Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-03, godz. 16:20 Francja/ Mnożą się wezwania, by znicz olimpijski pozostał w Paryżu po igrzyskach We Francji mnożą się apele, by znicz olimpijski, który na czas igrzysk stoi w ogrodach Tuileries, pozostawić w stolicy także po rozgrywkach. Z taką propozycją… » więcej 2024-08-03, godz. 16:10 Wizzair zawiesza loty do i z Izraela oraz Jordanii do 4 sierpnia br. Wizzair zdecydował o zawieszeniu lotów na trasach do Izraela i Jordanii oraz połączeń powrotnych do 4 sierpnia br. włącznie - poinformował węgierski przewoźnik… » więcej 2024-08-03, godz. 16:10 Włochy/ Trzy kobiety odniosły obrażenia w wyniku uderzenia pioruna na plaży Trzy kobiety odniosły obrażenia, w tym dwie ciężkie, w wyniku uderzenia pioruna na plaży w miejscowości Alba Adriatica we włoskim regionie Abruzja w sobotę… » więcej 2024-08-03, godz. 16:00 Paryż/tenis - gra podwójna mężczyzn (wyniki) Wyniki gry podwójnej mężczyzn w tenisie: o brązowy medalTaylor Fritz, Tommy Paul (USA, 3) - Tomas Machac, Adam Pavlasek (Czechy) 6:3, 6:4finałMatthew Ebden… » więcej 2024-08-03, godz. 16:00 Paryż/tenis - Australijczycy Ebden i Peers ze złotem w deblu (aktl.) Australijscy tenisiści Matthew Ebden i John Peers zdobyli w Paryżu złoty medal igrzysk olimpijskich w grze podwójnej. W finale pokonali rozstawionych z numerem… » więcej 2024-08-03, godz. 16:00 Paryż/łucznictwo - turniej indywidualny kobiet (wyniki) Wyniki indywidualnego turnieju łuczniczego kobiet w łucznictwie:półfinałySihyeon Lim (Korea Płd.) - Hunyoung Jeon (Korea Płd.) 6:4Suhyeon Nam (Korea Płd.)… » więcej 2024-08-03, godz. 16:00 USA/ Sekretarz stanu Blinken rozmawiał z liderami opozycji z Wenezueli Sekretarz stanu USA Antony Blinken rozmawiał w piątek z liderami opozycji w Wenezueli w związku z kryzysem i protestami, do jakich doszło, gdy władze w Caracas… » więcej 2024-08-03, godz. 15:50 Zachodniopomorskie/ Dwie osoby zginęły w wypadku na drodze S6 Dwie osoby zginęły w wyniku zderzenia dwóch samochodów osobowych na drodze S6 w okolicy Koszalina - poinformowała Komenda Wojewódzka PSP w Szczecinie. Siedem… » więcej 2024-08-03, godz. 15:50 Paryż/żeglarstwo – Krasodomski 40. po sześciu wyścigach w klasie ILCA 7 Michał Krasodomski (AZS AWFiS Gdańsk) zajmuje 40. miejsce po sześciu wyścigach olimpijskich regat w klasie ILCA 7. Prowadzi broniący tytułu i aktualny mistrz… » więcej 2024-08-03, godz. 15:50 Bułgaria zmierza do kolejnych przedterminowych wyborów parlamentarnych Bułgaria niemal na pewno będzie miała kolejne, siódme od 2021 r., przedterminowe wybory parlamentarne. Stało się to jasne w sobotę po zakończeniu negocjacji… » więcej
91929394959697
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »