Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-03, godz. 19:50 Kujawsko-pomorskie/ Przywrócono normalny ruch na dk 25 koło Kamienia Krajeńskiego (aktl.2) Przywrócony został normalny ruch na drodze krajowej nr 25 w Orzełku koło Kamienia Krajeńskiego (woj. kujawsko-pomorskie), gdzie zderzyły się dwa samochody… » więcej 2024-08-03, godz. 19:50 Paryż/gimnastyka - koń z łękami mężczyzn (wyniki) Wyniki rywalizacji w gimnastyce mężczyzn - ćwiczenia na koniu z łękami: 1. Rhys McClenaghan (Irlandia) 15,533 pkt 2. Nariman Kurbanow (Kazachstan) 15,433… » więcej 2024-08-03, godz. 19:40 Paryż/judo - drużyny mieszane (wyniki) Wyniki turnieju judo drużyn mieszanych: ćwierćfinałyJaponia - Serbia 4:1Niemcy - Brazylia 4:3Francja - Korea Płd. 4:1Włochy - Uzbekistan 4:2repesażeBrazylia… » więcej 2024-08-03, godz. 19:40 Paryż/gimnastyka - Irlandczyk McClenaghan ze złotem na koniu z łękami Irlandczyk Rhys McClenaghan, dwukrotny mistrz świata w ćwiczeniach na koniu z łękami, zdobył złoty medal olimpijski w tej gimnastycznej konkurencji w Paryżu… » więcej 2024-08-03, godz. 19:40 Paryż/lekkoatletyka - Wyderka i Rak odpadli w repasażach biegu na 1500 m Maciej Wyderka i Filip Rak odpadli w repasażach biegu na 1500 m podczas igrzysk olimpijskich w Paryżu. Do półfinału awansowało po trzech najlepszych zawodników… » więcej 2024-08-03, godz. 19:40 Paryż/judo - zwycięstwo Francuzów, piąty złoty medal Rinera Reprezentanci gospodarzy wygrali turniej drużyn mieszanych, kończący rywalizację w judo na igrzyskach w Paryżu. W finale pokonali Japończyków 4:3. Piąty… » więcej 2024-08-03, godz. 19:40 Gdańsk/ Zmarł uczestnik Biegu św. Dominika Podczas Biegu św. Dominika, który odbywa się w Gdańsku podczas Jarmarku św. Dominika zmarł jeden z uczestników biegu na 5 km - poinformowali organizato… » więcej 2024-08-03, godz. 19:40 Ekstraklasa piłkarska - Jagiellonia - Stal 2:0 (opis1) Jagiellonia Białystok - Stal Mielec 2:0 (1:0) Bramka: 1:0 Afimico Pululu (24), 2:0 Jesus Imaz (67). Żółta kartka - Jagiellonia Białystok: Afimico Pululu… » więcej 2024-08-03, godz. 19:30 Ekstraklasa piłkarska - Jagiellonia - Stal 2:0 (wynik) Jagiellonia Białystok - Stal Mielec 2:0 (1:0) Bramka: 1:0 Afimico Pululu (24), 2:0 Jesus Imaz (67). Żółta kartka - Jagiellonia Białystok: Afimico Pululu… » więcej 2024-08-03, godz. 19:30 Paryż/siatkówka - Polska - Włochy 1:3 (opis) Polscy siatkarze przegrali z Włochami 1:3 (15:25, 18:25, 26:24, 20:25) w ostatnim meczu grupy B turnieju olimpijskiego i uplasowali się na drugim miejscu w tabeli… » więcej
74757677787980
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »