Radio Opole » Kraj i świat
2022-01-21, 01:20 Autor: PAP

Czechy/ W Pradze upamiętniono Franciszka Skarynę - prekursora białoruskiego piśmiennictwa

Czesi, Polacy, Litwini i Białorusini upamiętnili w czwartek w Pradze humanistę, wydawcę i tłumacza Franciszka Skarynę uważanego za prekursora białoruskiego piśmiennictwa. Uczestnicy spotkania wyrazili solidarność z ofiarami prześladowań na Białorusi.

Franciszek Skaryna - urodzony przed 1490 r. w Połocku, a zmarły po 1540 r. w Pradze - jest uważany za jednego z wybitniejszych twórców i działaczy doby renesansu na Rusi. Drukarz, wydawca, artysta grafik, lekarz, filozof, a także tłumacz Biblii z języka staro-cerkiewno-słowiańskiego na język ruski (starobiałoruski) – jest powszechnie uważany za prekursora słowa drukowanego we wschodniej Słowiańszczyźnie i praojca nowożytnej kultury białoruskiej.


"Chcieliśmy przypomnieć człowieka, którego postać mówi nie tylko o przeszłości, ale mówi też o współczesności. O tym, że Białorusini są narodem, którego historia, tradycje kulturowe są głębsze niż chcieliby tego jej dzisiejsi władcy" – powiedział PAP dyrektor Instytutu Polskiego w Pradze Maciej Ruczaj.


Instytut przygotował czwartkowe wydarzenie przy współpracy z placówkami dyplomatycznymi Polski i Litwy, a także Praskim Kołem Lingwistycznym, w którym m.in. zrzeszeni są przedstawiciele białoruskiej diaspory.


"Jesteśmy teraz w takiej sytuacji, gdy musimy poszukiwać i odwoływać się do wartości, ponieważ reżim (Alaksandra) Łukaszenki chce ich nas pozbawić. Niekiedy nawet mówienie po białorusku może być niebezpieczne. Zamykane są instytucje, w których uczy się po białorusku. Z tej racji to, że oddajemy hołd takim postaciom, jak Franciszak Skaryna, pomaga w powrocie do wartości, które są ważne dla Białorusi i Białorusinów" – powiedziała PAP mieszkająca w Pradze Białorusinka, tłumaczka, Kryscina Szyjanok.


W ramach uroczystości ku czci Skaryny została odprawiona w Bazylice Świętego Piotra i Pawła na Wyszehradzie msza święta przez prymasa Czech kardynała Dominika Dukę.


Franciszak (Francysk) Skaryna urodził się na terenie dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Studia rozpoczął w Krakowie, ale większość swego aktywnego życia spędził w Wilnie oraz w Pradze.


Właśnie w Pradze opublikował swoje najważniejsze dzieło - Biblię Ruską, którą zaczął wydawać w 1517 roku. Biblia Skaryny jest dwujęzyczna: księgi biblijne są w języku cerkiewnosłowiańskim, komentarze autora są w języku ruskim.


Ruski - język literacki zachodniej części Słowiańszczyzny Wschodniej - był językiem urzędowym całego Wielkiego Księstwa Litewskiego i jest wspólnym przodkiem współczesnego języków ukraińskiego oraz białoruskiego.


Dokonania i postać Skaryny przypomniano także w Warszawie, Wilnie, Mińsku, Połocku oraz w Padwie.


Z Pragi Piotr Górecki (PAP)


ptg/ fit/ mars/


Kraj i świat

2024-06-20, godz. 19:10 Europejski Komitet Regionów: potrzebna zmiana narracji o Europejskim Zielonym Ładzie Mniej o restrykcjach i kosztach, więcej o korzyściach i szansach rozwojowych - potrzebę takiej zmiany narracji o unijnych i globalnych celach klimatycznych… » więcej 2024-06-20, godz. 19:10 440 mln zł z Funduszy Europejskich na fotoniczne układy scalone Na mocy umowy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju firma Vigo Photonics rozpoczyna realizację projektu „HyperPIC - Fotoniczne układy scalone do zastosowań… » więcej 2024-06-20, godz. 19:00 Turniej ATP w Halle - Hurkacz i Sinner odpadli w ćwierćfinale debla Hubert Hurkacz i Włoch Jannik Sinner odpadli w ćwierćfinale debla turnieju tenisowego ATP 500 na kortach trawiastych w Halle. Przegrali w czwartek z Francuzami… » więcej 2024-06-20, godz. 19:00 MKiDN: Ogłaszamy konkurs na kandydata na stanowisko dyrektora Instytutu „Polonika” (komunikat) - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego informuje: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłasza konkurs na kandydata na stanowisko dyrektora Narodowego… » więcej 2024-06-20, godz. 18:50 Kotula: w przyszłym tygodniu na klubie PSL przedstawione będą informacje ze spotkania dot. związków partnerskich W przyszłym tygodniu na posiedzeniu klubu PSL zostaną przekazane informacje dot. projektu ustawy o związkach partnerskich, które Lewica zaprezentowała szefowi… » więcej 2024-06-20, godz. 18:50 Fala upałów nęka Włochy, Grecję, Cypr, Rumunię, Serbię i Turcję Fala upałów nęka Włochy, Grecję, Cypr, Rumunię, Serbię i Turcję. W wielu miejscach temperatury przekraczają 40 stopni Celsjusza. Są pierwsze tego lata… » więcej 2024-06-20, godz. 18:50 ME w pływaniu - Piskorska z brązowym medalem na 50 m "grzbietem" (krótka3) Adela Piskorska zdobyła w Belgradzie brązowy medal w pływaniu na 50 m stylem grzbietowym. Zwyciężyła Irlandka Danielle Hill, a druga była Greczynka Theodora… » więcej 2024-06-20, godz. 18:50 ME 2024 - Dania - Anglia 1:1 (do przerwy) Grupa C: Dania - Anglia 1:1 do przerwy. Bramki: 0:1 Harry Kane (18), 1:1 Morten Hjulmand (34). Żółta kartka - Dania: Jannik Vestergaard. Sędzia: Artur… » więcej 2024-06-20, godz. 18:40 ME w pływaniu - triumf Rzeszutka w skokach z trampoliny 1 m (krótka) Andrzej Rzeszutek został mistrzem Europy w skokach z trampoliny 1-metrowej. Na podium w zawodach w Belgradzie stanęli także Włosi Matteo Santoro i Stefano… » więcej 2024-06-20, godz. 18:40 Toruń/ Prezydent miasta z wotum zaufania i absolutorium z tytułu wykonania budżetu za 2023 r. (krótka) Prezydent Torunia Paweł Gulewski uzyskał od Rady Miasta wotum zaufania i absolutorium z tytułu wykonania budżetu za 2023 rok. W obu przypadkach głosowanie… » więcej
567891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »