W trakcie poprzedniej sesji sejmiku 21 listopada br. Prawo i Sprawiedliwość straciło w nim większość po tym, jak marszałek regionu Jakub Chełstowski utworzył klub "Tak! Dla Polski" i wraz z trójką innych dotychczasowych radnych PiS głosował wspólnie z dotychczasową opozycją, m.in. wybierając nowego przewodniczącego sejmiku i nowy zarząd województwa (marszałek zachował stanowisko).

Kilka dni później regionalne struktury Platformy Obywatelskiej zapowiedziały zwołanie nadzwyczajnej sesji sejmiku w najpilniejszych, jak argumentowały, sprawach: wśród nich nieprawidłowości w Funduszu Górnośląskim. Poprzednia nadzwyczajna sesja w tej sprawie odbyła się w połowie września br. i zdaniem ówczesnej opozycji nie przyniosła odpowiedzi nt. nieprawidłowości w Funduszu.

W grudniu ub. roku Prokuratura Regionalna w Katowicach wszczęła śledztwo ws. niegospodarności na szkodę należącego do samorządu woj. śląskiego Funduszu Górnośląskiego. Śledczy weryfikują, czy w okresie od marca 2020 r. do czerwca 2021 r. – czyli w pierwszym okresie pandemii COVID-19 - udzielano tam nieuzasadnionych ekonomicznie zamówień na dostawę środków ochrony indywidualnej dla placówek medycznych. Dotąd nie postawiono zarzutów.

W Funduszu Górnośląskim odbyła się kontrola Krajowej Administracji Skarbowej, która nie wykazała nieprawidłowości. Kontrole w tej spółce prowadziły też Najwyższa Izba Kontroli oraz Centralne Biuro Antykorupcyjne. Sprawdzany był przed wszystkim projekt „Zakup środków ochrony osobistej dla podmiotów leczniczych”, realizowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

W środę marszałek Chełstowski poinformował, że złożył przewodniczącemu sejmiku informację przygotowaną przez zarząd funduszu na jego wniosek. Marszałek wyjaśniał, że znajdują się tam informacje nt. przebiegu realizacji projektu wraz z kwotami, z wymienieniem szpitali, które otrzymały sprzęt, a które decyzjami wojewody śląskiego były włączane w działania antycovidowe. „Z informacji, które posiadam, wszystkie materiały zakupione przez fundusz, trafiły do podległych szpitali” – mówił.

„Kwestia, która budzi kontrowersje: w wyniku raportu Centralnego Biura Antykorupcyjnego wskazano, że kwestia zakupu przedmiotowych środków ochrony bezpośredniej w ocenie CBA budzi podejrzenie, że ta cena mogła być przeszacowana, ale to podlega w mojej ocenie, ocenie biegłych, prokuratury, CBA. My takich kompetencji nie mamy” – stwierdził Chełstowski.

Zaznaczył, że raport ostateczny CBA wpłynął w ostatnich dniach do Funduszu, a rada nadzorcza Funduszu dostała podpisane przez niego pismo, że ma zbadać ten dokument, jeżeli zarząd ten dokument radzie okaże. Poinformował, że kilka dni temu rada nadzorcza zebrała się w tej sprawie przy zapewnionym kworum, chociaż część członków rady nie przyszła na to posiedzenie.

„Po stronie urzędu marszałkowskiego robimy wszystko. Został też skierowany wniosek do Funduszu Górnośląskiego w takim układzie, jak ta rada nie potrafi się zebrać w pełnym składzie, o dokonanie zmian w organach tejże spółki. Wiemy, że część rady nadzorczej zgłosiła wniosek, aby przeprowadzić dodatkowy audyt w tej sprawie i wiem że takie działania rada podejmuje” – mówił Chełstowski.

Poinformował, że w zakresie kontroli NIK izba też przesłała spółce swoje ustalenia, a ta ma czas do 19 grudnia na wniesienie uwag. Ponadto prokuratura wystąpiła do urzędu marszałkowskiego o wszelkie dokumenty związane z tym projektem funduszu i te dokumenty zostały przekazane. „Więc z naszej strony nie ma nowych informacji, prócz tego, co jest przedstawione przez fundusz; myślę, że to to jest informacja dość wyczerpująca” – uznał marszałek.

W dyskusji radni m.in. Koalicji Obywatelskiej pytali o nieobecność przedstawicieli na sesji zarządu ani rady funduszu, a także b. wicemarszałka Wojciecha Kałuży, który miał tę spółkę przez pewien czas nadzorować.

Dyrektor Departamentu Obsługi Prawnej i Nadzoru Właścicielskiego Urzędu Marszałkowskiego Józef Koczar odpowiadał, że marszałek wystąpił do Funduszu Górnośląskiego z prośbą o oddelegowanie na środowe posiedzenie wiceprezesa Jacka Mikety, który nie pojawił się, nie dostarczając wyjaśnienia.

Koczar wyjaśnił też, że rada nadzorcza FG analizowała temat wyników kontroli CBA w pierwotnym brzmieniu, z lipca br., przed dostarczeniem wyjaśnień przez spółkę, jednak ze względu na niepełną obecność skład rady, nie można było zmienić porządku obrad, aby ten temat w pełni omówić.

Koczar przyznał też, że po otrzymaniu pierwotnego brzmienia wystąpienia CBA po kontroli z zarzutem, że spółka kupowała środki ochrony indywidualnej po zawyżonych cenach, jego departament wnioskował do zarządu woj. śląskiego o odwołanie ówczesnego prezesa FG, abynie utrudniał on prowadzonego postępowania karnego. „Taka informacja była wystarczająca do wyciągnięcia konsekwencji właścicielskich w ramach ładu korporacyjnego” – zaznaczył.

Koczar poinformował, że najbliższe posiedzenie rady nadzorczej spółki jest planowane na przyszły tydzień; rada została przy tym poproszona, aby przeanalizowała końcowe wnioski z kontroli CBA (po ustosunkowaniu się przez zarząd spółki, których to wniosków nie zna dotąd zarząd woj. śląskiego) i przedstawiła wnioski właścicielowi spółki, czyli zarządowi woj. śląskiego.

Koczar uściślił też, że ponieważ nie wszyscy członkowie rady nadzorczej pojawili się na ostatnim posiedzeniu, stąd zostały zainicjowane zmiany w składzie rady, to znaczy został złożony przez właściciela wniosek o nadzwyczajne zgromadzenie akcjonariuszy, które ma odbyć się w ciągu trzech tygodni, a w trakcie którego wprowadzane mają być zmiany w radzie nadzorczej FG.

Zapowiadając 26 listopada br. sesję sejmiku dotyczącą m.in. tego tematu szef śląskich struktur PO Wojciech Saługa zaznaczył, że Koalicja Obywatelska występowała już w związku z nim na forum sejmiku.

„Domagamy się ujawnienia kulis tego, co działo się w Funduszu Górnośląskim; my to nazywamy aferą maseczkową. Dowiadujemy się z mediów, ale chcielibyśmy uzyskać informacje od pana marszałka, bo to Sejmik Woj. Śląskiego jest pierwszym miejscem, gdzie powinna paść informacja, co wydarzyło się w Funduszu Górnośląskim i jaką rolę odegrał w tym radny Wojciech Kałuża” – mówił pod koniec listopada Saługa.

Pytany wówczas przez PAP o dostęp członków zarządu województwa z ramienia KO do informacji o Funduszu Górnośląskim, szef śląskiej PO odpowiedział, że „wierzy w nową jakość”, „wsłuchując się w deklaracje pana marszałka Chełstowskiego, że (…) był naciskany, nagabywany przez PiS, że miał związane ręce, wiele tematów, o które zwracaliśmy się, teraz uzyska większość w sejmiku”.

Zgodnie z informacjami katowickiego dodatku do Gazety Wyborczej nt. raportu Centralnego Biura Antykorupcyjnego po kontroli w Funduszu Górnośląskim, który miał nadzorować w ostatnich latach bezpośrednio b. wicemarszałek Wojciech Kałuża, 53 mln zł z 93 mln zł wydanych przez tę wojewódzką spółkę na walkę z pandemią miało trafić do firm powiązanych ze znajomym jego prezesa. Na sprzedaży przyłbic miała też zarabiać spółka małżonki szefa Funduszu. Ogółem Fundusz miał stracić na zakupach środków ochrony osobistej ponad 14 mln zł.(PAP)

autor: Mateusz Babak

mtb/wr/