W piątek, podczas wizyty w Szwajcarii, wicepremier Gliński ogłosił, że Muzeum Polskie pozostanie w Rapperswilu. W mieście powstanie także szwajcarski oddział Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego. Wspólną siedzibę znajdą w zakupionym właśnie przez państwo polskie kompleksie Schwanen w Rapperswilu.

Minister kultury w rozmowie z PAP powiedział, że umowa zakupu kompleksu Schwanen umożliwia kontynuację działalności Muzeum Polskiego w Rapperswilu, które z końcem czerwca musiało opuścić mury raperswilskiego zamku.

Dodał, że wybór lokalizacji nie jest przypadkowy. To właśnie w Schwanen, znajdującym się nad Jeziorem Zurychskim, w bezpośredniej bliskości (ok. 150 m) rapperswilskiego zamku, w 1870 roku dokonano uroczystego odczytania i podpisania aktu fundacyjnego Muzeum Polskiego, którego siedzibą na wiele lat stał się rapperswilski zamek.

"Wracamy do korzeni, do kolebki. To tutaj spotykała się bardzo często Polonia, odbywały się obrady ciał polonijnych, fundacji, stowarzyszeń. Muzeum Polskie w Rapperswilu znajduje tutaj drugi dom, a może pierwszy dom na nowo" – mówił minister kultury.

Wicepremier Gliński przypomniał, że Muzeum Polskie w Rapperswilu jest najstarszą polską placówką muzealną za granicą o bardzo bogatej, ciekawej historii.

"Zbiory rapperswilskie w zasadzie przepadły. One były w czasie II Rzeczpospolitej przetransportowane do Polski, w zawierusze wojennej okupanci zniszczyli większość zbiorów, a mimo tego one się odrodziły. Można powiedzieć, że Muzeum Polskie w Rapperswilu to też jest taka przenośnia odradzającej się wciąż Polski" – ocenił szef resortu kultury.

Wskazał, że Polska zakupiła kompleks, który znajduje się koło Zamku. „Ta lokalizacja jest nawet bardziej dogodna, jeżeli chodzi o prezentację zbiorów, działalność wielu innych polskich instytucji, które będą tutaj miały swoją siedzibę, m.in. Instytut Pileckiego" – zaznaczył.

"Skarb Państwa zakupił tę posiadłość poprzez Instytut Pileckiego, naszą instytucję, która zajmuje się pamięcią o totalitaryzmach i która ma już jeden oddział zagraniczny w Berlinie. Drugi oddział organizujemy w tej chwili w Nowym Jorku" - powiedział minister kultury.

Ocenił, że w nowo zakupionym kompleksie muzeum będzie miało większe możliwości rozwoju. "To jest dość duża nieruchomość i tutaj się pomieści wiele naszych działań i instytucji" – dodał.

"Polska będzie miała kolejnego ambasadora, kolejne okno na świat. Szwajcaria, a zwłaszcza okolice Zurychu, to jest przecież także centrum ekonomiczne, można powiedzieć o światowym znaczeniu" – podsumował .

Misją historycznej instytucji powołanej w 1870 roku staraniem Władysława hrabiego Broel-Platera, mieszkającego w Rapperswilu powstańca listopadowego, zasłużonego działacza emigracyjnego, jest przedstawienie polskiej kultury, w szczególności jej znaczenia w kulturze zachodnioeuropejskiej ze szczególnym uwzględnieniem wolnościowych i chrześcijańskich ideałów oraz dokumentowanie związków polsko-szwajcarskich.

Jednym z zadań Muzeum Polskiego w Rapperswilu było zabezpieczanie wartościowych dokumentów, pamiątek historycznych i dzieł sztuki znajdujących się poza granicami Polski oraz przedstawienie historii kraju. Kolejnym obszarem działań Muzeum jest prezentowanie zbiorów i archiwów oraz udostępnianie ich publiczności, także do badań naukowych (m.in. archiwum Józefa Mackiewicza).

W 2008 r. pojawiły się trudności z przedłużeniem dzierżawy zamku w Rapperswilu jako dotychczasowej, historycznej siedziby Muzeum.Perspektywa zagrożenia bytu Muzeum Polskiego na zamku raperswilskim wywołała wiele emocji, jednocząc środowiska działające na rzecz ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego poza granicami kraju. Na przestrzeni kilkunastu lat rozważano wiele możliwych rozwiązań na dalsze funkcjonowanie tej instytucji.

W obronę Muzeum Polskiego w Rapperswilu zaangażowali się m.in. liczni przedstawiciele szwajcarskiej Polonii, dyplomaci i politycy polscy, przede wszystkim Prezydent Andrzej Duda i Premier Mateusz Morawiecki, marszałek Stanisław Karczewski, przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wicepremier Piotr Gliński. Przełomowy okazał się rok 2021, w którym Rada Ministrów podjęła decyzję o zakupie przez Polskę kompleksu Schwanen na potrzeby Muzeum Polskiego w Rapperswil, a wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński wyznaczył Instytut Solidarności i Męstwa im. W. Pileckiego jako instytucję, która może zrealizować zakup zabytkowego kompleksu Schwanen z przeznaczeniem na działalność własną oraz siedzibę Muzeum po opuszczeniu rapperswilskiego zamku. (PAP)

autor: Katarzyna Krzykowska

ksi/ aszw/