„Choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego - należą do czynników ryzyka zachorowania na raka jelita grubego. Wynika to z faktu, że w tych chorobach latami, praktycznie przez całe życie toczy się przewlekły proces zapalny w jelitach, co sprzyja pojawieniu się nowotworu. Mechanizm rozwoju raka różni się od mechanizmu powstawania raka sporadycznego i dlatego w niektórych przypadkach rozwój nowotworu może nastąpić bardzo szybko” – wyjaśnił prof. Jarosław Reguła, konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii, cytowany w informacji przesłanej PAP przez Fundację EuropaColon Polska. Pacjenci z tymi schorzeniami są w chwili zachorowania zwykle osobami młodymi - w 2. i 3. dekadzie życia.

W związku z tym ustalono zasady nadzoru endoskopowego u chorych z nieswoistymi zapaleniami jelit. „Niektórzy chorzy z dodatkowymi czynnikami ryzyka wymagają kontroli kolonoskopowej co roku, inni znacznie rzadziej - np. co 5 lat. Zasady te powinny być znane, upowszechniane i przestrzegane” - podkreśla prof. Reguła.

Według prof. Zagórowicz im dłużej trwa choroba - i im słabiej jest kontrolowana, tym ryzyko wystąpienia raka jest wyższe.

"Przyjmuje się, że okres trwania NChZJ, po którym ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej rośnie, wynosi 8-10 lat" – powiedziała specjalistka. Jak wyjaśniła, po tym czasie trwania choroby zapalnej jelit należy objęć pacjentów szczególnym nadzorem onkologicznym. "Wówczas wykonuje się u pacjenta badanie endoskopowe całego jelita, najlepiej w okresie remisji choroby. Badanie to pomaga określić aktualny zasięg choroby i umożliwia pobranie wycinków z różnych odcinków jelita, w celu ich oceny mikroskopowej" – tłumaczyła.

Zależnie od wyników badania endoskopowego (kolonoskopii) lekarz decyduje o wprowadzeniu szczególnego nadzoru onkologicznego nad pacjentem. „Oznacza to wykonywanie badań endoskopowych w pewnych odstępach czasu po to, by wychwycić zmiany przedrakowe (tzw. dysplazję w błonie śluzowej) i zdecydować o ich ew. usunięciu" – wyjaśniła prof. Zagórowicz. Dodała, że odstępy między kolejnymi badaniami zależą od dodatkowych czynników ryzyka rozwoju raka jelita grubego u danego pacjenta. "Przy ich braku oraz gdy pierwsze badanie w ramach nadzoru onkologicznego nie uwidoczni dysplazji i jeśli jelito jest wygojone, a w rodzinie chorego nie występowały nowotwory jelita grubego w młodym wieku, to następne badanie może odbyć się za 5 lat" – powiedziała specjalistka.

Aby uwrażliwić pacjentów z nieswoistymi zapalnymi chorobami jelit na konieczność zachowania zwiększonej czujności onkologicznej, Fundacja wspólnie z dr hab. Edytą Zagórowicz z Kliniki Gastroenterologii Onkologicznej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie - Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie przygotowała dla nich materiały edukacyjne. Jest to poradnik pt. "Rak Jelita Grubego w nieswoistych chorobach zapalnych jelit".

Z cyklu "Dzień Zdrowy" nagrany został podcast z udziałem prof. Zagórowicz. Wszystkie materiały dostępne są na stronie internetowej https://europacolonpolska.pl/czujnosc-onkologiczna-nchzj/.

Realizację projektu "Rak jelita grubego w nieswoistych chorobach zapalnych jelit" wsparły firmy Sandoz i Takeda.

Fundacja EuropaColon Polska została powołana w marcu 2017 roku. Jej działanie ma na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa nt. nowotworów układu pokarmowego, a zwłaszcza raka jelita grubego. (PAP)

jjj/ zan/