Radio Opole » Kraj i świat
2023-06-06, 16:00 Autor: PAP

81 lat temu NKWD zniszczyło zaporę Dnieprzańskiej Elektrowni Wodnej

18 sierpnia 1941 r. NKWD wysadziło tamę Dnieprzańskiej Elektrowni Wodnej (DniproHES) w Zaporożu. Wybuch spowodował wyrwę w zaporze o długości ok. 150 m. i wysokości ponad 20 m. Fala powodziowa miała kilkadziesiąt metrów wysokości. Historycy szacują w powodzi zginęło co najmniej 20 tys. cywilów.

22 czerwca 1941 r. niemiecki Wehrmacht zaatakował terytorium swojego sojusznika - ZSRS. Sowiecki dyktator Józef Stalin wydał rozkaz by, podczas odwrotu stosować taktykę spalonej ziemi - niszczyć zabudowania i infrastrukturę. "Nie zostawiać wrogowi ani jednego parowozu, ani jednego wagonu, nie zostawiać przeciwnikowi ani kilograma chleba, ani litra paliwa" - polecił latem 1941 r.


Jednym z największych zniszczonych wówczas obiektów była Dnieprzańska Elektrownia Wodna (DniproHES) w Zaporożu powstała w latach 1927-32. Zbiornik wodny miał 420 km kw. powierzchni. Był to największy obiekt tego typu w Europie.


18 sierpnia 1941 r. jednostki pancerne i zmotoryzowane wchodzące w skład Heeresgruppe Süd (Grupy Armii "Południe") feldmarszałka von Rundstedta zbliżyły się do przeprawy na Dnieprze. Tego dnia, ok. godz. 20, na podstawie rozkazu Stalina, saperzy 157. pułku sowieckich wojsk wewnętrznych NKWD zdetonowali 20 ton materiałów wybuchowych. Wybuch spowodował wyrwę w zaporze o długości ok. 150 m. i wysokości ponad 20 m i zalanie okolicznych terenów. Fala powodziowa miała kilkanaście metrów wysokości.


Według historyków, w powodzi zginęło od 20 do 100 tys. cywilnych mieszkańców regionu zaporoskiego oraz żołnierzy sowieckich znajdujących się w pobliżu Zaporoża. Straty niemieckie wyniosły - wg szacunków - od kilkuset do 1,5 tys. żołnierzy.


W 1942 r. Niemcy odbudowali zaporoską zaporę, lecz wysadzili ją ponownie rok później, gdy cofali się przed oddziałami sowieckimi. Przez lata sowiecka propaganda konsekwentnie utrzymywała, że w sierpniu 1941 r. DniproHES wysadzili Niemcy. Ukraińcy historycy uważają, że wojska niemieckie nie zamierzały wówczas zdobywać Zaporoża, które zajęto dopiero w październiku 1941 r. A obiekt wysadzono głównie ze strachu przed gniewem Stalina.(PAP)


autor: Maciej Replewicz


mr/ pat/


Kraj i świat

2024-06-18, godz. 08:20 Warszawa/ W 2023 roku komunikacja miejska przewiozła prawie 1 miliard pasażerów Według Raportu o stanie miasta w 2023 roku ze stołecznej komunikacji miejskiej skorzystało 955,8 mln osób. To 80 proc. poziomu przewozów z 2019 roku (przed… » więcej 2024-06-18, godz. 08:00 Stoltenberg: Chiny powinny odpowiedzieć za wspieranie Rosji w wojnie przeciw Ukrainie Jeśli nie zmienią swej postawy, Chiny powinny odpowiedzieć za wspieranie wojny Rosji przeciw Ukrainie - oświadczył sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg… » więcej 2024-06-18, godz. 08:00 Literacki piknik Biblioteki Narodowej na Imieniny Jana Kochanowskiego Mecz poetycki, spektakl Teatru Improwizowanego Klancyk, dansing pod gwiazdami, spotkania i warsztaty czekają 29 czerwca w stołecznym Ogrodzie Krasińskich na… » więcej 2024-06-18, godz. 07:40 ME 2024 – w Gruzji pierwszy start w Euro oczekiwany od 30 lat 'Gruzja kocha futbol' - powiedział kapitan drużyny Guram Kaszia, a jego rodacy to potwierdzają. „Wszystkie problemy, których mamy teraz niemało, zeszły… » więcej 2024-06-18, godz. 07:40 W Poznaniu rozpoczyna się Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej rozpoczyna się we wtorek w Poznaniu. Organizowane przez IPN dwudniowe wydarzenie odbywa się pod hasłem „Historia mówi… » więcej 2024-06-18, godz. 07:30 Ekspert: po raz pierwszy w PE niezależny kandydat z Rumunii, wybrali go młodzi ludzie Po raz pierwszy do Parlamentu Europejskiego dostał się naprawdę niezależny polityk, progresywny i „zielony” Nicu Stefanuta - mówi PAP socjolog Remus Stefureac… » więcej 2024-06-18, godz. 07:30 Ukraina/ Dowódca sił powietrznych: ostatniej nocy zniszczyliśmy wszystkie 10 rosyjskich dronów Ukraińska obrona powietrzna zestrzeliła wszystkie 10 dronów Shahed-131/136, którymi wojska rosyjskie zaatakowały Ukrainę ostatniej nocy - poinformował we… » więcej 2024-06-18, godz. 07:20 Bodnar: z kart kredytowych MS opłacane były reklamy i promocja polityków Suwerennej Polski Afera Funduszu Sprawiedliwości pokazuje, że środowisko odpowiedzialne za reformę wymiaru sprawiedliwości dopuszczało się czynów haniebnych; odkryliśmy… » więcej 2024-06-18, godz. 07:20 Warszawa/ Systematycznie przybywa warszawiaków Mimo rocznych wahnięć ludność Warszawy systematycznie wzrasta. W stolicy 30 czerwca 2023 r. mieszkało ponad 1,8 mln osób, co stanowiło ok. 33 proc. ludności… » więcej 2024-06-18, godz. 07:20 Ludowa historia Górnego Śląska. Bez robotników nie byłoby wielkich fortun i pałaców (wywiad) Bez robotników i górników nie byłoby wielkich fortun ani ich pałaców. Niektórzy zapominają, że potrzebna była praca tych bezimiennych mas, żeby nieliczni… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »