W środę Holendrzy wybierali członków 12 rad regionalnych (Provinciale Staten), których kadencja trwa cztery lata. W zależności od liczby mieszkańców rady liczą od 39 do 55 członków. Do kompetencji radnych należy m.in. wybór zarządu prowincji, a także 75 członków Eerste kamer.

Z exit polls wynika, że w skali całego kraju największe poparcie uzyskała partia BBB, zdobywając 19 proc. głosów. Partia powstała na fali rolniczych protestów z 2019 r., a poparcie dla niej wzrosło po ubiegłorocznych protestach rolników przeciw rządowym planom ograniczenia emisji tlenku azotu. Na kolejnym miejscu znalazła się VVD premiera Ruttego z 12,8-procentowym poparciem.

Cztery lata temu w wyborach do senatu zwyciężyło Forum dla Demokracji (FvD) kierowane przez Thierryego Baudeta, zdobywając 14,8 proc. głosów, nieznacznie wyprzedzając liberałów Ruttego, których poparło wówczas 13,3 proc. wyborców. Forum dla Demokracji jest jednym z nielicznych, prorosyjskich ugrupowań w Holandii. Jej lider wychwalał Putina nawet po agresji Rosji na Ukrainę. Z badania Ipsos wynika, że obecnie FvD zdobyło jedynie 3 proc. poparcia.

Prezentowane na żywo w telewizji NPO 1 sondażowe wyniki z poszczególnych regionów praktycznie wszędzie charakteryzowały się tym, że wszystkie ugrupowania, poza BBB, traciły stan posiadania z 2019 r.

W północnej prowincji Overijssel BBB zdobyła prawie jedną trzecią wszystkich oddanych głosów (31,5 proc.). Cztery lata temu zwyciężyła tam chadecka CDA, uzyskując ponad 17 proc. W tym roku chadecy stracili ponad połowę poparcia. „To dla nas szok” – powiedział szef kampanii CDA Derk Boswijk. W Holandii Północnej, gdzie znajduje się Amsterdam, przedwyborcze sondaże dawały zdecydowane zwycięstwo liberałom Ruttego. Według Ipsos tam również wygrała BBB.

Ugrupowania obecnej koalicji rządowej nie posiadają większości w senacie i w poszczególnych głosowaniach były skazane na wsparcie lewicowej opozycji. Prognozowany wynik wyborów wskazuje, że ta sytuacja się utrwali. Dotychczas koalicja dysponowała 32 mandatami w Eerste kamer, a według Ipsos teraz ich liczba będzie wynosiła 24.

„Jesteśmy otwarci na współpracę” – deklaruje Caroline van der Plas, przewodnicząca BBB, której partia powinna obsadzić 15 mandatów w izbie wyższej parlamentu.

Van der Plas mówiła niedawno w rozmowie z PAP, że politycy nie dostrzegają problemów rolnictwa. „Najchętniej wysłałabym wszystkich parlamentarzystów na tygodniowy kurs szkoleniowy na wieś, a samo ministerstwo rolnictwa przeniosła 100 km od Hagi” – mówiła.

Podczas samych wyborów nie obyło się bez kłopotów. Telewizja AT5 poinformowała, iż w kilku komisjach wyborczych w Amsterdamie zabrakło kart do głosowania. Natomiast ze względu na awarię systemu komputerowego do obsługi wyborów w części komisji m.in. w Hadze i Rotterdamie doszło do opóźnień. System umożliwiał skanowanie kart do głosowania przy pomocy tabletów, jednak ze względu na jego awarię były one sprawdzane ręcznie przez członków komisji wyborczych.

Z Amsterdamu Andrzej Pawluszek (PAP)

apa/ mal/