Rząd przyjął ten - przygotowany w resorcie sprawiedliwości - projekt w początkach roku. "Polskie prawo już obecnie w zdecydowanej części zapewnia realizację postanowień dyrektyw. Nowe przepisy zapewnią jeszcze wyższy poziom gwarancji procesowych dla dzieci będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym" - zapowiadało Ministerstwo Sprawiedliwości.

Projekt m.in. ma w Kpk zastąpić pojęcie "nieletni" sformułowaniem "podejrzany lub oskarżony, który nie ukończył 18 lat". Nowe rozwiązania zapewniają też małoletnim możliwość uczestniczenia w rozprawie w towarzystwie rodziców, osoby trzeciej wskazanej przez oskarżonego lub osoby ustanowionej przez sąd, która spełnia wymóg odpowiednich kwalifikacji do pracy z dziećmi.

"Jeżeli udział tych osób nie będzie możliwy, zastąpi je asystent rodziny towarzyszący podejrzanemu lub oskarżonemu, który nie ukończył 18 lat, w czynnościach procesowych z jego udziałem" - wskazało MS.

W związku z tym projekt przewiduje również nowelizację Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Chodzi o doprecyzowanie zadań asystenta rodziny w ten sposób, aby mógł on towarzyszyć oskarżonym, którzy nie ukończyli 18 lat w posiedzeniu albo rozprawie z ich udziałem.

Ponadto planowana nowelizacja miałaby wprowadzić obowiązek przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w stosunku do każdego oskarżonego, który w chwili czynu nie ukończył 18 lat. Jak uzasadniono, przepis unijnej dyrektywy przewiduje "indywidualną ocenę dziecka będącego podejrzanym lub oskarżonym, co w polskiej praktyce systemowej oznacza konieczność przeprowadzenia wywiadu środowiskowego". Obecnie wobec oskarżonych poniżej 18. roku życia taki wywiad nie jest obowiązkowy.

Jednocześnie projekt zakłada wydanie nowych - dostosowanych do unijnych regulacji - wzorów pouczeń w postępowaniu karnym dla podejrzanych oraz dla osób objętych wnioskiem o wydanie europejskiego nakazu aresztowania, którzy nie ukończyli 18 lat.

Z kolei w Kodeksie karnym zaproponowano zwiększenie kary za wytwarzanie niektórych treści pornograficznych z udziałem małoletnich - z dwóch do trzech lat więzienia podniesiona miałaby zostać górna granicę kary wymierzanej za produkcje treści pornograficznych, które zawierają wytworzony lub przetworzony wizerunek dziecka.

W Kodeksie karnym wykonawczym zaś, jako zasadę, przewidziano osobne przetrzymywanie młodocianych i osób dorosłych, wyjątkiem ma być sytuacja, kiedy "szczególne względy wychowawcze przemawiają za umieszczeniem dorosłego z młodocianym". Mogłoby to nastąpić jednak tylko wówczas, gdy nie byłoby sprzeczne z dobrem dziecka.

Najbliższe posiedzenie Sejmu zaplanowano w przyszłym tygodniu od wtorku do czwartku. Według wstępnego harmonogramu posiedzenia, do którego dotarła PAP, pierwsze czytanie projektu nowelizacji Kpk miałoby się odbyć w środę. (PAP)

autor: Marcin Jabłoński

mja/ ann/