydawcom Projekt noweli ustawy o prawie autorskim zawiera zapisy pozostawiające wiele niejasności interpretacyjnych i wyjątków, pozwalających uniknąć płacenia wydawcom… » więcej 2024-06-20, godz. 20:40 Premier Tusk pożegnał słynnego amerykańskiego aktora Donalda Sutherlanda R.I.P. Donald Sutherland - the best of all Donalds - napisał na platformie X premier Donald Tusk, żegnając zmarłego w czwartek, słynnego amerykańskiego aktora… » więcej 2024-06-20, godz. 20:40 W. Brytania/ Stonehenge nie został trwale uszkodzony przez grupę Just Stop Oil Kamienny krąg Stonehenge nie został trwale uszkodzony wskutek ataku aktywistów z organizacji Just Stop Oil - poinformował w czwartek Nick Merriman, dyrektor… » więcej 2024-06-20, godz. 20:30 Warmińsko-mazurskie/ Balon z Rosji przeleciał nad Polską (aktl.) Przez 4,5 godziny balon z obwodu królewieckiego przebywał nad terytorium Polski. Nie stanowił zagrożenia dla mieszkańców; aby uniknąć negatywnych skutków… » więcej 2024-06-20, godz. 20:30 ME w pływaniu - złoto Rzeszutka, pięć polskich medali w czwartek (opis) Andrzej Rzeszutek został w Belgradzie mistrzem Europy w skokach do wody z trampoliny 1-metrowej. W konkurencjach pływackich biało-czerwoni wywalczyli w czwartek… » więcej 2024-06-20, godz. 20:30 ME 2024 - Dania - Anglia 1:1 (opis) Grupa C: Dania - Anglia 1:1 (1:1). Bramki: 0:1 Harry Kane (18), 1:1 Morten Hjulmand (34). Żółta kartka - Dania: Jannik Vestergaard, Joakim Maehle, Christian… » więcej 2024-06-20, godz. 20:20 Zachodniopomorskie/ System ostrzegania przed burzami i ulewami, żeby wakacje były bezpieczne Specjalne alerty RCB wysyłane do miejsc pobytu dużych grup dzieci i młodzieży podniosą bezpieczeństwo wypoczynku - zapowiedział wojewoda zachodniopomorski… » więcej 2024-06-20, godz. 20:20 ME w szermierce - historyczne złoto hiszpańskiej szablistki Hiszpanka Celia Perez Cuenca w szabli i Francuz Luidgi Midelton w szpadzie zdobyli w Bazylei złote medale szermierczych mistrzostw Europy. Brąz wywalczyła Zuzanna… » więcej 2024-06-20, godz. 20:20 USA/ Zmarł słynny aktor Donald Sutherland W wieku 88 lat zmarł w czwartek Donald Sutherland, wybitny amerykański aktor pochodzenia kanadyjskiego, który zagrał m.in. w 'Parszywej dwunastce', 'M.A.S.H'… » więcej
45678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »