Radio Opole » Kraj i świat
2022-09-28, 17:50 Autor: PAP

Częstochowa/ Tablicą upamiętniono gen. Stanisława Maczka

Postać twórcy 1. Dywizji Pancernej, dowódcy 7. Dywizji Piechoty gen. Stanisława Maczka upamiętniono w Częstochowie tablicą na dawnej siedzibie dowództwa tej drugiej formacji. Tablicę ufundowała Federacja Organizacji Polskich Pancerniaków.

Jak poinformował w środę częstochowski magistrat, na ubiegłotygodniową uroczystość odsłonięcia tablicy złożyły się msza św. na Jasnej Górze, przemarsz pod dawną siedzibę dowództwa 7. Dywizji Piechoty przy al. NMP 47, a także konferencja w ratuszu nt. historii generała i częstochowskiej jednostki


Wydarzenie zorganizowała Federacja Organizacji Polskich Pancerniaków wraz z Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Inicjatywa wyszła od mieszkającej w Częstochowie córki jednego z żołnierzy 1. Polskiej Dywizji Pancernej. Patronatów udzielili prezydent Częstochowy, Muzeum Częstochowskie, katowicki oddział IPN oraz 11. Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej.


Jak przypomniało miasto, Stanisław Maczek urodził się 31 marca 1892 r. w Szczercu w ówczesnych Austro-Węgrzech. Podczas I wojny światowej walczył na frontach rosyjskim i włoskim. Po kapitulacji państw centralnych przedostał się do Krosna i wstąpił do Wojska Polskiego.


Początkowo dowodził batalionem krośnieńskim kierowanym na ratunek oblężonego Lwowa. W kwietniu 1919 r. otrzymał przydział na dowódcę lotnej kompanii 4. Dywizji Piechoty, która zasłużyła się w walkach o Drohobycz i Stanisławów.


Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej brał udział ze swoim odtworzonym batalionem w obronie Lwowa. Po wojnie uzyskał stopień podpułkownika. Ukończył studia w Wyższej Szkole Wojennej, a potem kierował lwowską ekspozyturą wywiadu wojskowego. Pełnił funkcję zastępcy dowódcy 76. Pułku Piechoty w Grodnie oraz dowodził 81. Pułkiem Strzelców Grodzieńskich.


16 lutego 1935 r. Maczek został mianowany dowódcą stacjonującej w Częstochowie 7. Dywizji Piechoty. W październiku 1938 r. otrzymał dowództwo 10. Brygady Kawalerii, będącej zalążkiem polskich sił pancernych. Podczas wojny obronnej 1939 r. brygada zadała straty niemieckiemu XXIII Korpusowi Pancernemu; uczestniczyła też w walkach opóźniających postępy agresora.


Po wkroczeniu Armii Czerwonej 17 września 1939 r. Maczek przekroczył granicę z Węgrami, gdzie został internowany. Stamtąd przedostał się do Francji. Po mianowaniu na generała brygady częściowo odtworzył 10. Brygadę. Za udział w walkach tej jednostki we Francji otrzymał Krzyż Virtuti Militari IV klasy.


Po kapitulacji Francji przedostał się do Wielkiej Brytanii. Tam dołączył do powstających Polskich Sił Zbrojnych. Powierzono mu dowództwo 1. Dywizji Pancernej, która weszła do walk w początkach sierpnia 1944 r i brała udział w inwazji Aliantów w Normandii, przechodząc szlak bojowy przez Francję, Belgię, Holandię i Niemcy.


W 1945 r. Stanisław Maczek został odznaczony Komandorią Krzyża Legii Honorowej, a później awansował na generała dywizji. Po wojnie osiadł w Szkocji. Ponieważ nie przysługiwała mu emerytura, zarabiał na życie pracami niezwiązanymi z wojskowością.


W 1946 r. warszawski Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej odebrał mu polskie obywatelstwo. Tę decyzję władze PRL uchyliły w 1971 r. – choć wszystkich formalności dopełniono dopiero w marcu 1989 r., a ówczesny premier Mieczysław Rakowski przesłał generałowi prywatny list z przeprosinami za pozbawienie go obywatelstwa polskiego.


W 1990 r. Stanisław Maczek awansował na stopień generała broni. Został kawalerem orderu Orła Białego. Nadano mu też honorowe obywatelstwo Holandii – stało się to na wniosek społeczności miasta Breda, w którego wyzwalaniu – przy entuzjazmie tamtejszych mieszkańców – brała udział 1. Dywizja Pancerna.


Stanisław Maczek zmarł 11 grudnia 1994 r. w Edynburgu w Szkocji. Pochowano go na cmentarzu żołnierzy polskich w holenderskiej Bredzie.(PAP)


autor: Mateusz Babak


mtb/ aszw/


Kraj i świat

2024-06-20, godz. 10:40 ME 2024 - Nitras: trener Probierz nawet mnie zaskoczył elegancją 'Trener Michał Probierz nawet mnie pozytywnie zaskoczył elegancją. Garniturem przebił nawet szkoleniowca angielskich piłkarzy Garetha Southgate. To odbiło… » więcej 2024-06-20, godz. 10:30 Kraków/ Fizyk z UJ zdobył grant 2,5 mln euro na projekt dotyczący mechaniki kwantowej Prof. Karol Życzkowski z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ uzyskał dofinansowanie w wysokości ponad 2,25 mln euro na realizację projektu… » więcej 2024-06-20, godz. 10:30 Indie/ Ponad 100 osób zmarło, a 40 tys. ucierpiało od marca z powodu upałów Ponad 100 osób zmarło, a 40 tys. ucierpiało w Indiach z powodu udaru cieplnego w okresie od 1 marca do 18 czerwca - podało w środę indyjskie ministerstwo… » więcej 2024-06-20, godz. 10:30 Chiny/ MSZ: prezydent RP spotka się z Xi Jinpingiem; podpiszą dokumenty ws. współpracy Podczas rozpoczynającej się w sobotę wizyty w Chinach prezydent Andrzej Duda spotka się z przywódcą ChRL Xi Jinpingiem i premierem Li Qiangiem; strony podpiszą… » więcej 2024-06-20, godz. 10:20 PIE: Polska z wysokim odsetkiem kobiet pracujących w branży naukowo-technologicznej Polska jest jednym z państw z najwyższym odsetkiem kobiet w branży naukowo-technologicznej - poinformował w czwartek Polski Instytut Ekonomiczny. W trzech… » więcej 2024-06-20, godz. 10:20 Leszczyna: Instytut Psychiatrii i Neurologii jest zadłużony na 150 mln zł, potrzebny plan naprawczy Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie jest zadłużony na prawie 150 milionów złotych - podkreśliła w czwartek ministra zdrowia Izabela Leszczyna… » więcej 2024-06-20, godz. 10:10 Prawnik Justina Timberlake’a skomentował aresztowanie muzyka za jazdę pod wpływem alkoholu W nocy z poniedziałku na wtorek słynny amerykański piosenkarz trafił do nowojorskiego aresztu. Justin Timberlake został zatrzymany przez policję z powodu… » więcej 2024-06-20, godz. 10:10 Siemoniak o przerzucaniu migrantów przez niemiecką policję: uważam sprawę za wyjaśnioną Strona niemiecka po naszym ostrym proteście wyraziła ubolewanie i przekazała przeprosiny. Uważam sprawę za wyjaśnioną - powiedział w czwartek szef MSWiA… » więcej 2024-06-20, godz. 10:00 XXXIII Forum Ekonomiczne w Karpaczu (3-5 września 2024) (MediaRoom) Już 3 września br. w Hotelu Gołębiewski w Karpaczu rozpocznie się XXXIII edycja Forum Ekonomicznego - jednego z największych i najważniejszych wydarzeń… » więcej 2024-06-20, godz. 10:00 Dolnośląskie/ Prace niemieckiego rzeźbiarza Armina Goehringera w Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju „Paper sin and wood” to tytuł wystawy prac niemieckiego rzeźbiarza Armina Goehringera, którą od piątku będzie można zobaczyć w Muzeum Papiernictwa… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »