Radio Opole » Kraj i świat
2023-01-31, 07:00 Autor: PAP

W. Brytania/ Trzy lata po brexicie wciąż nie ma przekonania, że brexit przynosi obiecane efekty

Trzy lata po opuszczeniu Unii Europejskiej w Wielkiej Brytanii nie ma przekonania, że brexit przynosi obiecane efekty, ani nawet, że został dokończony, choć pierwsze po części wynika z drugiego. Ale nie ma też, przynajmniej wśród polityków, apetytu, by wracać do budzącej podziały kwestii.

We wtorek przypada trzecia rocznica formalnego wystąpienia Wielkiej Brytanii z UE, choć później jeszcze przez 11 miesięcy trwał okres przejściowy na starych warunkach. Decyzja o opuszczeniu UE została podjęta w referendum przeprowadzonym w czerwcu 2016 r., gdy wbrew sondażom, za takim rozwiązaniem opowiedziało się 52 proc. głosujących, a przeciw było 48 proc.


Patrząc na sondaże z ostatnich kilku miesięcy, nie ma wątpliwości, że gdyby referendum odbyło się teraz, wynik byłby odwrotny, a różnica - tym razem na korzyść – pozostania w UE wyższa. Chyba najbardziej zdumiewającym jest badanie magazynu UnHerd, które pokazuje, że ze wszystkich 650 okręgów wyborczych w kraju, tylko w jednym – Boston and Skegness w hrabstwie Lincolnshire – większość wyborców uważa, że opuszczenie UE było słuszną decyzją. W dwóch kolejnych był remis.


Ale o ile w skali całego kraju osoby zgadzające się ze stwierdzeniem „opuszczenie UE było błędem” mają obecnie wyraźną przewagę nad tymi, którzy się z nim nie zgadzają – 54:41 proc. – to gdy zadawane jest pytanie, czy Wielka Brytania powinna z powrotem wejść do UE, odpowiedzi wcale już nie są jednoznaczne.


Tak naprawdę zresztą ci, którzy uważają brexit za błąd, zaczęli wygrywać w sondażach dopiero pod koniec lata 2021 r., a badacze opinii publicznej nie są zgodni, co do przyczyny tej zmiany. Większość danych ekonomicznych wskazuje, że brexit raczej pogłębił różne problemy, jak pandemia koronawirusa czy koszty energii, niż je spłycił, ale też obarczanie brexitu winą za wszystkie problemy Wielkiej Brytanii jest nieuzasadnione. Pogłębienie przez brexit problemów zapewne przyczyniło się do tego, iż część go popierających zmieniła zdanie, ale ta część wcale nie jest tak duża, jak wygląda na pierwszy rzut oka z sondaży.


Dziennik "Guardian" opisał w poniedziałek badania trójki naukowców - Joris Frese, Juho Harkonen i Simon Hix – którzy wskazują, że zdanie w rzeczywistości zmieniła niewielka część głosujących, a ogólne przesuniecie jest bardziej efektem demografii. Najwyższy odsetek poparcia brexit miał w grupie starszych wyborców, z kolei najmłodsi najmocniej głosowali za pozostaniem w UE. Badacze zwracają uwagę, że w ciągu 6,5 roku od referendum zauważalna część tego najstarszego elektoratu zmarła, z kolei prawo do głosownia zyskały całe roczniki młodych ludzi, którzy z dużą dozą prawdopodobieństwa głosowaliby za postaniem w UE.


Można zatem domniemywać, że ta naturalna wymiana elektoratu będzie powodować, iż z upływem czasu opinii, iż wystąpienie z UE było błędem będzie coraz więcej – chyba, że brexit faktycznie zacznie przynosić efekty, co też nie jest wykluczone. Trzeba pamiętać, że wbrew populistycznym obietnicom z kampanii przed referendum, według których już nazajutrz po opuszczeniu UE wszystko będzie lepsze, brexit jest raczej projektem długofalowym. Jeśli uda się rozwiązać problemy z biurokracją w handlu z UE, znaleźć kompromis w sprawie obciążającego relacje Londyn-Bruksela protokołu północnoirlandzkiego, a przy tym - wykorzystując faktycznie większą elastyczność w negocjacjach – zawrzeć wejść do bloku handlowego CPTPP czy zawrzeć umowę o wolnym handlu z Indiami, to korzyści mogą się pojawić.


Pewne jest natomiast, że na razie politycy nie mają ochoty na wracanie do tej polaryzującej kwestii i nie ma tematu powtarzania referendum. To, że nie chce tego rządząca Partia Konserwatywna jest oczywiste, bo to ona za czasów Borisa Johnsona przeszła na pozycje mocno probrexitowe. Ale też lider opozycyjnej Partii Pracy Keir Starmer deklaruje od pewnego czasu, że nie chce odwracać brexitu, lecz sprawić, by on działał, co jest w kontekście najbliższych wyborów do Izby Gmin bezpieczniejszą strategią.


Nie znaczy to, że kwestia bycia Wielkiej Brytanii poza lub w UE jest rozwiązana raz na zawsze. Przykład Szkocji, gdzie zwolennicy niepodległości po przegranym referendum – które miało być jedynym w tym pokoleniu – już kilka lat później forsują jego powtórzenie, jest najlepszym tego dowodem.


Trzeba jednak pamiętać o jednej bardzo istotnej sprawie – hipotetyczne nowe referendum zapewne nie byłoby głosowaniem nad automatycznym powrotem do stanu sprzed czerwca 2016 r., czyli do wyłączeń, które Wielka Brytania miała plus kilku dodatkowych wynegocjowanych przez Davida Camerona w celu skłonienia wyborców, by głosowali za pozostaniem. Bruksela mogłaby chcieć wymusić na Wielkiej Brytanii powrót do swobody przepływu osób, a także wejście do strefy Schengen i przyjęcie euro. A wtedy wyniki głosowania byłyby inne, niż obecne sondaże na temat tego, czy był to błąd, czy nie.


Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)


bjn/ mal/


Kraj i świat

2024-06-26, godz. 18:10 Akademia Tarnowska i Politechnika Bydgoska znajdą się w rozporządzeniu MZ ws. limitów przyjęć na studia Akademia Tarnowska i Politechnika Bydgoska mają zostać ujęte w rozporządzeniu resortu zdrowia ws. limitów przyjęć na studia na kierunku lekarskim - napisali… » więcej 2024-06-26, godz. 18:10 Lekkoatletyczne MP - w czwartek w Bydgoszczy rozpocznie się 100. edycja imprezy W czwartek w Bydgoszczy rozpoczną się setne lekkoatletyczne mistrzostwa Polski. Wystartuje w nich 665 zawodników. 'Gwarancją wysokiego poziomu sportowego jest… » więcej 2024-06-26, godz. 18:10 Prezydent Łodzi Hanna Zdanowska z absolutorium samorządu miasta Hanna Zdanowska otrzymała absolutorium. Prezydent Łodzi wystąpiła z zaskakującą propozycją dla opozycji. Zaproponowała radnym PiS wspólne działanie na… » więcej 2024-06-26, godz. 18:00 Rozpoczęło się spotkanie klubu KO z szefem MS Adamem Bodnarem W środę ok. godz. 17.40 rozpoczęło się w Sejmie spotkanie klubu KO z szefem MS, prokuratorem generalnym Adamem Bodnarem. » więcej 2024-06-26, godz. 18:00 Kenia/ Prezydent zapowiedział wycofanie projektu budżetu, który wywołał krwawe zamieszki Prezydent Kenii William Ruto ogłosił w środę wycofanie projektu budżetu na lata 2024-2025, przewidującego podwyżki podatków. Wprowadzenie nowych podatków… » więcej 2024-06-26, godz. 18:00 BBC: Nowy, śmiertelny szczep wirusa mpox jest "bardzo niepokojący" Nowy szczep wirusa mpox, rozprzestrzeniający się wzdłuż wschodniej granicy Demokratycznej Republiki Konga, jest 'niezwykle niepokojący' - podał w środę… » więcej 2024-06-26, godz. 18:00 Dolnośląskie/ Pożar neogotyckiego pałacu w Jelczu-Laskowicach został opanowany (aktl.) Strażakom udało się opanować pożar neogotyckiego pałacu w Jelczu-Laskowicach. Ogień został zauważony ok. godz. 11:30. Przez kilka godzin walczyło z nim… » więcej 2024-06-26, godz. 17:50 Szef MON: wierzę, że Sejm jest w stanie jednomyślnie przyjąć ustawę wspierającą wojsko (opis) Wierzę, że pomimo emocji politycznych Sejm jest w stanie przyjąć jednomyślnie ustawę ws. wsparcia działań wojska, policji i Straży Granicznej, w tym zasad… » więcej 2024-06-26, godz. 17:50 Pierwszy raz od wejścia Rumunii do UE do kraju wraca więcej Rumunów, niż z niego wyjeżdża Po raz pierwszy od przystąpienia Rumunii do UE w 2007 roku liczba Rumunów, którzy wracają do kraju na stałe, przewyższa liczbę tych, którzy decydują się… » więcej 2024-06-26, godz. 17:50 Turniej tenisowy Szczecin Open ma nowego sponsora głównego Pół miliona złotych na organizację turnieju tenisowego Invest in Szczecin Open 2024 przeznaczy nowy sponsor główny Polfund - Fundusz Poręczeń Kredytowych… » więcej
10111213141516
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »