Wraz z utworzeniem organu ds. etyki po raz pierwszy mają pojawić się wspólne standardy etycznego postępowania w instytucjach UE oraz formalny mechanizm koordynacji i wymiany poglądów na temat wymogów etycznych między instytucjami. Dzięki tym zmianom politycy UE mają podlegać wspólnym, jasnym, przejrzystym i zrozumiałym standardom.

Normy będą dotyczyć kilku dziedzin, w tym przyjmowania upominków czy podróży oferowanych przez osoby trzecie. Mają zostać wprowadzone środki dotyczące przejrzystości, w szczególności w przypadku spotkań z przedstawicielami grup interesu. Standardy zostaną rozszerzone o np. dostęp do pomieszczeń instytucji. Nowe reguły mają też dotyczyć oświadczeń majątkowych określając kategorie, a także procedury stosowane przy sprawdzaniu tych oświadczeń.

Każda instytucja będzie musiała upublicznić, w jaki sposób stosuje standardy. Podczas gdy traktaty określają ogólne zasady i zasady postępowania, większość instytucji wyszczególniła je we własnych regulaminach lub kodeksach postępowania. Doprowadziło to do fragmentacji ram etycznych instytucji.

"Chociaż pewne różnice można wytłumaczyć różnymi rolami każdej instytucji i różnymi zagrożeniami nieodłącznie związanymi z różnymi obowiązkami, stało się jasne, że potrzebna jest wspólna kultura etyczna, oparta na wspólnych wysokich standardach i współpracy między instytucjami. Po przyjęciu organ ds. etyki wypełni tę lukę, zapewniając wspólne i jasne standardy etyczne dla instytucji UE" - podała KE.

Nowy organ będzie miał trzy główne zadania: opracowanie wspólnych standardów, wymiana poglądów na temat wewnętrznych zasad każdej instytucji, promowanie wspólnej kultury etycznej wszystkich członków instytucji UE.

Nowy organ ds. etyki nie będzie zajmował się indywidualnymi dochodzeniami, nie będzie ingerował ani w żaden sposób ograniczał dochodzeń prowadzonych przez istniejące organy o ugruntowanej pozycji. Na mocy traktatów odpowiedzialność za to ponosi Prokuratura Europejska (EPPO) oraz krajowe organy policyjne i sądowe w sprawach karnych, naruszających interesy finansowe Unii.

Za nieprawidłowości i naruszenia obowiązków służbowych odpowiada Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF), Rzecznik Praw Obywatelskich za przypadki niewłaściwego administrowania oraz każda instytucja, jeśli chodzi o naruszenie jej odpowiednich przepisów.

Komisja zaprosi wszystkie instytucje i organy doradcze na spotkanie w dniu 3 lipca w Brukseli w celu rozpoczęcia międzyinstytucjonalnych negocjacji.

Wniosek zostanie odpowiednio przekazany Parlamentowi Europejskiemu, Radzie Europejskiej, Radzie, Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Europejskiemu Bankowi Centralnemu, Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu, Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów.

Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)

luo/ zm/