Radio Opole » Kraj i świat
2022-01-21, 01:20 Autor: PAP

Czechy/ W Pradze upamiętniono Franciszka Skarynę - prekursora białoruskiego piśmiennictwa

Czesi, Polacy, Litwini i Białorusini upamiętnili w czwartek w Pradze humanistę, wydawcę i tłumacza Franciszka Skarynę uważanego za prekursora białoruskiego piśmiennictwa. Uczestnicy spotkania wyrazili solidarność z ofiarami prześladowań na Białorusi.

Franciszek Skaryna - urodzony przed 1490 r. w Połocku, a zmarły po 1540 r. w Pradze - jest uważany za jednego z wybitniejszych twórców i działaczy doby renesansu na Rusi. Drukarz, wydawca, artysta grafik, lekarz, filozof, a także tłumacz Biblii z języka staro-cerkiewno-słowiańskiego na język ruski (starobiałoruski) – jest powszechnie uważany za prekursora słowa drukowanego we wschodniej Słowiańszczyźnie i praojca nowożytnej kultury białoruskiej.


"Chcieliśmy przypomnieć człowieka, którego postać mówi nie tylko o przeszłości, ale mówi też o współczesności. O tym, że Białorusini są narodem, którego historia, tradycje kulturowe są głębsze niż chcieliby tego jej dzisiejsi władcy" – powiedział PAP dyrektor Instytutu Polskiego w Pradze Maciej Ruczaj.


Instytut przygotował czwartkowe wydarzenie przy współpracy z placówkami dyplomatycznymi Polski i Litwy, a także Praskim Kołem Lingwistycznym, w którym m.in. zrzeszeni są przedstawiciele białoruskiej diaspory.


"Jesteśmy teraz w takiej sytuacji, gdy musimy poszukiwać i odwoływać się do wartości, ponieważ reżim (Alaksandra) Łukaszenki chce ich nas pozbawić. Niekiedy nawet mówienie po białorusku może być niebezpieczne. Zamykane są instytucje, w których uczy się po białorusku. Z tej racji to, że oddajemy hołd takim postaciom, jak Franciszak Skaryna, pomaga w powrocie do wartości, które są ważne dla Białorusi i Białorusinów" – powiedziała PAP mieszkająca w Pradze Białorusinka, tłumaczka, Kryscina Szyjanok.


W ramach uroczystości ku czci Skaryny została odprawiona w Bazylice Świętego Piotra i Pawła na Wyszehradzie msza święta przez prymasa Czech kardynała Dominika Dukę.


Franciszak (Francysk) Skaryna urodził się na terenie dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Studia rozpoczął w Krakowie, ale większość swego aktywnego życia spędził w Wilnie oraz w Pradze.


Właśnie w Pradze opublikował swoje najważniejsze dzieło - Biblię Ruską, którą zaczął wydawać w 1517 roku. Biblia Skaryny jest dwujęzyczna: księgi biblijne są w języku cerkiewnosłowiańskim, komentarze autora są w języku ruskim.


Ruski - język literacki zachodniej części Słowiańszczyzny Wschodniej - był językiem urzędowym całego Wielkiego Księstwa Litewskiego i jest wspólnym przodkiem współczesnego języków ukraińskiego oraz białoruskiego.


Dokonania i postać Skaryny przypomniano także w Warszawie, Wilnie, Mińsku, Połocku oraz w Padwie.


Z Pragi Piotr Górecki (PAP)


ptg/ fit/ mars/


Kraj i świat

2024-06-27, godz. 10:50 W. Brytania/ Ilustracja z okładki pierwszej książki o Harrym Potterze sprzedana za 1,9 mln USD Ilustracja, która znalazła się na okładce pierwotnego wydania pierwszej książki J.K. Rowling o czarodzieju Harrym Potterze, została sprzedana na aukcji… » więcej 2024-06-27, godz. 10:50 Duszczyk w Sejmie: od 16 października z powodu kontroli Niemcy nie wpuścili z Polski 6300 osób Z powodu niemieckiej kontroli na granicy polsko-niemieckiej od 16 października do 31 grudnia 2023 r. nie wpuszczono 1695 osób. Natomiast od 1 stycznia br. do… » więcej 2024-06-27, godz. 10:40 Dreame Z30 - innowacyjny pionowy odkurzacz bezprzewodowy (MediaRoom) W świecie nowoczesnych technologii domowych pojawił się nowy produkt, który z pewnością zrewolucjonizuje podejście do sprzątania. Najnowszy odkurzacz Dreame… » więcej 2024-06-27, godz. 10:40 Gdańsk/ Akt oskarżenia przeciwko sternikowi po katastrofie jachtu na Kanale Kaszubskim Aktem oskarżenia przeciwko sternikowi jachtu Galar Gdański I zakończyła prokuratura śledztwo po katastrofie na Kanale Kaszubskim jesienią 2022 r. Prokurator… » więcej 2024-06-27, godz. 10:40 Siemoniak o fentanylu: w najbliższych dniach szefowa MZ przedstawi propozycje legislacyjne W najbliższych dniach ministra zdrowia chce przedstawić propozycje legislacyjne - powiedział szef MSWiA Tomasz Siemoniak pytany o kwestię fentanylu. Dodał… » więcej 2024-06-27, godz. 10:40 Rosja/ Dwie osoby zginęły, jedna zaginiona po katastrofie pociągu w Republice Komi Dwie osoby poniosły śmierć, a jedna uznawana jest za zaginioną w rezultacie wykolejenia się pociągu pasażerskiego w Republice Komi na północy Rosji -… » więcej 2024-06-27, godz. 10:40 Paryż - nie wystąpi sprinterka Thompson-Herah, pięciokrotna mistrzyni olimpijska Mistrzyni olimpijska z Rio de Janeiro i Tokio w biegu na 100 i 200 m Jamajka Elaine Thompson-Herah nie powalczy w tym roku o trzecie z rzędu złoto w tych konkurencjach… » więcej 2024-06-27, godz. 10:30 Lasek: przewidujemy możliwość rozbudowy CPK do obsługi 60 mln pasażerów rocznie (krótka, wideo) Potencjalna przyszła rozbudowa CPK będzie dostosowana do potrzeb. Pozostawiliśmy rezerwę z możliwością obsługi nawet do 60 mln pasażerów rocznie - powiedział… » więcej 2024-06-27, godz. 10:30 Paweł Śliz (Polska2050-TD) nowym szefem sejmowej komisji sprawiedliwości Poseł Paweł Śliz (Polska2050-TD) został nowym przewodniczącym sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka - zdecydowała komisja dokonując w czwartek… » więcej 2024-06-27, godz. 10:30 Lasek: przewidujemy w CPK strefę dla komponentu militarnego (krótka2, wideo) W CPK przewidujemy strefę dla komponentu militarnego. Jeżeli MON uzna, że ma środki na zbudowanie takiego elementu, to jest dla niego zabezpieczone miejsce… » więcej
567891011
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »