Czy filiżanka kawy z mlekiem może mieć działanie przeciwzapalne? Nowe badanie (http://dx.doi.org/10.1021/acs.jafc.2c06658) opublikowane na łamach „Journal of Agricultural and Food Chemistry” przez naukowców z Uniwersytetu w Kopenhadze pokazuje, że tak.

Połączenie białek z mleka i przeciwutleniaczy z ziaren kawy podwaja efekt przeciwzapalny wywierany na komórki odpornościowe człowieka. Tzw. biała kawa potencjalnie działa więc w tym zakresie korzystniej niż mała czarna.

Ilekroć bakterie, wirusy i inne patogeny dostają się do organizmu, nasz układ odpornościowy reaguje, wysyłając białe krwinki i wydzielając substancje chemiczne, które pomagają nas chronić. Reakcja ta, nazywana stanem zapalnym, pojawia się również w przebiegu wielu chorób, szczególnie tych o podłożu autoimmunologicznym.

Od lat wiadomo, że kawa jest bogatym źródłem przeciwutleniaczy z grupy polifenoli. Są to substancje o udowodnionym prozdrowotnym działaniu na organizm, m.in. pomagają zmniejszyć stres oksydacyjny w organizmie i mają efekt przeciwzapalny.

I choć jest to dość dobrze przebadana grupa związków, to jednak stosunkowo niewiele badań dotyczyło tego, co dzieje się, gdy polifenole wchodzą w reakcje z innymi cząsteczkami pochodzącymi z żywności, którą spożywamy, np. białkami.

Naukowcy z Wydziału Nauk o Żywności oraz Wydziału Weterynarii i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu w Kopenhadze zbadali, jak polifenole zachowują się w połączeniu z aminokwasami występującymi w mleku krowim. Uzyskane wyniki okazały się bardzo obiecujące.

„Wykazaliśmy, że gdy polifenol reaguje z aminokwasem, jego działanie hamujące stan zapalny w komórkach odpornościowych zostaje wzmocnione. W związku z tym można założyć, że takie połączenie będzie mieć równie korzystny wpływ in vivo, czyli na żywych ludzi. Będziemy oczywiście dalej badać ten efekt; na razie na innych zwierzętach, a w przyszłości, o ile uda nam się zebrać potrzebne fundusze, także na człowieku” - mówi prof. Marianne Nissen Lund, główna autorka badania.

Na razie, aby zbadać przeciwzapalne działanie połączenia polifenoli z białkami, naukowcy wykorzystali model sztucznego zapalenia w hodowlach komórek odpornościowych. Niektóre komórki traktowali różnymi dawkami polifenoli, inne polifenolami, które zareagowały z aminokwasem. Komórki kontrolne komórki nie otrzymały nic.

Szybko zaobserwowano, że komórki traktowane kombinacją polifenoli i aminokwasów były dwukrotnie skuteczniejsze w zwalczaniu stanów zapalnych niż te, którym podano wyłącznie polifenole.

Wcześniejsze badania tych samych naukowców wykazały, że polifenole wiążą się z białkami z różnych typów produktów, m.in. mięsa, mleka czy piwa. Szczegółowa analiza dowiodła zaś, że mleczna kawa jest napojem, w którym połączenie to jest wyjątkowo silne: ziarna kawy są bowiem znakomitym źródłem polifenoli, a mleko dostarcza białek.

„Nasze wyniki pokazują, że reakcja między polifenolami a białkami w mlecznej kawie zachodzi tak szybko, jak w prawie żadnej inne badanej przez nas żywności” - podkreśla prof. Lund.

Badacze podejrzewają jednak, że podobnie korzystne działanie przeciwzapalne będzie występować także w przypadku łączenia innych pokarmów bogatych w białka z owocami lub warzywami, czyli źródłami polifenoli.

„Wyobrażam sobie, że efekt taki pojawi się również np. po spożyciu dania mięsnego z warzywami lub smoothie, do którego dodaliśmy trochę mleka lub jogurtu” – mówi prof. Lund.(PAP)

Katarzyna Czechowicz

kap/ agt/